Brama główna niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Źródło: IPN
O szczegółowe rozwiązania projektowe uzupełniany jest aktualnie projekt wykonawczy nowej stałej ekspozycji polskiej w Muzeum Auschwitz. Ten etap prac zakończy się ogłoszeniem przetargu na wykonanie ekspozycji – dowiedziała się PAP w muzeum.
Nowa stała wystawa "Polacy w KL Auschwitz. Mieszkańcy ziemi oświęcimskiej w czasie II wojny światowej" prezentowana będzie prezentowana w bloku 15 na terenie byłego Auschwitz I. Zastąpić na dotychczasową, która powstała w 1985 r. Ekspozycja "Walka i martyrologia narodu polskiego w latach 1939-1945” jest obecnie jedną z najstarszych na terenie Miejsca Pamięci.
Planowany termin oddania nowej ekspozycji to przełom 2023 i 2024 r.
Nowa ekspozycja ma stanowić rozszerzenie wystawy głównej poprzez skupienie na losach Polaków w KL Auschwitz. Przedstawi historię więźniów obozu rejestrowanych jako polityczni, ale także wszystkie inne kategorie osadzonych w nim obywateli polskich – w tym polskich Żydów, kierowanych do Auschwitz na zagładę.
Paweł Sawicki z biura prasowego Muzeum Auschwitz poinformował PAP, że placówka dysponuje już projektem wykonawczym nowej wystawy. Obejmuje on projekt wystawy, a także projekt budowlano-konserwatorski, kosztorysy wykonawcze i harmonogram prac.
"Dokonywane są w tej chwili konieczne uzupełnienia dotyczące szczegółowych rozwiązań. Ten etap zakończy się przeprowadzeniem przetargu, w którym wyłoniony zostanie generalny wykonawca wystawy, robót budowlanych oraz prac konserwatorskich” – powiedział PAP Paweł Sawicki.
Polacy w KL Auschwitz
Jak dodał, muzeum złożyło już także wnioski do małopolskiego urzędu wojewódzkiego oraz Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie o wydanie decyzji, które umożliwią w następnej kolejności wystąpienie do starostwa w Oświęcimiu o pozwolenie na budowę.
"W zależności od przebiegu tego postępowania opracowany zostanie ostateczny harmonogram prac” – podkreślił Sawicki.
Nowa ekspozycja ma stanowić rozszerzenie wystawy głównej poprzez skupienie na losach Polaków w KL Auschwitz. Przedstawi historię więźniów obozu rejestrowanych jako polityczni, ale także wszystkie inne kategorie osadzonych w nim obywateli polskich – w tym polskich Żydów, kierowanych do Auschwitz na zagładę.
Autorem scenariusza ekspozycji jest dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum Auschwitz. Jak podkreślił, wystawa mówiła będzie o początkach wojny i okupacji niemieckiej w Polsce, zobrazuje skalę prześladowań i okrucieństwa, a także planowość dokonywanych przez niemiecką policję aresztowań. „Omówione zostaną też mechanizmy deportacji polskich Żydów, kategorie polskich więźniów KL Auschwitz, przyczyny ich śmierci w obozie, a także temat wyzwolenia i budowania pamięci po wojnie” – wskazywał w maju br. naukowiec.
Setkiewicz powiedział, że druga część wystawy dotyczyła będzie zarówno historii Oświęcimia w czasie II wojny światowej – realiów okupacji, wysiedleń, aktywności firmy IG Farbenindustrie, a także niemieckich planów przebudowy miasta – jak i pomocy niesionej z narażeniem życia więźniom KL Auschwitz przez „Ludzi Dobrej Woli”, czyli Polaków mieszkających w pobliżu tzw. strefy interesów obozu.
Setkiewicz powiedział wówczas, że druga część wystawy dotyczyła będzie zarówno historii Oświęcimia w czasie II wojny światowej – realiów okupacji, wysiedleń, aktywności firmy IG Farbenindustrie, a także niemieckich planów przebudowy miasta – jak i pomocy niesionej z narażeniem życia więźniom KL Auschwitz przez „Ludzi Dobrej Woli”, czyli Polaków mieszkających w pobliżu tzw. strefy interesów obozu. Był to obszar 40 km kw. izolujących teren obozowy od świata zewnętrznego. Całość zakończy wykaz ponad 1,2 tys. nazwisk osób pomagającym więźniom.
Geneza i powstanie KL Auschwitz
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Pierwszy transport polskich więźniów politycznych, liczący 728 osób, przybył do Auschwitz z więzienia w Tarnowie 14 czerwca 1940 r. Polacy stanowili drugą, pod względem liczby osób deportowanych do obozu, grupę więźniów.
Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Z ponad 140 tys. Polaków deportowanych do obozu zgładzonych została połowa.
W 1947 r. na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ agz/
