Źródło: Memoriał/Facebook
Instytut Pileckiego, wraz z augustowskimi organizacjami zrzeszającymi środowiska rodzin ofiar Obławy Augustowskiej, Sybiraków i Armii Krajowej, wystosował oświadczenie ws. likwidacji stowarzyszenia „Memoriał”. „Memoriał” jest „sumieniem Rosji” – a sumienia nie da się zdelegalizować – podkreślono.
Oświadczenie zostało upublicznione w poniedziałek w Suwałkach, podczas uroczystego otwarcia wystawy "Lipcowi. Twarze ofiar Obławy Augustowskiej".
Podpisali się pod nim dyrektor Instytutu Pileckiego Magdalena Gawin, prezes Związku Sybiraków – Oddział w Augustowie Danuta Gregorowicz, prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie Danuta Kaszlej, prezes Koła Augustów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Zbigniew Kaszlej, prezes Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej ks. Stanisław Wysocki.
Stowarzyszenie Memoriał. Ponad 30 lat na straży pamięci historycznej
Przypomniano w nim, że Sąd Najwyższy Federacji Rosyjskiej 28 grudnia przychylił się do wniosku rosyjskiej Prokuratury Generalnej i wydał wyrok nakazujący likwidację Międzynarodowego Stowarzyszenia "Memoriał". "To wielki cios dla walki o pamięć o milionach ofiar komunistycznego terroru na obszarze byłego Związku Sowieckiego oraz innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej – w tym o ofiarach Obławy Augustowskiej" - podkreślono.
Zaznaczono, że "Memoriał" od chwili powołania w 1989 r. "walczy o prawdę historyczną – prawdę opartą na rzetelnej analizie dokumentów, zwłaszcza tych przechowywanych w rosyjskich archiwach, do których dostęp jest utrudniony, a w wielu przypadkach niemożliwy". "Do zasług historyków związanych z +Memoriałem+ należy m.in. odnalezienie notatki Ławrientija Berii z 5 marca 1940 r. zatwierdzającej realizację Zbrodni Katyńskiej oraz dokumentów dotyczących przebiegu Operacji Polskiej w ZSRS w latach 1937-1938, a także opracowanie monumentalnej Bazy Ofiar Terroru Politycznego w ZSRR, obejmującej ponad 3 mln osób, w tym setki tysięcy Polaków represjonowanych przez reżim sowiecki" - zwrócono uwagę. W oświadczeniu wskazano, że "to właśnie historycy z +Memoriału+ odnaleźli i opublikowali szereg kluczowych dokumentów na temat przebiegu i skutków Obławy Augustowskiej – największej zbrodni popełnionej na Polakach po II wojnie światowej, która kosztowała życie ponad 1 500 osób". "Wśród tych dokumentów jest ujawniona w 2011 r. sowiecka depesza z 21 lipca 1945 r., która potwierdza, że osoby pojmane w Puszczy Augustowskiej w lipcu 1945 r., zostały rozstrzelane przez sowiecki aparat represji w nieznanym do dzisiaj miejscu. Potwierdziły się wówczas przypuszczenia rodzin ofiar Obławy Augustowskiej, że ich bliscy zostali brutalnie zamordowani" - napisano.
Inicjatorzy oświadczenie przyznali, że wiedzą, iż "rosyjskie archiwa wciąż kryją nieodtajnione dokumenty, które mogą pomóc odpowiedzieć na nurtujące pytania, przede wszystkim o lokalizację dołów śmierci, w których spoczywają szczątki ofiar Obławy Augustowskiej".
Inicjatorzy oświadczenie przyznali, że wiedzą, iż "rosyjskie archiwa wciąż kryją nieodtajnione dokumenty, które mogą pomóc odpowiedzieć na nurtujące pytania, przede wszystkim o lokalizację dołów śmierci, w których spoczywają szczątki ofiar Obławy Augustowskiej". "Aby wreszcie po latach mogły zostać odnalezione, zidentyfikowane i godnie pochowane. Jesteśmy przekonani, że wszystkie dokumenty zostaną kiedyś ujawnione, a prawda o zbrodniach komunistycznych ujrzy światło dzienne. Dlatego decyzja o likwidacji Stowarzyszenia +Memoriał+ – jednego z ostatnich strażników tej prawdy w Rosji – budzi nasz głęboki sprzeciw" - zaznaczono.
Sąd Najwyższy Rosji nakazał likwidację stowarzyszenia Memoriał
Osoby podpisane pod oświadczeniem przekazały także wyrazy uznania i wsparcia "Memoriałowi" – wszystkim jego członkom, aktywistom i przyjaciołom. "Solidaryzujemy się z represjonowanymi rosyjskimi historykami, archiwistami i działaczami na rzecz praw człowieka. Dziękujemy za Waszą dotychczasową, wytrwałą pracę i deklarujemy gotowość wsparcia wszelkich działań na rzecz prawdy historycznej i pamięci o ofiarach zbrodni komunistycznych w XX wieku" - zapewnili.
Zaznaczono, że "Memoriał" od chwili powołania w 1989 r. "walczy o prawdę historyczną – prawdę opartą na rzetelnej analizie dokumentów, zwłaszcza tych przechowywanych w rosyjskich archiwach, do których dostęp jest utrudniony, a w wielu przypadkach niemożliwy".
Jak napisano, "+Memoriał+ jest +sumieniem Rosji+ – a sumienia nie da się zdelegalizować".
Autorzy oświadczenia przekazali, że jest ono otwarte do podpisu. "Zapraszamy organizacje i osoby prywatne do wsparcia Memoriału" - zachęcają. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ pat/
