Tragiczne losy Polaków deportowanych z ziem wcielonych w 1939 roku do III Rzeszy pokazuje wystawa otwarta w środę w siedzibie Fundacji Konrada Adenauera w Berlinie.
Berlin jest pierwszym miastem w Niemczech, gdzie zaprezentowana została niemiecka wersja wystawy "Wypędzeni 1939. Deportacje obywateli polskich z ziem wcielonych do III Rzeszy" pokazywanej wcześniej w Polsce.
"Organizując tę wystawę chcemy zasygnalizować, że historia jest dla nas niezwykle ważna" - powiedział zastępca szefa Akademii Fundacji Adenauera Christian Schleicher.
Ambasador RP w Berlinie Andrzej Przyłębski zwrócił uwagę, że pojęcie "wypędzenia" kojarzone jest w Niemczech z przymusowym wysiedleniem Niemców po drugiej wojnie światowej. Jak dodał, w Niemczech terminu tego używa się w sposób "nieostry", stosując go także wobec osób, które uciekły przed nadciągającym frontem lub zostały wysiedlone bądź przesiedlone na podstawie międzynarodowych umów.
"O tym, że już krótko po wybuchu wojny w pokonanej Polsce doszło do pierwszych wysiedleń, które śmiało można nazwać wypędzeniami, nie wiedział niemal nikt. A były to wypędzenia w pełnym tego słowa znaczeniu" - mówił ambasador. "Wystawa jest ich dokumentacją i przypomina o nich" - podkreślił polski dyplomata.
Ambasador RP w Berlinie Andrzej Przyłębski zwrócił uwagę, że pojęcie "wypędzenia" kojarzone jest w Niemczech z przymusowym wysiedleniem Niemców po drugiej wojnie światowej. Jak dodał, w Niemczech terminu tego używa się w sposób "nieostry", stosując go także wobec osób, które uciekły przed nadciągającym frontem lub zostały wysiedlone bądź przesiedlone na podstawie międzynarodowych umów.
Kurator wystawy Jacek Kubiak tłumaczył, że mogła ona powstać dopiero teraz, ponieważ w komunistycznej Polsce nie można było mówić o pakcie Hitler-Stalin, ważnym dla wojny polsko-niemieckiej, a po odzyskaniu suwerenności w 1989 roku historycy zajęli się w pierwszej kolejności likwidowaniem białych plam w relacjach Polski z ZSRR.
Współtwórcami wystawy są Związek Miast Polskich i Instytut Pamięci Narodowej przy współpracy Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Wielkopolska Region, Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości i Urzędu Miasta Poznania.
Wystawa "Vertriebene 1939... " jest niemiecką wersją wystawy Związku Miast Polskich "Wypędzeni 1939", która w latach 2009-2016 została pokazana w 26 miastach Polski.
Wystawa "Vertriebene 1939... " koncentruje się na deportacjach obywateli polskich z ziem wcielonych do III Rzeszy. Na wielkoformatowych planszach ukazane zostały poszczególne etapy polityki realizowanej przez okupanta niemieckiego. Kilkaset fotografii, plakatów i dokumentów zebranych w polskich i niemieckich archiwach dokumentuje wywózki ludzi zmuszonych do opuszczenia swoich domów, ich dalsze losy, a także ukazuje szerszy kontekst polityki prowadzonej przez Niemcy pod hasłami Lebensraum oraz Generalplan Ost, w okolicznościach terroru stosowanego wobec Polaków i Żydów na tych terenach - piszą autorzy wystawy.
Dla zwiedzających wystawa będzie prezentowana do 5 października 2016 r. Fundacja Adenauera znajduje się w centrum Berlina, nieopodal wielu ambasad oraz centrali partii CDU.
Z Berlina Jacek Lepiarz (PAP)
lep/ mc/ jbr/