W 45. rocznicę powołania Wolnych Związków Zawodowych zaprezentowano projekt „Cyfrowi Bohaterowie”. „Przy użyciu najnowszych technologii odtworzone zostały postaci, które odegrały ważną rolę w polskiej historii XX w.” – informuje Instytut Pamięci Narodowej.
Technologia wykorzystana w projekcie Cyfrowi Bohaterowie umożliwia przenoszenie rzeczywistych osób do świata wirtualnego. „Dzięki systemowi złożonemu z ponad czterdziestu kamer oraz zaawansowanym algorytmom, możliwe było zeskanowanie ruchu twarzy i stworzenie w sposób automatyczny cyfrowych modelów w pełni oddających unikatowe cechy zeskanowanej osoby. Ponadto w ramach przedsięwzięcia zrealizowane zostały również nagrania całych postaci” – zauważa IPN. Pierwszymi bohaterami projektu są Andrzej Gwiazda i Krzysztof Wyszkowski – działacze powstałych w 1978 r. Wolnych Związków Zawodowych oraz NSZZ „Solidarność”.
Pierwszymi bohaterami projektu są Andrzej Gwiazda i Krzysztof Wyszkowski – działacze powstałych w 1978 r. Wolnych Związków Zawodowych oraz NSZZ „Solidarność”.
W nagraniach bohaterowie opozycji opowiadają o swoim udziale w opozycji antykomunistycznej, strajkach sierpniowych oraz swoich najwcześniejszych wspomnieniach charakteryzujących ich stosunek do ideologii komunistycznej. „W 1939 roku, gdy zaczynała się wojna trafiłem z rodzicami do Pińska. Moje pierwsze doświadczenie wojenne miało miejsce wówczas, gdy miałem cztery lata. Sowiecki samolot, z bardzo wyraźnymi czerwonymi gwiazdami na skrzydłach, zrzucił bomby. Jedna z nich trafiła w sąsiednie gospodarstwo i zabiła konia. Wtedy postanowiłem, że gdy dorosnę odpłacę się bolszewikom za tego konia i tego trzymam się do dziś” – wspomina Andrzej Gwiazda.
„Projekt będzie rozwijany, co daje nadzieję na to, że w przyszłości będziemy mieli szansę poznać więcej cyfrowych bohaterów i ich historii. Jednym z kolejnych planowanych kroków jest wzbogacenie niniejszej technologii o uczenie maszynowe oparte o petabajty danych zgromadzone w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej” – informuje IPN. Nagrania znajdują się na kanale IPNtvPL w portalu YouTube.
Nagrania opublikowano w rocznicę powołania Komitetu Założycielskiego Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. 29 kwietnia 1978 r. pod deklaracją podpisały się zaledwie trzy osoby – Andrzej Gwiazda, Krzysztof Wyszkowski i Antoni Sokołowski. W deklaracji Komitetu Założycielskiego stwierdzano m.in.: „Celem Wolnych Związków Zawodowych jest organizacja obrony interesów ekonomicznych, prawnych i humanitarnych pracowników. WZZ deklarują swą pomoc i opiekę wszystkim pracownikom bez różnicy przekonań czy kwalifikacji. (…) Wzywamy wszystkich pracowników, robotników, inżynierów i urzędników do tworzenia niezależnych przedstawicielstw pracowniczych. Droga do celu prowadzić może również poprzez wprowadzanie do Rad Zakładowych niezależnych działaczy, którzy reprezentować będą wyborców uczciwie, broniąc ich interesów”.
Autorzy deklaracji pisali, że „społeczeństwo musi wywalczyć sobie prawo do demokratycznego kierowania swoim państwem” i że „autentyczne związki i stowarzyszenia społeczne mogą uratować państwo, bo tylko przez demokratyzację prowadzi droga do scalenia interesów i woli obywateli z interesem i siłą państwa”. W sierpniu 1980 r. działacze WZZ byli inicjatorami strajku w Stoczni Gdańskiej, który doprowadził do powstania NSZZ „Solidarność”.(PAP)
Autor: Michał Szukała
szuk/ agz/