Zmarła obrończyni Pałacyku Michla z ul. Meander, dziewczyna z „Parasola” - Anna Złoch-Mizikowska ps. „Grażka”. W czasie powstania - łączniczka, dla nas - bohaterka, o której nie zapomnimy. Cześć Jej Pamięci - napisał na Twitterze premier Mateusz Morawiecki.
Anna Mizikowska ps. Grażka, uczestniczka Powstania Warszawskiego, łączniczka batalionu "Parasol" zmarła we wtorek w wieku 94 lat - o jej śmierci poinformowała PAP rzeczniczka prasowa Muzeum Powstania Warszawskiego Anna Kotonowicz.
Anna Mizikowska urodziła się 1 lutego 1926 r. w Siedlcach, gdzie ukończyła szkołę podstawową i pierwszą klasę w gimnazjum państwowym im. Królowej Jadwigi. Dalszą naukę przerwało wkroczenie Niemców i zamknięcie przez nich szkół ogólnokształcących. W szkole podstawowej należała początkowo do zuchów, a potem do harcerstwa, służbę kontynuowała również w szkole średniej. Jeszcze w Siedlcach skończyła dwuletnią szkołę handlową. Pod koniec 1941 r. wraz z rodziną przeniosła się do Warszawy, zamieszkała na Tamce i rozpoczęła naukę w prywatnym gimnazjum Haliny Gepnerówny, wstąpiła też do Szarych Szeregów. Po rozstrzelaniu zastępowej przez Niemców i reorganizacji zastępu została wcielona wraz z tworzącym się własnym zastępem do scalonej z AK Bojowej Organizacji "Wschód". Pod pseudonimem "Grażka" była łączniczką w "Parasolu" - przenosiła meldunki, budowała barykady, ratowała rannych. Była w słynnym Pałacyku Michla, w jej obecności narodziła się jedna z najbardziej znanych powstańczych pieśni autorstwa "Ziutka" - Józefa Szczepańskiego. "Tam na pierwszym piętrze był salon, bo to był pałacyk (obok był młyn), tam stał fortepian i tam był +Ziutek+ - wtedy jeszcze go nie znałam, bo przed Powstaniem nie miałam z nimi kontaktu. +Ziutek+ usiadł i tam skomponował, czy dopasował melodię do słów i śpiewaliśmy" - wspominała pierwsze dni powstania. Brała udział w walkach na Woli i w Śródmieściu Północnym. Została odznaczona Krzyżem Walecznych.
Po upadku powstania wydostała się z konwoju pędzonego przez Niemców do Dworca Zachodniego i zamieszkała w Pruszkowie-Tworkach. Po zakończeniu działań wojennych dojeżdżała do Warszawy, gdzie uczyła się w II klasie liceum wieczorowego przy ul. Jaworzyńskiej. 1 sierpnia 1945, kiedy wyszła ze szkoły po ogłoszeniu wyników pisemnego egzaminu maturalnego, została zatrzymana na ulicy i przewieziona do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na ul. Koszykową. Tam przez trzy dni była przesłuchiwana, następnie osadzona w więzieniu na Mokotowie i skazana na osiem lat więzienia i cztery lata pozbawienia praw publicznych i obywatelskich praw honorowych. W wyniku amnestii wyrok zmniejszono do dwóch lat w zawieszeniu. W grudniu 1945, po wyjściu z więzienia, rozpoczęła studia prawnicze, a cztery lata później wzięła ślub z Janem Mizikowskim.
Ze względu na przynależność do AK była zmuszona do częstych zmian miejsca pracy. W 1970 r. zaczęła pracować jako nauczycielka w szkole ekonomicznej dla dorosłych przy ul. Drewnianej. W 1980 r. współtworzyła na terenie szkoły Solidarność. W latach 1982-90, początkowo w ramach Prymasowskiego Komitetu Pomocy Bliźniemu, a następnie Duszpasterstwa Nauczycieli i Wychowawców Archidiecezji Warszawskiej, prowadziła Sekcję Pomocy Represjonowanym Nauczycielom. W 1990 r. została powołana przez ministra Henryka Samsonowicza na stanowisko przewodniczącej Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli przy Ministrze Edukacji Narodowej. Funkcję tę pełniła do lutego 1995 roku.
W październiku 2009 r. została awansowana do stopnia majora WP. Była członkiem Zgrupowania "Parasol" w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Stowarzyszenia Szarych Szeregów. Mieszkała na Ursynowie.(PAP)
autorka: Olga Łozińska
oloz/ pat/