Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu, gdzie spoczywa ok. 4400 oficerów zamordowanych przez NKWD w 1940 roku, to symbol narodowego męczeństwa. 13 kwietnia przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Polski cmentarz w Katyniu został uroczyście otwarty 28 lipca 2000 roku z udziałem premiera Polski Jerzego Buzka i wicepremiera Rosji Wiktora Christienki.
Wmurowanie aktu erekcyjnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu z udziałem prezydenta RP Lecha Wałęsy dokonano 4 czerwca 1995 r.
Na cmentarz przeniesiono Krzyż Virtuti Militari nadany w roku 1976 Pomnikowi Katyńskiemu w Londynie. W Katyniu pochowano oficerów Wojska Polskiego, którzy po 17 września 1939 roku znaleźli się w niewoli sowieckiej i przebywali w obozie w Kozielsku.
Cmentarz obejmuje obszar 1,4 ha. Zawiera sześć dużych grobów zbiorowych ze szczątkami oficerów i dwie mogiły generałów. Groby leżą po dwóch stronach alei cmentarza, wiodącej do zespołu ołtarzowego z podziemnym dzwonem. Wokół cmentarza biegnie aleja, wzdłuż której umieszczono tabliczki z nazwiskami zamordowanych.
Wiosną 1940 r. funkcjonariusze NKWD - wykonując uchwałę Józefa Stalina i jego politbiura z 5 marca 1940 r. - rozstrzelali ok. 22 tys. polskich obywateli przetrzymywanych w obozach i więzieniach na terenie Związku Sowieckiego. Wśród zamordowanych była elita przedwojennej Polski: oficerowie Wojska Polskiego, policjanci i oficerowie rezerwy: urzędnicy, lekarze, profesorowie, prawnicy, nauczyciele, inżynierowie, duchowni, literaci, kupcy, działacze społeczni.
3 kwietnia NKWD rozpoczęło likwidację obozu w Kozielsku, a w kolejnych dniach - obozów w Ostaszkowie (4 kwietnia) i Starobielsku (5 kwietnia). Z Kozielska 4 404 jeńców przewieziono do Katynia i zamordowano strzałami w tył głowy. 3 896 jeńców ze Starobielska zabito w pomieszczeniach NKWD w Charkowie, a ich ciała pogrzebano na przedmieściach miasta w Piatichatkach. 6 287 jeńców z Ostaszkowa rozstrzelano w gmachu NKWD w Kalininie, obecnie Twer, a pochowano w miejscowości Miednoje.(PAP)
hgt/ laz/