Niemcy atakują Powiśle. Pozbawieni amunicji powstańcy wycofują się z Elektrowni Miejskiej. Esesmani z brygady Dirlewangera masakrują rannych i jeńców. Dowodzenie na Czerniakowie przejmuje płk Jan Mazurkiewicz „Radosław”. Sztab Komendy Okręgu Warszawa AK przenosi się do budynku kina Palladium.
5 września 1944 r. Niemcy kontynuują wsparty czołgami i działami szturmowymi atak na Powiśle. Nieprzyjacielowi udaje się zająć m.in. ulice Leszczyńską i Oboźną.
W zbrodniach popełnianych na cywilach i powstańcach wziętych do niewoli na Powiślu biorą udział esesmani kryminaliści z pułku Oskara Dirlewangera. W szpitalu polowym przy ul. Drewnianej ginie m.in. pchor. Henryk Lederman, jeden z żydowskich ochotników, którzy po wyzwoleniu obozu koncentracyjnego Gęsiówka dołączyli do powstańców. Od 5 sierpnia 1944 r. walczył w plutonie pancernym „Wacek” batalionu AK „Zośka”.
Po godz. 15 pozbawieni amunicji obrońcy Elektrowni na Powiślu pod dowództwem kpt. Stanisława Skibniewskiego „Cubryny” opuszczają zrujnowany obiekt.
„Zwaliły się blisko bomby, zostaliśmy zasypani gruzem, dusiliśmy się kurzem i dymem. Wygrzebani przy pomocy pracowników kotłowni, zostaliśmy doprowadzeni do budynku dowództwa, którego dolne piętra były już zatopione. Następny nalot zniszczył i ten budynek. Wyciągnięto mnie zduszonego i nieprzytomnego lukiem windy” - wspominał ppor. Stanisław Cendrowski „Sulimczyk”, który 5 września znajdował się na stanowisku przy ul. Leszczyńskiej.
Trwają niemieckie naloty w rejonie ul. Jasnej. W szpitalu przy ul. Boduena 5 ginie oficer kontrwywiadu w Oddziale II Komendy Głównej Armii Krajowej inż. Stefan Bielecki, ps. Piotr. W maju 1942 r. udało mu się zbiec z obozu koncentracyjnego Auschwitz. W drugim dniu Powstania został ciężko ranny, amputowano mu stopę.
Luftwaffe bombarduje Mokotów. Dowodzenie nad oddziałami bojowymi walczącymi na Czerniakowie przejmuje płk Jan Mazurkiewicz, ps. „Radosław”. Jego zastępcą jest kpt. Zygmunt Netzer „Kryska”. Powstańcy bronią ulic Frascati i Książęcej łączących Czerniaków z południową częścią Śródmieścia.
Po zniszczeniu hotelu Victoria przy Jasnej Sztab Komendy Okręgu Warszawa AK płk. „Montera” przenosi się do kwatery w kinie Palladium (podczas okupacji Deutscher Film-Palast Helgoland) przy ul. Złotej 7/9. Komenda Główna AK działa w gmachu „małej PAST-y” przy ul. Piusa XI 19 (ob. Piękna).
Podczas ostrzału Poczty Głównej przy placu Napoleona (obecnie plac Powstańców Warszawy) ginie łączniczka dowódcy Batalionu AK „Kiliński” Anna Laskowicz „Iskra” (1926-1944).
W powstańczym szpitalu przy ul. Mokotowskiej 55 zmarła strz. Zofia Dąbrowska, ps. Zośka, łączniczka dowódcy 1. kompanii „Maciek” batalionu AK „Zośka”. Została postrzelona w rejonie ul. Frascati. (PAP)
Autor: Maciej Replewicz
mr/ miś/ jpn/