Wystawa „Polska Walcząca”. Źródło: IPN
"Polaka Walcząca" - taki tytuł nosi wystawa plenerowa, opowiadająca o Polskim Państwie Podziemnym, zjawisku wyjątkowym w okupowanej w latach II wojny światowej Europie, która zostanie w wtorek wieczorem otwarta na dziedzińcu Zamku Królewskiego w Warszawie.
"Polska Walcząca to przede wszystkim Polskie Państwo Podziemne (...) to państwo z wszystkimi swoimi walorami zajmujące się nie tylko walką, ale również tym, co będzie po zakończeniu wojny" - przypomniał dyrektor Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej dr Andrzej Zawistowski.
Wystawa - przygotowana przez IPN - opowiada o początkach polskiej konspiracji we wrześniu 1939 r., jej rozwoju oraz różnorodnych formach walki podziemnej w kolejnych latach przeciwko obu okupantom Niemcom i Sowietom. Poprzez archiwalne zdjęcia i dokumenty z epoki pokazuje kluczowe obszary aktywności wojskowych i cywilnych struktur konspiracji, m.in.: dywersję i partyzantkę, podziemny wymiar sprawiedliwości, tajne nauczanie. Pokazuje też przełomowe wydarzenia z 1944 r., w tym akcję "Burza" Armii Krajowej i powstanie warszawskie.
Wśród prezentowanych fotografii są zdjęcia o charakterze wręcz ikonicznym, takie jak zdjęcie płonącej wieży Zamku Królewskiego w Warszawie, który był siedzibą prezydenta, wykonane 17 września 1939 r. Są też fotografie pokazywane rzadko, w tym po raz pierwszy prezentowane publicznie zdjęcie pokazujące żołnierzy Armii Krajowej manifestujących swoją radość po wyzwoleniu Wilna z rąk niemieckich, wykonane między 13 a 15 lipca 1944 r. na placu Katedralnym.
Wśród prezentowanych fotografii są zdjęcia o charakterze wręcz ikonicznym, takie jak zdjęcie płonącej wieży Zamku Królewskiego w Warszawie, który był siedzibą prezydenta, wykonane 17 września 1939 r. Są też fotografie pokazywane rzadko, w tym po raz pierwszy prezentowane publicznie zdjęcie pokazujące żołnierzy Armii Krajowej manifestujących swoją radość po wyzwoleniu Wilna z rąk niemieckich, wykonane między 13 a 15 lipca 1944 r. na placu Katedralnym.
Wystawa przybliża też sylwetki wybranych bohaterów, w tym żołnierzy wyklętych, którzy kontynuowali walkę o niepodległość Polski. Dopełnieniem opowieści będą zdjęcia z prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w miejscach, w których odnajdywane są i identyfikowane szczątki bohaterów Polski Walczącej, straconych w komunistycznych więzieniach.
Ten sam trzon wystawy uzupełniony o elementy lokalne - przygotowane przez Oddziałowe Biura Edukacji Publicznej IPN - prezentowany będzie, prawie w tym samym czasie co wystawa warszawska, w Białymstoku, Gdańsku, Katowicach, Lublinie, Łodzi, Rzeszowie, Szczecinie i Zielonej Górze. Jesienią wystawa pokazana zostanie m.in. w Bydgoszczy, Poznaniu i Wrocławiu.
W Warszawie trzon ekspozycji został uzupełniony m.in. o plansze przybliżające akcję ratowania dóbr kultury narodowej i dokumentujące poniesione straty. Przygotowane zostały one przez partnera wystawy - Zamek Królewski.
Wszystkie komentarze i podpisy pod zdjęciami będą miały dwie wersje językowe: po polsku i po angielsku.
W ramach wydarzeń towarzyszących warszawskiej prezentacji planowana jest konferencja naukowa "Fenomen Polskiego Państwa Podziemnego" (16–17 października) oraz od września na Zamku Królewskim zajęcia edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych. (PAP)
dsr/ ls/
