Ludwik Rogalski (1915-1951). Fot. IPN
Żołnierza powojennego antykomunistycznego podziemia niepodległościowego ppor. Ludwika Rogalskiego ps. Szczepan pochowano w piątek (14 marca) w Radecznicy (Lubelskie). W 1951 r. Rogalski został skazany na śmierć i stracony na Zamku w Lublinie. Jego szczątki odnaleziono w 2023 r. w nieoznaczonym grobie w Lublinie.
Zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Krzysztof Szwagrzyk podczas uroczystości pogrzebowych przypominał, że Rogalski po brutalnym śledztwie został skazany na śmierć, a jego ciało wrzucono do „głębokiego dołu” na cmentarzu w Lublinie i przez kilkadziesiąt lat rodzina nie wiedziała, gdzie jest jego grób.
„Na wieczną wartę odprowadzamy pana porucznika, z honorami, na które swoją postawą, walką, swoim życiem po stokroć zasłużył. Taki jest nasz obowiązek, nas, współczesnych Polaków, pamiętać o bohaterach i okazywać szacunek dla nich” – powiedział Szwagrzyk.
Uroczystości pogrzebowe rozpoczęło odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej Rogalskiemu niedaleko jego rodzinnego domu we wsi Zawalów-Kolonia. Następnie trumnę ze szczątkami żołnierza wniesiono do bazyliki św. Antoniego w Radecznicy, gdzie odprawiona została msza pogrzebowa. Ppor. Rogalski został pochowany - z asystą wojskową - w Krypcie Żołnierzy II Inspektoratu Zamojskiego, która znajduje się w podziemiach bazyliki.
Ogłoszono nazwiska 17 ofiar totalitaryzmów, zidentyfikowanych w ramach działań IPN
Ludwik Rogalski urodził się 14 sierpnia 1915 r. w Zawalowie (pow. zamojski). Przed wojną i w czasie okupacji prowadził m.in. własne gospodarstwo rolne, pracował też na stacji kolejowej w Koniuchach.
Od początku 1941 do lipca 1944 był dowódcą komórki łączności podoficerskiej ZWZ-AK między komendantem Rejonu Skierbieszów, Stanisławem Kleszczyńskim „Gniadoszem", a zastępcą dowódcy placówki Kotlice, Tadeuszem Wyzimirskim „Siwkiem”. Używał pseudonimu „Szczepan". W konspiracji ukończył szkołę podoficerską i w 1943 r. uzyskał stopień starszego strzelca, a rok później - kaprala.
Jesienią 1946 r. wstąpił do WiN w Rejonie Kotlice. Dwa lata później został członkiem II Inspektoratu Zamojskiego AK, zaprzysiężonym przez dowódcę Rejonu II Obwodu Zamość Józefa Włoszczuka „Pistoleta", którego później został zastępcą. Do kwietnia 1950 r. dowodził I kompanią Rejonu II, której terenem działania były wsie Kotlice, kol. Kotlice, Dub, Dub-Kolonia i kol. Zawalów.
W kwietniu 1950 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB w Hrubieszowie, a następnie był przesłuchiwany w siedzibach UB w Zamościu i w Lublinie. 26 stycznia 1951 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Lublinie skazał go śmierć. Wyrok wykonano 4 czerwca 1951 r. w więzieniu na Zamku w Lublinie. Rodzina została powiadomiona przez sąd o wykonaniu wyroku na Rogalskiego dopiero w 1974 r. Miejsce jego pochówku nie było wtedy znane.
Szczątki Ludwika Rogalskiego zostały odnalezione w kwietniu 2023 r. podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez Instytutu Pamięci Narodowej na Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Unickiej w Lublinie. Spoczywały pod współczesnym grobem.
Rogalski w 2020 roku został pośmiertnie awansowany do stopnia podporucznika, a także odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski na podstawie postanowienia prezydenta RP.(PAP)
ren/ dki/
