15 sierpnia 1920 r., gdy Polska obroniła się przed inwazją bolszewicką, dokonało się ocalenie Europy i wiary chrześcijańskiej - powiedział we wtorek biskup pomocniczy senior diecezji płockiej Roman Marcinkowski, nawiązując do Bitwy Warszawskiej.
W Płocku z okazji przypadającego we wtorek Święta Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny oraz Święta Wojska Polskiego odprawiono w tamtejszej katedrze uroczystą mszę. Zainaugurowała ona zarazem obchody 97. rocznicy obrony miasta przed bolszewikami.
„15 sierpnia 1920 r. ojczyzna nasza obroniła się przed inwazją bolszewicką. W tym dniu dokonało się ocalenie Europy. W tym dniu Maryja, działaniami żołnierzy polskich, powstrzymała bezbożne dążenia ze Wschodu” – powiedział w homilii bp Marcinkowski.
Dodał, iż ludzie wiary i wszyscy rozumiejący istotę wielkiego zwycięstwa wojsk polskich nad bolszewikami „dziękują Bogu i Maryi Wniebowziętej za dar wolności, za dar ocalenia chrześcijańskiej wiary”. „Cudem nad Wisłą nazwano ten dzień, bo też cudem tylko bożych sił wzmocniony dokonał żołnierz polski pod dowództwem marszałka Józefa Piłsudskiego ocalenia ojczyzny” – zaznaczył bp Marcinkowski.
Przypominając słowa papieża św. Jana Pawła II skierowane do Polaków w 1991 r. w trakcie czwartej pielgrzymki do ojczyzny o „wolności, która jest dana i zadana”, wezwał by każdy zadbał o swoją wewnętrzną wolność, gdyż „wolny naród składa się z wolnych ludzi”.
Bp Marcinkowski zwrócił uwagę, że „odrodzenie narodu zaczyna się od jego odnowy moralnej”. „Codzienne zdobywanie wolności to walka ze wszystkim, co nas moralnie zniewala” – mówił, apelując m.in. o odrzucenie nałogów i używek, walkę z rozwiązłością, a zarazem troskę o rodzinę i dbałość o wolność słowa, wiarę i sumienie.
„W trosce o wolność, która jest nam zadana, nie mniej ważne od inwestycji w lotnictwo, marynarkę wojenną, artylerię i czołgi, wydaje się to wszystko, co służy przywracaniu Polski jej obywatelom. Chodzi o przywracanie Polakom dumy z naszej historii, kultury i wiary, która współtworzy nasze ponadtysiącletnie dziedzictwo” – przekonywał bp Marcinkowski.
„Chodzi nam o elementarne poczucie sprawiedliwości przed polskimi sądami. Wreszcie o solidarny podział, zarówno ciężarów, jak i korzyści z rozwoju kraju" - dodał.
„Prosimy cię Boże, by ojczyzna nasza była wolna od kłamstwa, hipokryzji, cynizmu, agresji, buty, zaciekłości, nienawiści, kłótni, pogardy, egoizmu, niesprawiedliwości, zabiegania o dobro partii, ugrupowania, a nie o wspólne dobro ojczyzny i troskę o obywateli, zwłaszcza tych najsłabszych. Wspomagaj Boże naszą ojczyznę, by była mężna w walce ze złem, by krzewiła piękne tradycje ojczyste i pozostała wierna Bogu, Krzyżowi, Ewangelii i Kościołowi” – modlił się bp Marcinkowski.
Po mszy świętej w katedrze, w której uczestniczyli przedstawiciele władz Płocka, parlamentarzyści oraz marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik, złożono kwiaty na Bratniej Mogile, usypanej z ziemi z barykad, na których w sierpniu 1920 r. mieszkańcy miasta bronili go przed nacierającą armią bolszewicką. Kwiaty złożono także na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza.
Główne uroczystości 97. obrony Płocka przed armią bolszewicką zaplanowano na czwartek – odbędzie się wówczas apel na Cmentarzu Garnizonowym, a na Wiśle parada jednostek pływających, upamiętniająca marynarzy Flotylli Wiślanej, którzy wspierali obrońców miasta.
Płock jest drugim po Lwowie miastem, które za swą bohaterską postawę w wojnie obronnej 1920 r. otrzymało od marszałka Józefa Piłsudskiego odznaczenie wojskowe - Krzyż Walecznych.
Armia bolszewicka, chcąc sforsować Wisłę i dostać się na tyły wojsk polskich, wychodząc na przedpola Warszawy od zachodu, zaatakowała Płock 18 sierpnia 1920 r. Do obrony miasta stanęła ludność cywilna, w tym kobiety i dzieci. Walka o miasto, a zwłaszcza o przyczółek mostu przez Wisłę, trwała 21 godzin. Na ulicach wzniesiono barykady. Pozycje bolszewików ostrzeliwały z rzeki okręty „Minister”, „Wawel” i „Stefan Batory” z Flotylli Wiślanej.
W bitwie zginęło ok. 300 osób, w tym 100 cywilów, a 400 zostało rannych. Najmłodszym poległym był 14-letni harcerz Antolek Gradowski.
Podczas wizyty w Płocku w kwietniu 1921 r. marszałek Józef Piłsudski uhonorował Płock Krzyżem Walecznych. Odznaczeni zostali wtedy także obrońcy miasta.
mb/ itm/