Katowice 01.05.1973. Obchody Święta Pracy. Dekoracje pierwszomajowe w Śródmieściu. Na zdjęciu, od lewej: hala widowiskowo-sportowa Spodek przy ulicy Armii Czerwonej 35 (od 1990 r. aleja Wojciecha Korfantego), pomnik Powstańców Śląskich przy ulicy Armii Czerwonej, budynek Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych (DOKP) przy alei Walentego Roździeńskiego 1. PAP/Zbigniew Wdowiński
Zapadła decyzja o wpisaniu hali widowiskowo-sportowej Spodek do rejestru zabytków woj. śląskiego – poinformował PAP we wtorek rzecznik Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach Mirosław Rymer.
Zgodnie z decyzją konserwatorską ochroną objęto "zespół zabudowy hali widowiskowo-sportowej", który obejmuje zarówno budynki hali, lodowiska, hotelu, sali gimnastycznej oraz biurowe, jak i ich najbliższe otoczenie z tzw. placem honorowym (pl. Henryka Sławika i Józefa Antalla).
Postępowanie ws. wpisania Spodka do rejestru zabytków woj. śląskiego zostało wszczęte po tym, jak w mediach zaczęto szeroko komentować planowaną rozbiórkę i odbudowę zewnętrznych tarasów hali.
Przeprowadzona w 2023 r. ekspertyza wykazała, że stan tarasów Spodka stanowi zagrożenie dla jej użytkowników. W związku z tym Katowickie Inwestycje – spółka Urzędu Miasta Katowice – ogłosiły przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej dotyczącej ich rozbiórki i odbudowy. Złożone zostały dwie oferty: 585,2 tys. zł oraz 934,8 tys. zł. Maksymalna kwota zaplanowana na ten cel to 879,6 tys. zł.
„Spodek w Zenicie” - przewodnik po architekturze okresu PRL w woj. śląskim
Mirosław Rymer w rozmowie z PAP poinformował, że zaplanowano dalsze prace z udziałem przedstawicieli lokalnego samorządu oraz ekspertów dotyczące przyszłości tarasów hali. Wskazał, że konieczne są dodatkowe ekspertyzy. "Musimy wspólnie wypracować jak najlepsze rozwiązanie" – podkreślił.
Urząd Miasta Katowice, do którego należy Spodek, może odwołać się od decyzji o wpisaniu hali do rejestru zabytków woj. śląskiego w ciągu 14 dni od jej otrzymania.
Katowicka hala widowiskowo-sportowa swoim kształtem przypomina latający spodek. To przykład architektury space age, którą w latach 50. i 60. XX w. napędzał wyścig kosmiczny pomiędzy USA i ZSRR, a inspirowały wizje eksploracji kosmosu.
Projekt Spodka przygotowali Maciej Gintowt i Maciej Krasiński. Za konstrukcję odpowiadali Wacław Zalewski i Andrzej Żórawski. Jego kształt nie został podyktowany tylko i wyłącznie względami estetycznymi. Żelbetową misę fundamentową umocowano na słupach-wahaczach, co – w połączniu z niewielką powierzchnią stykającą się z ziemią – ma chronić obiekt przed wstrząsami i szkodami górniczymi. W czasie budowy wytrzymałość konstrukcji testowało 4000 żołnierzy.
Halę otwarto w 1971 r. organizując w niej obchody 50. rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. Rok później przemawiał w niej kubański dyktator Fidel Castro, a podczas wystawy samochodów po raz pierwszy zaprezentowano "Malucha", czyli Fiata 126p.
Przez lata Spodek zasłynął m.in. z koncertów największych światowych gwiazd muzyki, festiwali muzycznych, rozgrywanych w nim meczów siatkarskiej reprezentacji Polski oraz międzynarodowych turniejów e-sportowych.(PAP)
pato/ dki/
