Wystawa „Na straży porządku publicznego. Policja Województwa Śląskiego w latach 1922-1939"
Dzieje Policji Województwa Śląskiego – formacji działającej w latach 1922-39 – przedstawia wystawa otwarta w piątek w Muzeum w Tarnowskich Górach. Na ekspozycji prezentowane są liczne zdjęcia i dokumenty, a także elementy wyposażenia i przedmioty codziennego użytku.
Wystawę „Na straży porządku publicznego. Policja Województwa Śląskiego w latach 1922-1939" zorganizowało Muzeum w Tarnowskich Górach, przy współpracy z katowickim oddziałem IPN oraz Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Rodzina Policyjna 1939 w Katowicach. Ekspozycja wpisuje się w obchody 100-lecia odzyskania niepodległości.
Na wystawie pokazywane są zbiory m.in. z muzeów w Bielsku Białej i w Chorzowie, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Katyńskiego w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, a także Muzeum w Tarnowskich Górach oraz z zasobów kolekcjonerów i osób prywatnych.
Jak przypominają przedstawiciele IPN, podział Górnego Śląska w 1922 r. pomiędzy Polskę a Niemcy spowodował konieczność określenia zasad funkcjonowania służb bezpieczeństwa publicznego na obszarze włączonym do II Rzeczypospolitej. Na mocy ustawy sejmowej z 15 lipca 1920 r. teren ten posiadał szeroką autonomię.
W wyniku ścierania się różnych koncepcji ostatecznie ustalono, że woj. śląskie będzie miało własną formację porządkową, wzorowaną na Policji Państwowej. Policja Województwa Śląskiego została utworzona rozporządzeniem wojewody śląskiego z 17 czerwca 1922 r. Podlegała bezpośrednio wojewodzie oraz Sejmowi Śląskiemu i była utrzymywana ze środków Skarbu Śląskiego.
Na jej czele stał główny komendant. Większość kadry stanowili powstańcy śląscy oraz dawni funkcjonariusze Policji Górnego Śląska, Żandarmerii Górnego Śląska i Żandarmerii Krajowej Śląska Cieszyńskiego, którzy przeszli odpowiednie przeszkolenie.
Jak podkreślają przedstawiciele IPN, była to formacja nowoczesna, doskonale wyszkolona i uzbrojona. Przez 17 lat śląscy policjanci pełnili służbę, stojąc na straży porządku publicznego, strzegli granic i zwalczali dywersję. W 1939 r. wzięli udział w walkach granicznych, by następnie, zgodnie z rozkazem, ewakuować się na wschód.
Korpus śląskiej policji liczył w tym czasie ponad 3 tys. ludzi. Większość z nich dostała się w ręce Sowietów. Szacuje się, że straty osobowe śląskiej policji poniesione w wyniku wojny wyniosły przeszło 70 proc. Większość zginęła w wyniku zbrodni katyńskiej. Zostali rozstrzelani przez m.in. w Kalininie (dzisiejszym Twerze).
Wystawa została zorganizowana pod honorowym patronatem burmistrza Tarnowskich Gór Arkadiusza Czecha oraz szefa śląskiej policji nadinspektora Krzysztofa Justyńskiego. W tarnogórskim muzeum będzie prezentowana do 19 maja. (PAP)
autor: Krzysztof Konopka
kon/ itm/
