Tablice z 21 postulatami strajkowymi z sierpnia 80 r. będą symbolem gdańskich obchodów 40 rocznicy podpisania porozumień sierpniowych w przyszłym roku – zapowiedział w środę w Gdańsku przewodniczący Rady Europejskiego Centrum Solidarności Bogdan Lis.
”W przyszłym roku, rocznicę Sierpnia 80 będziemy chcieli obchodzić właśnie, z tym symbolem, z tymi tablicami. To będzie symbol tej kolejnej już okrągłej rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych. Myślę, że to dobry wybór. Dotychczas takich symboli przy obchodzeniu tych rocznic nie było. Nie staraliśmy się jakby eksponować, były hasła a teraz w kolejnym roku będą właśnie te tablice” – zapowiedział Lis, sygnatariusz podpisania porozumień sierpniowych.
Przygotowaniu do przyszłorocznych obchodów w Gdańsku 40. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych i 50. rocznicy Grudnia ’70, poświęcony był briefing prasowy zorganizowany w Europejskim Centrum Solidarności przy suwnicy, na której pracowała Anna Walentynowicz oraz przy Tablicach 21 postulatów, które zawisły na Bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej. W konferencji oprócz Bogdana Lisa wzięli udział prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, b. prezydent Lech Wałęsa, wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz (PO), dyrektor ECS Basil Kerski.
”Symbolem Sierpnia'80 są nie tylko ludzie, nie tylko logo Solidarności, ale przede wszystkim te tablice, które są za nami” - podkreślił Lis.
”Dwie osoby" Maciej Grzywaczewski i Arkadiusz Rybicki, pozyskali sklejkę, wypisali ołówkiem traserskim na tych tablicach 21 żądań, które jakby skupiały wokół MKS-u wszystkie strajkujące zakłady pracy. Wywiesili tę tablicę na drugą bramą Stoczni Gdańskiej, po to, żeby ci wszyscy, którzy z tej drugiej strony bramy, przychodzą, witają się z swoimi krewnymi zamkniętymi za drugą bramą Stoczni Gdańskiej, także wiedzieli o co nam wszystkim chodzi” - przypomniał Lis historię powstania tablic.
Jak dodał formalnie te tablice są własnością Centralnego Muzeum Morskiego, które przechowało oryginał tablic w czasie stanu wojennego. ”Dzisiaj są eksponowane w Europejskim Centrum Solidarności” - podkreślił Lis.
Tablice z 21 postulatami strajkowymi w 2003 r. zostały wpisane na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO "Pamięć Świata" jako jeden z najważniejszych dokumentów XX wieku oraz świadectwo wydarzeń mających przełomowy wpływ na zmiany polityczne, ustrojowe i gospodarcze państw ówczesnego bloku komunistycznego. Postulaty zostały spisane ołówkiem i czerwoną olejną farbą na dwóch płytach ze sklejki. Spisali je w pierwszych dniach strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r. działacze Ruchu Młodej Polski - Maciej Grzywaczewski i Arkadiusz Rybicki.
Po zakończeniu strajku tablice przeniesiono do siedziby Solidarności w Gdańsku. W 1981 r. władze związku przekazały tablice Centralnemu Muzeum Morskiemu z przeznaczeniem na wystawę poświęconą I rocznicy Sierpnia'80 r. Jednocześnie dyrekcja muzeum zdecydowała o wykonaniu kopii tablic.
W chwili ogłoszenia stanu wojennego w grudniu 1981 r. eksponowane na wystawie kopie tablic zostały skonfiskowane przez SB i zaginęły. Oryginalne zabezpieczono w Centralnym Muzeum Morskim, a następnie wywieziono i ukryto na strychu domu konserwatora zabytków Wiesława Urbańskiego, gdzie przetrwały stan wojenny aż do upadku komunizmu
Na temat postulatów sierpniowych wypowiedział się też podczas briefingu wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz. Zapowiedział on przekazanie ”wersji zerowej” ”nieuporządkowanej” postulatów sierpniowych, którą ma w swoim archiwum, do ECS. Wicemarszałek dodał, że był autorem jednego z postulatów- transmisji mszy świętej w radio w niedzielę.
Dulkiewicz, poinformowała, że do współpracy przy organizacji przyszłorocznych obchodów został zaproszony Jerzy Janiszewski, twórca znaku Solidarność oraz autor ”znaku, który towarzyszy w 2019 roku przy okazji obchodów 30. rocznicy wyborów czerwcowych oraz 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej". Dulkiewicz dodała, że niebawem zostanie ”powołamy komitet honorowy obchodów” 2020 r.
Tablice z 21 postulatami strajkowymi w 2003 r. zostały wpisane na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO "Pamięć Świata" jako jeden z najważniejszych dokumentów XX wieku oraz świadectwo wydarzeń mających przełomowy wpływ na zmiany polityczne, ustrojowe i gospodarcze państw ówczesnego bloku komunistycznego. Postulaty zostały spisane ołówkiem i czerwoną olejną farbą na dwóch płytach ze sklejki. Spisali je w pierwszych dniach strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r. działacze Ruchu Młodej Polski - Maciej Grzywaczewski i Arkadiusz Rybicki.
Lech Wałęsa podkreślił: ”Czas udowadnia nasze racje, ale udowadnia racje w koncepcji, którą też już tyle razy głosiliśmy. Nasze pokolenie usunęło wiele podziałów i te zwycięstwo przekazaliśmy Narodowi". ”Oczywiście nie za jednym ruchem” – dodał Wałęsa.
Dyrektor ECS Basil Kerski poinformował, że zorganizowane w środę spotkanie otwiera cały cykl spotkań z mediami poświęconych przygotowaniu do obchodów wielu rocznic, które będą miały miejsce w przyszłym roku. (PAP)
Autor: Marcin Szywała
mss/ par/