Na skwerze Batalionu Harcerskiego AK "Wigry" w Warszawie odbyła się w czwartek konferencja prasowa nt. Marszu Pamięci, który przejdzie 21 lipca spod Pomnika Umschlagplatz na skwer przed kinem Muranów.
"Zapraszamy serdecznie wszystkich warszawiaków i osoby tutaj przebywające, albo takie które chcą przyjechać specjalnie na Marsz Pamięci Getta Warszawskiego, który rozpocznie się 21 lipca o godz. 18 pod Pomnikiem Umschlagplatz w Warszawie (ul. Stawki 10). Chcemy pamiętać, że w czasie II wojny światowej żydowscy mieszkańcy byli odizolowani i prześladowani przez niemieckiego okupanta, ponieśli ogromne ofiary. Byli dyskryminowani, a później wymordowani w obozie zagłady w Treblince. Chcemy dać wyraz naszej pamięci i solidarności z osobami, które cierpiały. Chcemy pamiętać o ich ofierze" - powiedziała dyrektorka Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma Monika Krawczyk podczas konferencji.
"W tej odsłonie naszego marszu chcemy powiedzieć o różnych formach oporu cywilnego, duchowego i zbrojnego, a także o tym, w jakich okolicznościach doszło do wybuchu powstania w getcie warszawskim. W tym roku obchodzimy 80. rocznicę. Trwało zaledwie - albo aż! - od 19 kwietnia do 16 maja 1943 roku. Miało ogromny wpływ na morale Żydów na całym świecie. Chcemy mówić o tym, jakie były +korzenie powstania+ i taki będzie też tytuł wystawy towarzyszącej Marszowi Pamięci" - wyjaśniła.
Podkreśliła, że "opór zbrojny w getcie był poprzedzony różnymi formami oporu cywilnego". Jako przykład podała prezentowane w ŻIH archiwum Ringelbluma.
"Pamiętamy też o nauczycielach, aktywistach i ruchach młodzieżowych, od których ta inicjatywa zbrojnego oporu wyszła" - przypomniała.
Uczestnicy Marszu Pamięci przejdą ulicami: Dubois, Zamenhofa, Nowolipki i Andersa. Marsz zakończy się na Skwerze Batalionu Harcerskiego AK "Wigry" przed kinem Muranów, gdzie odbędzie się wernisaż wystawy "Korzenie powstania" i plenerowy koncertu chóru VRC.
W lipcu 1942 r. w okupowanej Warszawie Niemcy rozpoczęli +Grossaktion+ – wielką deportację Żydów do obozu zagłady w Treblince. Od 22 lipca do 21 września 1942 r. na Umschlagplatz – placu przeładunkowym przy ulicy Stawki, skąd wyruszały transporty do komór gazowych w przepełnionych pociągach jadących do obozu - i w samej Treblince zamordowali blisko 300 tysięcy Żydów.
"Jak co roku oddamy hołd ofiarom deportacji w Marszu Pamięci. Tegoroczny Marsz Pamięci poświęcony będzie oporowi w getcie warszawskim, który poprzedził wybuch powstania 19 kwietnia 1943 roku. Wbrew dość rozpowszechnionemu przekonaniu zryw nie był spontaniczny, lecz poprzedziły go wielomiesięczne przygotowania do walki zbrojnej" - powiedział PAP kierownik działu Projektów Kulturalnych i Komunikacji ŻIH, Franciszek Bojańczyk.
"Początkowo organizacje podziemne skupiały się na edukacji, wydawaniu prasy podziemnej i zapewnieniu wsparcia swoim sympatykom z czasem, gdy pojawiły się pierwsze wiadomości o eksterminacji Żydów na masową skalę, zaczęto myśleć o organizacji oporu zbrojnego i powstaniu w getcie" - dodał.
Wystawa plenerowa "Korzenie powstania. Opór w getcie warszawskim" zaprezentuje zwiedzającym różne środowiska działaczy żydowskiego podziemia w trakcie okupacji niemieckiej, ich strategie, sposób działania i dynamikę współpracy. "Opowieść osnuta będzie wokół losu kilkorga działaczy i działaczek: przedstawicieli różnych pokoleń i ugrupowań politycznych i środowisk" - informuje ŻIH. (PAP)
autor: Maciej Replewicz
mr/ pat/
