Wystawę prac jednego z najwybitniejszych współczesnych rzeźbiarzy Tony’ego Cragga będzie można od soboty oglądać w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Brytyjski artysta określany jest mianem „mistrza materiału” i „współczesnego klasyka”.
Krytycy sztuki sytuują dzieła Cragga pomiędzy sztuką abstrakcyjną a figuratywną. Artysta wykorzystuje w swej twórczości różnorodne materiały: brąz, kamień, szkło, ceramikę, żywicę, drewno. Dlatego - jak podkreśla kuratorka wystawy Eulalia Domanowska - Cragg uznawany jest za "mistrza materiału".
Według niej brytyjskiego rzeźbiarza można też nazwać „współczesnym klasykiem”. „To brzmi paradoksalnie, ale bardzo dobrze charakteryzuje twórczość Cragga, który zaczynał tworzenie nie od rzeźby, ale od obiektów i instalacji. Dopiero później skierował się w stronę rzeźby klasycznej, ujawniając jednak nowe spojrzenie na nią” – dodała kuratorka.
Artysta początkowo używał w swej twórczości gotowych rzeczy, składając z nich nowe całości, jak na przykład obiekt „Minster” z 1988 roku. W latach 90. XX w. Cragga zaczynają pociągać klasyczne materiały rzeźbiarskie i organiczny świat natury. Z brązu, drewna, kamienia, szkła, ceramiki, eleganckiej stali nierdzewnej czy żywicy powstają organiczne formy, które zwracają uwagę dynamiką meandrującego kształtu. Jest to szczególnie widoczne np. w serii „Early Forms” i w rzeźbach, na które składają się profile ludzkich twarzy.
Artysta czerpie inspiracje z różnych dziedzin nauki np. z chemii czy fizyki oraz z życia codziennego, nadając swoim pracom nazwy z codzienności, np. „Daleki kuzyn” albo imiona osób.
Wystawa w Orońsku jest największą do tej pory prezentacją twórczości brytyjskiego artysty w Polsce. Pierwsza jego wystawa odbyła się w 1988 roku w Galerii Foksal w Warszawie, druga w 1997 r. w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie i w Galerii Bunkier Sztuki w Krakowie.
Na ekspozycję w Orońsku składa się 35 rzeźb, w większości monumentalnych, które wypełniają całą powierzchnię wystawową Centrum Rzeźby Polskiej: trzy galerie i otaczający centrum stary park.
Kuratorka wystawy podkreśla, że artyście spodobał się pomysł eksponowania prac w dysponującym parkiem Orońsku, bowiem od 2006 r. sam prowadzi Park Rzeźby Waldfrieden w Wuppertalu w Niemczech, położony w krajobrazowym rezerwacie przyrody.
Obok prac przestrzennych na wystawie prezentowany jest zestaw rysunków i akwarel, które są samodzielnymi seriami dzieł sztuki, dającymi widzowi szerszy pogląd na twórczość Tony’ego Cragga.
„Wystawę w Orońsku możemy traktować jako niewielką retrospektywę prac Cragga; najstarsza pochodzi z 1984 roku, najmłodsze powstały w 2015 r. na włoskiej wyspie Murano, słynącej z produkcji szkła. I właśnie z tego materiału zostały one wykonane” – zaznacza Domanowska.
Wystawa będzie prezentowana do 30 października. Część ekspozycji z Orońska ma być pokazana w przyszłym roku w Muzeum Współczesnym we Wrocławiu, które jest partnerem projektu oraz współwydawcą katalogu.
Ekspozycja objęta została honorowym patronatem Ambasadora Wielkiej Brytanii w Polsce oraz British Council w Warszawie.
Tony Cragg urodził się w 1949 w Liverpoolu; jest jednym z najsłynniejszych rzeźbiarzy na świecie. Ukończył Wimbledon School of Art i Royal School of Art w Londynie. W ciągu ostatnich trzech dekad jego prace pokazywano w wielu prestiżowych muzeach, galeriach i parkach rzeźby, takich jak m.in. Kröller-Müller Museum w Otterlo (Holandia), Yorkshire Sculpture Park w West Bretton (Wielka Brytani) oraz w Luwrze w Paryżu, w Galerii Belvedere w Wiedniu, na Biennale CAFA w Pekinie, Biennale w Sydney, Muzeum Sztuki w Limie, Biennale w Wenecji, kilkakrotnie na Documenta w Kassel (Niemcy),a ostatnio w Ermitażu w Sant Petersburgu.
W 1988 roku reprezentował Wielką Brytanię na 43. Biennale w Wenecji. W tym samym roku otrzymał też prestiżową Nagrodę Turnera w Londynie, a w 2002 został Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego.
Cragg łączył twórczość z nauczaniem. Był m.in. profesorem na Uniwersytecie Sztuk w Berlinie, a w latach 1988–2001 na Akademii Sztuki Kunstakademie w Düsseldorfie i następnie przez dziesięć lat jej dyrektorem.
Artysta od 1977 roku mieszka i pracuje w Wuppertalu, gdzie założył swoje studio i prowadzi Park Rzeźby Waldfrieden. Od 1979 roku współpracuje z londyńską Lisson Gallery (PAP)
ilp/ agz/