W środę, w 40. rocznicę Gorzowskiego Sierpnia 1982 r., w katedrze odprawiono mszę świętą w intencji ojczyzny, a następnie uczestnicy wydarzeń sprzed czterech dekad, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych oraz służb mundurowych złożyli kwiaty pod Białym Krzyżem Solidarności znajdującym się przy świątyni.
„Dzisiaj, w dniu tego protestu, 31 sierpnia, jesteśmy w miejscu, w którym się on odbywał – jesteśmy przy bardzo symbolicznym białym krzyżu stojącym przy gorzowskiej katedrze, przy pomniku legendy, kapelana gorzowskiej Solidarności ks. prałata Andrzejewskiego. Kwiaty, które zostały tutaj właśnie złożone, są wyrazem szacunku i wdzięczności dla tych, którzy w 1982 roku wyszli w Gorzowie na ulice, aby zawalczyć o wolność. To dzięki nim żyjemy obecnie w wolnej Polsce” – mówił w trakcie uroczystości wojewoda lubuski Władysław Dajczak.
„Mija 40 lat od Gorzowskiego Sierpnia 1982 roku, największej opozycyjnej demonstracji w historii Ziemi Lubuskiej. Jego uczestnicy, wykazując się ogromną odwagą, stanęli w obronie podstawowych praw człowieka – prawa do wolności, wyboru i godnego życia” – powiedział prezydent Gorzowa Wlkp. Jacek Wójcicki.
Dodał, że o uczestnikach tych wydarzeń przypomina teraz nowoczesna instalacja w samym centrum miasta. „W miejscu, gdzie cztery dekady temu rozegrały się sceny, świadczące o sile polskiego społeczeństwa” – zaznaczył Wójcicki oraz wyraził szacunek wobec uczestników wydarzeń sprzed 40 lat.
Obchody Gorzowskiego Sierpnia rozpoczęły się we wtorek. W odsłonięciu wspomnianej instalacji artystycznej, upamiętniającej wydarzenia sprzed 40 lat, uczestniczył prezydent Andrzej Duda, który odznaczył także ponad 20 osób zasłużonych na rzecz województwa lubuskiego oraz przemian demokratycznych w Polsce. "Solidarność zwyciężyła i jest tutaj z nami! Jest z nami w osobach bohaterów tamtych dni, ludzi Solidarności, którzy stali wtedy pod gorzowską katedrą" – mówił we wtorek w Gorzowie Wlkp. prezydent.
Z okazji rocznicy Gorzowskiego Sierpnia Poczta Polska wprowadziła do obiegu okolicznościowy znaczek. Przedstawia on tłum protestujących pod katedrą gorzowian. Znaczek wydano w milionie egzemplarzy, jest do kupienia w placówkach pocztowych w całej Polsce.
31 sierpnia 1982 r. w Gorzowie odbyła się duża demonstracja, a okazją była druga rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych. Podziemie gorzowskie wezwało do udziału w niej mieszkańców miasta m.in. na znak sprzeciwu wobec wprowadzenia stanu wojennego. Wokół katedry zgromadziło się około 5 tys. ludzi, choć są też opinie, że było ich znacznie, nawet dwa razy więcej. Odśpiewano hymn państwowy i pieśni patriotyczne, była wspólna modlitwa.
Krótko potem do akcji wkroczyła Milicja Obywatelska, a zamieszki trwały kilka godzin i ogarnęły różne części miasta. ZOMO użyło armatek wodnych i gazu łzawiącego. Milicja zatrzymała 137 osób, a po kolejnych dniach liczba ta wzrosła do 202. W związku z tymi wydarzeniami 26 osób zostało skazanych na kary do czterech lat więzienia.
Oficjalne obchody Gorzowskiego Sierpnia odbywają się po raz czwarty i są efektem inicjatywy podjętej przez wojewodę lubuskiego, której celem jest wpisanie ich na stałe w tożsamość miasta oraz województwa – poinformował Lubuski Urząd Wojewódzki. (PAP)
Autor: Marcin Rynkiewicz
mmd/ aszw/