Poszukiwania ofiar komunizmu na tzw. Łączce na Powązkach Wojskowych w Warszawie, wrzesień 2016. PAP/J. Kamiński
Upamiętnienie członków IV Zarządu Zrzeszenia WiN, otwarcie nowych wystaw poświęconych żołnierzom wyklętym, a także pokazy audiowizualne oraz rekonstrukcje historyczne odbędą się w Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL.
Wydarzenia związane z obchodami Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL zostały zaplanowane na kilka dni – poinformowała w czwartek podczas konferencji prasowej dyrektor placówki Adrianna Garnik.
„Przez cały dzień 1 i 2 marca zapraszamy na specjalne zwiedzanie muzeum, podczas którego będzie można zobaczyć nowo otwartą wystawę >>Dowody Zbrodni<<, ale również uczestniczyć w pokazie audiowizualnym przygotowanym przez reżysera i aktora Leszka Zdunia" – powiedziała Garnik.
„Patrząc, jak ewoluuje dwóch naszych wschodnich sąsiadów, widzimy aktualność tego potwornego mechanizmu, który spowodował m.in. śmierć członków IV Zarządu WiN”
Przekazała, że w piątek o 18.30 odbędzie msza św. w świetlicy muzeum, a godz. 20 pod ścianą śmierci upamiętnienie członków IV Zarządu Zrzeszenia WiN.
„2 Marca zapraszamy całe rodziny na spotkanie z historią. Przygotowano warsztaty edukacyjne, a także rekonstrukcję historyczną przedstawiającą odbicie więźnia z posterunku milicji obywatelskiej. O godz. 18 koncert w wykonaniu Huberta Bojarskiego” - poinformowała.
Podkreśliła, że na tym nie kończy się program przygotowany przez muzeum. Na 5 marca zaplanowano spotkanie z prof. Andrzejem Zawistowskim, poświęcone książce pt. „Koszykowa róg Stalina. Areszt Wewnętrzny Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1956”. „Natomiast 7 marca – to wyjątkowy dzień – 75 rocznica śmierci Hieronima Dekutowskiego >>Zapory<<, który zginął na Rakowieckiej” - dodała.
Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych muzeum przygotowało trzy nowe ekspozycje w Pawilonie X więzienia na Rakowieckiej. Aleksandra Kaiper-Miszułowicz kurator wystawy „Dowody Zbrodni. Przedmioty z >>Łączki<<" wyjaśniła, że zaprezentowano na niej przedmioty odnalezione przez zespół prof. Krzysztofa Szwagrzyka z IPN w latach 2012–17 na tzw. Łączce, czyli w kwaterze „Ł” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
„Jest to wystawa niepełna, bo do tej pory, nie znaleziono szczątków członków IV Zarządu WiN. Są to nadal nasi nieobecni” – podkreśliła.
„Na wystawie próbowaliśmy na podstawie dokumentów wewnętrznych, które wytworzył system, odtworzyć mechanizm dokonywania zbrodni sądowych czasu stalinowskiego. (…) patrząc, jak ewoluuje dwóch naszych wschodnich sąsiadów, widzimy aktualność tego potwornego mechanizmu, który spowodował m.in. śmierć członków IV Zarządu WiN” – oznajmiła kurator.
Na wystawie zaprezentowano fragmenty listów rodzin żołnierzy, w których bliscy pytają władze o los zatrzymanych, proszą o łaskę dla nich, a w końcu o wydanie zwłok i wskazanie miejsca ich pochówku.
„Bohaterowie i antybohaterowie mówią sami za siebie. (…) W celach znajdują się listy więźniów. Natomiast w sali lekarskiej umieściliśmy informacje o funkcjonariuszach systemu. To jest portret zbiorowy” – oceniła Kaiper-Miszułowicz.
Uzupełnieniem wystawy „Dowody Zbrodni. Przedmioty z >>Łączki+<<” jest ekspozycja z cyklu „Tajemnice przedmiotu” oraz poświęcona prawom człowieka.
1 marca - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
Podczas konferencji prasowej dyrektor muzeum Adrianna Garnik poinformowała, że Poczta Polska zrezygnowała z emisji znaczka poświęconego Hieronimowi Dekutowskiemu. „Nastąpiła niezrozumiała dla nas sytuacja. Muzeum Żołnierzy Wyklętych uczestniczyło w wydaniu znaczków pocztowych, które upamiętniały żołnierzy wyklętych. Z tej serii wyszło już wiele znaczków w 2022 r (…) W tym roku miał zostać wyemitowany znaczek poświęcony Hieronimowi Dekutowskiemu >>Zaporze<< (…). Jak się dowiedzieliśmy wczoraj Poczta Polska zrezygnowała z emisji tego znaczka” – powiedziała. Dodała: „Nie rozumiemy tej decyzji zarządu poczty. Wiemy, że nie ukaże się w 2024 żaden z tego cyklu znaczków”.
Pełen program obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL jest dostępny m.in. na stronie internetowej placówki. (PAP)
Autor: Wojciech Kamiński
wnk/ pat/
