Prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier podczas uroczystości w 60. rocznicę budowy muru berlińskiego. Fot. PAP/EPA
13 sierpnia 1961 r. był fatalnym dniem dla Niemiec i dla świata – stwierdził prezydent RFN Frank-Walter Steinmeier podczas uroczystości w 60. rocznicę budowy muru berlińskiego, który na 28 lat podzielił miasto.
W tym czasie "podział zimnowojennego świata został dosłownie scementowany", powiedział prezydent i przypomniał zdanie ówczesnego przewodniczącego rady państwa Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD) i przywódcy Socjalistycznej Partii Jedności (SED) Waltera Ulbrichta z czerwca 1961 roku: "Nikt nie ma zamiaru budować muru". Prezydent uznał, że zdanie to przeszło do historii Niemiec jako "jedno z najbardziej zuchwałych kłamstw".
Od dawna istniał wyraźny zamiar reżimu w Berlinie Wschodnim, aby zatrzymać ucieczkę wielu ludzi z NRD na Zachód w najbardziej wrażliwym punkcie, a mianowicie w Berlinie. "Na początku było kłamstwo - i ono trwało we frazie +antyfaszystowski mur obronny+" - powiedział prezydent.
Od dawna istniał wyraźny zamiar reżimu w Berlinie Wschodnim, aby zatrzymać ucieczkę wielu ludzi z NRD na Zachód w najbardziej wrażliwym punkcie, a mianowicie w Berlinie. "Na początku było kłamstwo - i ono trwało we frazie +antyfaszystowski mur obronny+" - powiedział prezydent.
30 lat temu upadł mur berliński
Frank-Walter Steinmeier określił budowę muru berlińskiego przed 60 laty jako "świadectwo beznadziejnej porażki".
"Mur był niewątpliwym znakiem niesprawiedliwego państwa, które nie było ani suwerenne, ani prawowite w oczach swoich własnych obywateli. W zasadzie był to początek końca, który jednak zbyt długo trwał" - powiedział Steinmeier podczas centralnych obchodów w Berlinie.
Steinmeier podkreślił: "Wolność i demokracja nigdy nie są naturalne, nigdy nie są osiągnięte raz na zawsze. O wolność i demokrację trzeba walczyć, ale także chronić, bronić i zachować. Wolność i demokracja wymagają zdecydowanego zaangażowania i pasji".
Po zakończeniu II wojny światowej Niemcy, podzielone zostały na cztery strefy okupacyjne, kontrolowane przez Stany Zjednoczone, Związek Radziecki, Wielką Brytanię i Francję. Znajdującą się w radzieckiej strefie okupacyjnej stolicę kraju, Berlin, również podzielono na cztery sektory.
Po zakończeniu II wojny światowej Niemcy, podzielone zostały na cztery strefy okupacyjne, kontrolowane przez Stany Zjednoczone, Związek Radziecki, Wielką Brytanię i Francję. Znajdującą się w radzieckiej strefie okupacyjnej stolicę kraju, Berlin, również podzielono na cztery sektory.
Między strefami okupacyjnymi wyznaczono linie demarkacyjne. W 1952 r. NRD znacznie wzmocniła zabezpieczenia na granicy wewnątrzniemieckiej, ale Berlin pozostawał słabym punktem z otwartą granica między sektorami na wschodzie i zachodzie miasta, przez którą tysiące osób emigrowało z NRD.
Według ustaleń historyków, w samym Berlinie po wybudowaniu muru zginęło co najmniej 140 osób, które próbowały uciec na Zachód. Jak wynika z danych rządu federalnego, na granicy wewnętrznej Niemiec zginęło co najmniej 260 osób.
13 sierpnia 1961 r., kiedy w nocy zamknięto granice między sektorami, uznaje się za datę rozpoczęcia budowy muru berlińskiego, którego powstanie przypieczętowało rozpoczęty po II wojnie światowej podział Niemiec. Mur miał długość około 155 kilometrów i otaczał zachodnią część Berlina, leżącego na terenie ówczesnej NRD. Przez 45 kilometrów mur przebiegał przez środek miasta.
Podział zakończył się po 28 latach wraz z upadkiem muru 9 listopada 1989 roku. Według ustaleń historyków, w samym Berlinie po wybudowaniu muru zginęło co najmniej 140 osób, które próbowały uciec na Zachód. Jak wynika z danych rządu federalnego, na granicy wewnętrznej Niemiec zginęło co najmniej 260 osób.
Z Berlina Berenika Lemańczyk (PAP)
bml/ tebe/
