Wystawa „Legionowe kadry. Początki polskiego fotoreportażu wojennego”. Fot. PAP/J. Bednarczyk
Wystawę poświęconą legionistom, a zarazem obrazującą początki polskiego fotoreportażu wojennego, otworzyło w poniedziałek krakowskie Muzeum Historii Fotografii. Ekspozycja ma upamiętniać setną rocznicę wymarszu I Kompanii Kadrowej.
„Wszystkie fotografie są autorstwa legionistów, którzy w 1914 roku dobrowolnie rozpoczęli służbę wojskową, służbę w Legionach. Ich dodatkowym zajęciem stało się fotografowanie. Chcieli uwiecznić na zdjęciach otaczający ich świat, bo zapewne czuli, że kończy się on, że są świadkami ważnych wydarzeń” – powiedział przed wernisażem PAP kurator wystawy Andrzej Rybicki.
Na początku żołnierze wysyłali klisze do zakładów fotograficznych działających w miastach, a później sami wywoływali zdjęcia we własnych laboratoriach na froncie. Fotografowali za pomocą ówczesnych aparatów na klisze szklane lub na błony celuloidowe.
"Część legionistów-fotoreporterów założyło w okopach +spółkę fotograficzną+. „Była to chyba pierwsza polska agencja fotograficzna działająca na froncie” – zaznaczył kurator. Członkowie agencji wyrobili sobie też pieczątki z napisem "Wszelkie prawa zastrzeżone" i informacją, że zdjęcia może wykorzystywać komenda Legionów Polskich.
Muzeum pokazuje prawie 200 prac ze swojego zbioru poświęconego Legionom Polskim, a liczącego ok. tysiąca obiektów.
Wystawione zdjęcia przedstawiają codzienne życie legionistów, ich kontakty z mieszkańcami miejscowości, w których przebywali, a także wybitnych dowódców, np. komendanta Józefa Piłsudskiego, podpułkownika Władysława Sikorskiego, porucznika Mariusza Zaruskiego. „Nie zobaczymy zdjęć z bezpośrednich działań bojowych, bo ówczesne możliwości techniczne nie pozwalały na zrobienie takich” – wyjaśnił kurator. W kilku gablotach zwiedzający zobaczą również aparaty z początku XX wieku.
Ekspozycja „Legionowe kadry. Początki polskiego fotoreportażu wojennego”, której towarzyszy ponad 300-stronnicowy katalog, czynna będzie do końca września. Zaprojektowana przez Łukasza Sarnata i Tomasza Wesołowskiego z krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, zajmuje kilka sal.
I Kompania Kadrowa wyruszyła z krakowskich Oleandrów 70 lat temu, 6 sierpnia 1914 roku i stała się zalążkiem Legionów Polskich, które w 1918 roku przyczyniły się do odzyskania niepodległości. (PAP)
bko/ abe/
