Wystawę „Jan Karski. Człowiek wolności” przygotowaną przez Muzeum Historii Polski otwarto w poniedziałek w Muzeum Historii Miasta Mińska.
Ekspozycja, zorganizowana przez Instytut Polski w Mińsku, opowiada o życiu Karskiego, jego wyprawie z Warszawy do Londynu, gdzie przekazał raport o zagładzie Żydów, oraz o jego powojennej działalności.
„Polska i Białoruś to sąsiednie kraje, a tymczasem bardzo słabo znamy nawzajem swoją historię. Dla mnie to okazja, żeby opowiedzieć o Janie Karskim, ale też o polskim podziemiu, Armii Krajowej, żeby Białorusini się dowiedzieli czegoś pozytywnego(o tej organizacji), bo często o Armii Krajowej mówi się tutaj w negatywnych, czarnych barwach” – podkreślił na otwarciu wystawy dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro.
Goście wystawy na ponad 20 planszach mogą przeczytać o działalności Karskiego, obejrzeć przedstawiające go zdjęcia oraz kopie dokumentów związanych z jego działalnością, np. notę polskiego rządu do państw alianckich, przygotowaną m.in. na podstawie informacji przekazanych przez Karskiego, nawołującą do ratowania Żydów.
„Jest tu dużo młodzieży. Powinna ona potraktować czyn Karskiego jako przykład patriotyzmu, oddania swojemu krajowi, swojej ojczyźnie, swojemu narodowi i swojemu ludowi” – oświadczył obecny na wernisażu prezes organizacji obywatelskiej Białoruska Fundacja Kultury Uładzimir Hilep.
Mińsk jest jednym z 20 miejsc, gdzie zaprezentowano dotąd wystawę. Była ona już pokazywana m.in. w Stanach Zjednoczonych (w tym w siedzibie ONZ w Nowym Jorku) i we Włoszech.
Jan Karski (Jan Kozielewski) urodził się w Łodzi w 1914 roku, zmarł w Waszyngtonie w 2000 roku. Przed wybuchem II wojny światowej był pracownikiem MSZ. W czasie okupacji działał w konspiracji jako kurier władz Polskiego Państwa Podziemnego. Jako pierwszy przedstawił aliantom szczegółową relację o eksterminacji Żydów, ale jego apele o ratunek nie przyniosły rezultatów.
Po wojnie Karski pozostał na emigracji w USA, pracując na waszyngtońskim Uniwersytecie Georgetown. W 1994 r. dostał honorowe obywatelstwo Izraela. W 1998 r. izraelski Instytut Pamięci Yad Vashem, który uznał Karskiego za Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, zgłosił jego kandydaturę do Pokojowej Nagrody Nobla. W 2012 r. prezydent USA Barack Obama odznaczył go pośmiertnie Prezydenckim Medalem Wolności. Karski jest kawalerem Orderu Orła Białego.
Z Mińska Małgorzata Wyrzykowska (PAP)
mw/ ap/ woj/