Wystawy IPN Gdańsk pt. „Ryszard Kukliński”. Fot. PAP/A. Warżawa
Wystawę IPN o Ryszardzie Kuklińskim otwarto w niedzielę w bazylice św. Brygidy w Gdańsku. Ekspozycję zorganizowano z okazji 18. rocznicy śmierci oficera Ludowego Wojska Polskiego, który w latach 70. XX wieku nawiązał współpracę z wywiadem amerykańskim.
Wystawa składa się z ok. 20 plansz, na których umieszczono wiele zdjęć wraz z opisem dokumentujących życie i działalność pułkownika Ryszarda Kuklińskiego. Ekspozycja ma też wersję w języku angielskim.
„To jest wystawa elementarna. Mamy taki zamysł wystaw przedstawiających sylwetki polskich bohaterów i wydarzenia z najnowszej historii Polski” – powiedział na otwarciu wystawy dyrektor oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku dr Paweł Warot.
Płk Kukliński dostrzegł, że w momencie konfrontacji Wschodu z Zachodem ta część Europy, w której znajduje się Polska, będzie traktowana jak pas ziemi niczyjej i zostanie narażona na atak atomowy. I było wielkie niebezpieczeństwo, że ziemie polskie staną się strefą martwą, jednym wielkim lejem po bombie. Uznał więc, że musi zrobić coś, aby do tej wojny nie doszło – mówił szef IPN w Gdańsku.
Przypomniał, że płk Kukliński jako wysoki rangą oficer LWP miał dostęp do ściśle tajnych materiałów wojskowych Układu Warszawskiego.
„I dostrzegł, że w momencie konfrontacji Wschodu z Zachodem ta część Europy, w której znajduje się Polska, będzie traktowana jak pas ziemi niczyjej i zostanie narażona na atak atomowy. I było wielkie niebezpieczeństwo, że ziemie polskie staną się strefą martwą, jednym wielkim lejem po bombie. Uznał więc, że musi zrobić coś, aby do tej wojny nie doszło” – mówił szef IPN w Gdańsku.
40 lat temu Amerykanie ewakuowali z Polski płk. Ryszarda Kuklińskiego
Organizatorem wydarzenia, oprócz Instytutu Pamięci Narodowej, było Stowarzyszenie „Godność” w Gdańsku, zrzeszające więźniów politycznych PRL.
„Przypominamy dziś, wspólnie z IPN, postać Ryszarda Kuklińskiego gdyż świat stanął dziś w obliczu wojny. I chcieliśmy pokazać jednego z naszych bohaterów, który mówił, czym jest Związek Radziecki, czym jest Rosja” – powiedział prezes Stowarzyszenie „Godność” Czesław Nowak.
Autor ekspozycji Bartosz Januszewski z gdańskiego oddziału IPN podkreślił, że jest ona „skromnym hołdem i próbą oddania sprawiedliwości i przywrócenia dobrej pamięci" płk. Kuklińskiemu.
Autor ekspozycji Bartosz Januszewski z gdańskiego oddziału IPN podkreślił, że jest ona „skromnym hołdem i próbą oddania sprawiedliwości i przywrócenia dobrej pamięci" płk. Kuklińskiemu.
„A jednocześnie formą spłacenia długu, który zaciągnęła Rzeczpospolita, a do dziś go nie spłaciła. A co to za dług? Otóż Ryszard Kukliński przez całe 9 lat samotnej misji pod bokiem Sowietów i Sztabu Generalnego Ludowego Wojska Polskiego niczym Mickiewiczowski Konrad Wallenrod rozmontowywał system sowiecki, tego sowieckiego molocha od środka” – zaznaczył Januszewski.
Dr hab. S. Cenckiewicz: dla Sowietów pokój był zawsze stanem tymczasowym
Wystawę „Ryszard Kukliński” w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku można oglądać do początku marca.
Ryszard Kukliński urodził się 13 czerwca 1930 r. w Warszawie.
Od 1947 r. służył w Ludowym Wojsku Polskim. Awansował na najwyższe stanowiska wojskowe, był oficerem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Na początku lat 70. nawiązał współpracę z wywiadem amerykańskim. Pod pseudonimem „Jack Strong” przekazywał Amerykanom strategiczne plany Układu Warszawskiego, najważniejsze dokumenty operacyjne LWP. Uprzedził ich o zamiarze wprowadzenia w Polsce stanu wojennego.
Kukliński zmarł 11 lutego 2004 r. w Tampie na Florydzie. Jego prochy sprowadzono do Polski i złożone w al. Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie. W 2016 r. Kukliński został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady.
Tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego Kukliński został przerzucony do USA w 1981 r. W Stanach Zjednoczonych żył pod zmienionym nazwiskiem. W 1984 r. sąd w PRL wydał na niego wyrok śmierci, uznając go za winnego trwałego uchylania się od służby wojskowej oraz zdrady ojczyzny. Wyrok ten uchylono w 1995 r.
Kukliński zmarł 11 lutego 2004 r. w Tampie na Florydzie. Jego prochy sprowadzono do Polski i złożone w al. Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie.
W 2016 r. Kukliński został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/ amac/
