Fragment plakatu "Dziś poniedziałek, 11 listopada"
W warszawskiej Kordegardzie przygotowana została wystawa pt. "Dziś poniedziałek, 11 listopada". Prezentuje ona zagraniczne komentarze - m.in. prasowe - odnoszące się do odzyskania suwerenności przez Polskę w 1918 r.
"Wystawa przygotowana została z okazji Święta Niepodległości" - powiedział PAP we wtorek rzecznik prasowy Narodowego Centrum Kultury Michał Laszczkowski. "Prezentujemy w formie interaktywnej fragmenty z gazet z polskich i zagranicznych, a także cytaty z wystąpień mężów stanu. Staraliśmy się nie prezentować tym razem artefaktów naszej przyszłości, ale to, jak odrodzenie Państwa Polskiego było postrzegane za granicą" - dodał.
Na wystawie prezentowane są polskie gazety - dodatek nadzwyczajny Kuriera Warszawskiego z 11 listopada 1918 r. oraz numer Robotnika, organu Polskiej Partii Socjalistycznej, wydany tydzień później. W gazetach przedstawiano m.in. warunki zawieszenia broni; informowały też o powstałym w Lublinie Tymczasowym Rządzie Ludowym Republiki Polskiej.
W formie projekcji multimedialnych autorzy ekspozycji przypominają sylwetki mężów stanu oraz rzeczników polskiej niepodległości - m.in. Ignacego Jana Paderewskiego, dla którego "myśl o Polsce wielkiej i silnej, wolnej i niepodległej była i jest treścią istnienia”. Pojawiają się też biogramy adwokatów sprawy polskiej - urodzonego w Holandii malarza Lawrence'a Alma-Tademy oraz premiera Wielkiej Brytanii Andrew Bonara Lew.
Na wystawie przywołuje się program pokojowy Wilsona - składający się z 14 punktów. 8 stycznia 1918 r. prezydent Stanów Zjednoczonych przedstawił w orędziu do Kongresu zestaw działań, które jego zdaniem miały się przyczynić do zbudowania sprawiedliwego świata po I wojnie św. Wilson postulował m.in. "Stworzenie niepodległego państwa polskiego na terytoriach zamieszkanych przez ludność bezsprzecznie polską", udzielenie Polsce wolnego dostępu do morza oraz "integralność terytoriów państwa zagwarantowaną przez konwencję międzynarodową".
W Kordegardzie prezentowane są komentarze i informacje z gazet francuskich ("Le petit Parisien"), amerykańskich ("New York Tribune"), niemieckich ("ABC"), brytyjskich ("The Sun") i nowozelandzkich ("The Sunday Star"). Dziennikarze zagranicznych pism zwracali uwagę m.in. na strajk generalny w Warszawie, pomoc Francji w zbrojeniu się wojska polskiego i proklamację niemieckiej Rady Narodowej, orzekającą o przyznaniu Księstwa Cieszyńskiego wolnemu i niepodległemu Państwu Polskiemu.
W Kordegardzie regularnie prezentowane są ekspozycje związane ze świętami oraz rocznicami narodowymi. Do tej pory goście galerii mogli obejrzeć m.in. wystawy związane ze 150. rocznicą powstania styczniowego oraz 50-leciem odbudowania Teatru Wielkiego w Warszawie.
Organizatorem wystawy jest Narodowe Centrum Kultury, partnerami - Biblioteka Narodowa oraz Narodowe Archiwum Cyfrowe. Przedsięwzięcie zostało objęte honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.
Ekspozycja będzie czynna od 11 do 22 listopada. Wstęp wolny. (PAP)
oma/ gma/
