Grudzień ’70: wiadukt przy stacji SKM Gdynia Stocznia; za wiaduktem widoczna blokada milicyjna. Fot. PAP/Archiwum Edmund Pepliński
„Senat, przekonany o szczególnym znaczeniu wydarzeń Grudnia ’70 dla dalszych dziejów Polski, oddaje hołd jego Wszystkim Ofiarom” – głosi uchwała z okazji 50. rocznicy protestów na Wybrzeżu, przyjęta w czwartek przez senatorów.
Za uchwałą opowiedziało się 95 senatorów, żaden senator nie głosował przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Grudzień ’70 – mija 50 lat
"Wydarzenia Grudnia '70 to heroiczny zryw Polaków przeciwko komunistycznej władzy, będący odpowiedzią na drastyczne podwyżki cen żywności wprowadzone 12 grudnia 1970 roku. Protesty objęły najpierw północną część Polski i skupione były w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie, Słupsku i Elblągu. Do protestów i strajków przyłączyli się także mieszkańcy: Białegostoku, Nysy, Oświęcimia, Warszawy, Wrocławia, Krakowa, Wałbrzycha i wielu innych miast. Władze komunistyczne do stłumienia protestów użyły sił wojska, milicji służby bezpieczeństwa. Łącznie użyto ok. 27 tys. żołnierzy, 550 czołgów, 750 transporterów opancerzonych, 2100 samochodów, 108 samolotów i śmigłowców, 40 jednostek pływających Marynarki Wojennej oraz ok. 9 tys. milicjantów, funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej. Wydano rozkaz użycia broni. Protesty zostały krwawo stłumione. Według oficjalnych danych śmierć poniosło 45 osób, 1165 osób zostało rannych, a ok. 3 tys. osób najpierw bestialsko pobito a następnie aresztowano" - przypomniano w uchwale Senatu.
Jak napisano, "protesty grudniowe dały jasny sygnał, że ówczesny system polityczny w Polsce się nie sprawdza i nie jest ukierunkowany na społeczeństwo". "Dla utrzymania swojej władzy ówcześni decydenci zdecydowali się użyć broni przeciwko społeczeństwu z tragicznym tego finałem. Protesty te były przykładem społecznego heroizmu. Dały sygnał, że nadchodzi czas na zmianę. Na oczekiwane zmiany trzeba było jednak poczekać jeszcze dekadę. Zaowocowały wówczas powstaniem ruchu społecznego +Solidarność+, który w konsekwencji swoich działań na stałe zmienił Polskę" - podkreślono.
50 lat temu wybuchły strajki na Wybrzeżu. Początek Grudnia ’70
Przypomniano, że "wprowadzone w grudniu 1970 roku podwyżki, po fali dalszych strajków i protestów, zostały wycofane 1 marca 1971 roku". "To pokazało, że protesty społeczne mogą urzeczywistniać oczekiwania społeczeństwa, choć w bardzo bolesny i tragiczny sposób, a pamięć o tamtych wydarzeniach to nasza powinność. Niestety nie osądzono osób odpowiedzialnych za Ofiary Grudnia ’70. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu wydarzeń Grudnia '70 dla dalszych dziejów Polski, oddaje hołd jego Wszystkim Ofiarom" - głosi uchwała Senatu.
"Nie siła i przemoc, a dialog oraz kompromis winny służyć rozwiązywaniu konfliktów między społeczeństwem i władzą" - podkreślono w uchwale. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska, Olga Łozińska
ksi/oloz/
