Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz. Fot. PAP/Jacek Bednarczyk
2 września otwarta zostanie nowa, stała wystawa „Polacy w KL Auschwitz. Mieszkańcy ziemi oświęcimskiej w czasie II wojny światowej” – dowiedziała się we wtorek PAP od rzecznika Muzeum Auschwitz Bartosza Bartyzela.
- Prace przy montażu ekspozycji zostały zakończone. Otwarcie nastąpi 2 września – powiedział Bartyzel.
Nowa ekspozycja została umieszczona na dwóch kondygnacjach poobozowego bloku 15, który wcześniej został poddany remontowi konserwatorskiemu.
Wystawa – stanowiąca rozszerzenie powstającej nowej wystawy głównej muzeum - w sposób szczególny skupia się na losach Polaków w Auschwitz. Przybliża historię więźniów obozu rejestrowanych jako polityczni, ale także wszystkie inne kategorie osadzonych w nim obywateli polskich – w tym polskich Żydów, kierowanych do obozu Auschwitz na zagładę.
Autorem scenariusza jest dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum Auschwitz. Jak wskazał, jej część opowiada o początkach wojny i okupacji niemieckiej w Polsce, obrazuje skalę prześladowań i okrucieństwa, a także planowość dokonywanych przez niemiecką policję aresztowań. Omawia mechanizmy deportacji polskich Żydów, kategorie polskich więźniów KL Auschwitz, przyczyny ich śmierci w obozie. Opowiada też o wyzwoleniu i budowaniu pamięci po wojnie.
Polacy w KL Auschwitz
Druga część dotyczy zarówno historii Oświęcimia w czasie II wojny światowej – realiów okupacji, wysiedleń, aktywności firmy IG Farbenindustrie, niemieckich planów przebudowy miasta, jak i pomocy niesionej z narażeniem życia więźniom przez Polaków mieszkających w pobliżu tak zwanej strefy interesów obozu, czyli obszaru 40 km kwadratowych izolujących jego teren od świata zewnętrznego. Całość wieńczy wykaz ponad 1,2 tys. nazwisk osób pomagającym więźniom.
Projekt został sfinansowany dzięki nadzwyczajnemu wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Stałe ekspozycje narodowe, upamiętniające ofiary niemieckiego obozu Auschwitz, powstawały z inicjatywy środowisk byłych więźniów w blokach byłego obozu Auschwitz I. Pierwszą, czechosłowacką, otwarto w 1960 roku. Obecnie jest ich kilkanaście. Dotychczasowa polska ekspozycja była jedną z najstarszych. Powstała jeszcze w czasach PRL; w 1985 roku.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, aby więzić w nim Polaków. Pierwszy transport polskich więźniów politycznych, liczący 728 osób, przybył do Auschwitz z więzienia w Tarnowie 14 czerwca 1940 roku. Dwa lata później powstał Auschwitz II-Birkenau, który stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów.
W latach działania obozu Niemcy przywieźli do niego około 1,3 mln osób. Około 450 tys. było obywatelami II Rzeczpospolitej: 300 tys. Żydów, 150 tys. Polaków oraz 1,4 tys. Romów.
W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Śmierć poniosła też połowa z deportowanych Polaków. (PAP)
szf/ dki/
