Wystawa "Biedermeier" w Muzeum Narodowym w Warszawie. Fot. PAP/L. Szymański
Ponad czterysta przedmiotów takich jak stroje, meble i obrazy, którymi otaczało się mieszczaństwo w pierwszej połowie XIX w. będzie można zobaczyć na wystawie sztuki biedermeieru. Ekspozycja o "domowym romantyzmie" dostępna będzie od czwartku w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Na wystawie zaprezentowana zostanie sztuka niemiecka, austriacka oraz powstała na ziemiach polskich. Obok dzieł Ferdinanda Waldmullera, Carla Spitzwega i Moritza von Schwinda, zobaczyć będzie można prace Jana Chruckiego, Aleksandra Gryglewskiego, Rafała Hadziewicza, Wincentego Kasprzyckiego oraz Marcina Zaleskiego. Będzie to pierwsza prezentacja sztuki biedermeieru w Polsce.
"Dziwne, że nie było do tej pory wystawy biedermeieru, który jest pierwszy popularnym stylem i w dodatku stylem niesłychanie żywotnym. Rzadko można spotkać wnętrze, gdzie czegoś biedermeierowskiego by nie było. Dopiero Ikea wyparła z naszego otoczenia ten biedermeierowski styl" - mówiła dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie Agnieszka Morawińska.
Ekspozycja składa się z czterech części, które oddzielają salony zaaranżowane w stylu epoki. W pierwszym dziale zatytułowanym "Mała stabilizacja zacnych Biedermeierów, Rodzina. Artysta. Społeczeństwo" zaprezentowane zostaną postaci kultury pierwszej połowy XIX w. w ich codziennym otoczeniu. "Są to ludzie dumni, świadomi swoich aspiracji, praw do uczestniczenia w kulturze. Z jeden strony to co charakterystyczne dla tej epoki to potrzeba dóbr materialnych, pięknych przedmiotów, ale z drugiej to dążenie do harmonii, przytulności, obecności dzieł sztuki w życiu na łonie rodziny wynikające z wyższych duchowych potrzeb, co wiąże się ze wzrastającym poziomem edukacji" - podkreśliła jedna z kuratorek wystawy kuratorka Agnieszka Rosales Rodriguez.
Kuratorki: bohaterem polskiego bidermeieru jest szlachcic
Druga część wystawy poświęcona została dzieciom, które "stają się ważnym uczestnikiem kultury, dla których konstruowane są mebelki, zabawki". Kolejne działy będą dotyczyć problematyki tożsamości lokalnej i narodowej i zaprezentują zagadnienia regionalizmu i patriotyzmu, podróży, uzdrowiskowej turystyki i rekreacji. W ostatniej, a zarazem największej części będzie można zobaczyć obiekty związane z wzornictwem - meble, srebro, ceramikę, szkło, ubiory i akcesoria mody.
"Przez biedermeier rozumiemy styl w sztuce i kulturze niemieckiej pierwszych dziesięcioleci XIX w. Jednakże pojęcie to ewoluowało od jego narodzin, oznaczało rozmaite sfery" - wyjaśniła kuratorka Anna Kozak.
Jak dodała, znaczenie biedermeieru ukształtowało się jako styl w meblarstwie europejskim, jednak z czasem obejmował on także zdobnictwo, malarstwo oraz architekturę. "Dla jego zrozumienia niezwykle ważne jest przybliżenie epoki, na której tle nurt ten się kształtował" - oceniła Kozak.
Wystawa będzie pierwszą prezentacją sztuki biedermeieru w Polsce, na której poza eksponatami z kolekcji MNW zaprezentowane zostaną zabytki z muzeów narodowych w Krakowie, Poznaniu, Szczecinie, Gdańsku i Wrocławiu, muzeów regionalnych w Jeleniej Górze i Koninie, Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, a także muzeów rezydencji: Pałacu Jana III w Wilanowie, Zamku w Łańcucie, Muzeum Zamkowego w Pszczynie i Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo-Parkowy.
"Biedermeier nazywa się +udomowionym romantyzmem+, albo +niższym poziomem romantyzmu+ - ta kategoria pozwala nam otworzyć drzwi do tego co prywatne, codzienne, zwyczajne. Zwłaszcza na gruncie polskim ten aspekt wydaje się ważny, bo to właśnie dyskurs romantyczny, etos powstańczy, buntowniczy, rycersko-szlachecki zdominował nasze myślenie o sztuce" - oceniła Rosales Rodriguez.
Jak wyjaśniła kuratorka wystawa obejmuje obszar geograficzny pomiędzy Wiedniem i Lwowem. "Zależało nam na podkreśleniu pewnych ogólnych tendencji zwanych środkowo-europejskimi" - zaznaczyła.
Organizatorzy przygotowali towarzyszące ekspozycji oprowadzania kuratorskie, wykłady oraz lekcje muzealne przygotowanych dla wszystkich poziomów nauczania. Program został stworzony z myślą o wszystkich gościach – dzieciach, młodzieży i dorosłych, rodzinach i seniorach, a także osobach z niepełnosprawnościami (tłumaczenie spotkań na język migowy, audiodeskrypcje opracowane do obiektów, specjalne warsztaty dla osób niewidomych).
Wystawa pod honorowym patronatem małżonki prezydenta RP Agaty Kornhauser-Dudy, została zorganizowana we współpracy z Muzeum Narodowym w Szczecinie. Przedsięwzięcie dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ekspozycja potrwa od 5 października do 7 stycznia 2018r. (PAP)
autor: Marek Sławiński
edytor: Paweł Tomczyk
masl/ pat/
