Premier Mateusz Morawiecki oddał w sobotę hołd zmarłej Wandzie Zalewskiej-Zdun ps. Rawicz – sanitariuszce z Powstania Warszawskiego, aktywnie działającej w środowisku kombatantów, absolwentce Akademii Sztuk Pięknych, artystce i nauczycielce.
"Zmarła Wanda Zalewska-Zdun ps. Rawicz, sanitariuszka z żoliborskiego +Żywiciela+. Pamiętam Panią z uroczystości państwowych - drobniutka, szczuplutka, poruszająca się na wózku, ale gdy nadchodził Hymn Państwowy - zawsze dumnie wstawała. Cześć jej pamięci!" – napisał na Twitterze szef rządu.
Wanda Zalewska-Zdun (ur. 3 kwietnia 1926 r. w Warszawie) była córką Stanisława i Heleny z domu Fontana. W 1939 r. ukończyła Szkołę Powszechną nr 64 przy ul. Felińskiego. W latach okupacji była uczennicą tajnych kompletów Żeńskiego Gimnazjum i Liceum im. Aleksandry Piłsudskiej na Żoliborzu. Do wybuchu Powstania ukończyła I klasę licealną.
Zmarła sanitariuszka z Powstania Warszawskiego ppor. Wanda Zalewska-Zdun ps. Rawicz
Działała w konspiracji od wiosny 1944 r. Po przejściu szkolenia sanitarnego, w lipcu 1944 r. została przydzielona do II Obwodu "Żywiciel" (Żoliborz) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej. Powstanie Warszawskie spędziła służąc w punktach opatrunkowych na Żoliborzu, a przed jego kapitulacją - w szpitalu przy ul. Krechowieckiej.
Po upadku Powstaniu Warszawskiego została wywieziona wraz z częścią szpitala z ul. Krechowieckiej. Przeszła przez obóz przejściowy w Pruszkowie (Dulag 121). Trafiła do Częstochowy, gdzie w oddziale RGO (Rada Główna Opiekuńcza) dostała skierowanie na kwaterę do Kawodrzy Dolnej. Pod koniec 1944 r., za pośrednictwem PCK odnalazła matkę, z którą wyruszyła w kierunku Warszawy, w poszukiwaniu ojca, przebywającego po wypędzeniu z Warszawy w Brwinowie.
Wiosną 1945 r. powróciła do Warszawy. W lipcu tego roku zdała egzamin dojrzałości w Liceum im. księcia Józefa Poniatowskiego na Żoliborzu.
W latach 1946-1949 (do absolutorium) studiowała na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od zakończenia studiów członek Związku Polskich Artystów Plastyków. Od jesieni 1949 r. do końca 1952 r. pracowała jako projektant druków na tkaninach w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie. W 1951 r. poślubiła Stanisława Zduna, który w latach okupacji pod ps. Grom był łącznikiem w Lubelskim Okręgu AK.
W 1952 r. otrzymała dyplom ukończenia Akademii Sztuk Pięknych. W latach 1953-60 pracowała nieetatowo jako plastyk. Od 1960 r. do 1979 r. była nauczycielką rysunku zawodowego i historii ubiorów w Zespole Szkół Odzieżowych w Warszawie.
W 1980 r. weszła do Sekcji Oświaty i Wychowania Regionu Mazowsze NSZZ "Solidarność". W październiku 2000 r. została awansowana do stopnia podporucznika. W 2015 r. uhonorowano ją Medalem XXXV-lecia NSZZ Solidarność ("za oddaną pracę na rzecz Związku i Dobra Wspólnego", a w 2016 r. nadano jej Złotą Odznaką Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność" - "za szczególne zasługi dla NSZZ Solidarność w dziedzinie oświaty i wychowania".
W lipcu 1996 r. odznaczono ją Warszawskim Krzyżem Powstańczym oraz Krzyżem Armii Krajowej. W 2011 r. otrzymała Medal "Digno Laude" oraz Medal "Pro Memoria". W 2012 r. wręczono jej Złoty Medal "Za zasługi dla obronności Kraju". W 2016 r. otrzymała "Medal Honorowy Powstania Warszawskiego 1944, 1 VIII - 2 X".(PAP)
autor: Katarzyna Lechowicz-Dyl
ktl/ amac/
