W Bibliotece Uniwersyteckiej im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku otwarto w środę gabinet Ryszarda Kaczorowskiego, ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie. Znalazły się tam m.in. jego biurko i fotel, a także pamiątki i liczne publikacje należące do prezydenta. Prezydent Kaczorowski pochodził z Białegostoku; zginął w katastrofie smoleńskiej.
W Bibliotece Uniwersyteckiej w Białymstoku znajduje się sala audytoryjna, która w marcu tego roku otrzymała imię Ryszarda Kaczorowskiego. Jest tam także zbiór około 2 tys. różnych wydawnictw ze zbiorów prywatnych prezydenta, m.in. książek, czasopism, grafik i wydawnictw muzycznych.
W środę uroczyście otwarto tam gabinet Ryszarda Kaczorowskiego. Obecna na uroczystości była żona prezydenta Karolina Kaczorowska, a także przedstawiciele władz lokalnych i samorządowych oraz władze uczelni.
Gabinet znajduje się w czytelni, na drugim piętrze budynku. Są tam meble oraz pamiątki, które wcześniej stanowiły wyposażenie gabinetów prezydenta Kaczorowskiego w Warszawie i Londynie.
Główne miejsce zajmuje biurko i - rzeźbiony w drewnie - fotel z herbem Jelita, którym tytułowała się rodzina Kaczorowskich. Na biurku położono m.in. pióro należące do Kaczorowskiego oraz jego okulary, stoją też rodzinne fotografie. W gablotkach przy ścianach znalazły się przekazane bibliotece wydawnictwa, a na ścianach powieszono m.in. dyplomy i odznaczenia prezydenta.
Jak powiedział rektor Uniwersytetu w Białymstoku prof. Jerzy Nikitorowicz, otwarcie gabinetu pokazuje liczne związki Ryszarda Kaczorowskiego z Białymstokiem. Rektor przypomniał, że to właśnie prezydent Kaczorowski był „orędownikiem i ambasadorem” powstania w Białymstoku uniwersytetu.
Przyjaciel rodziny, białostocki historyk prof. Adam Dobroński w rozmowie z dziennikarzami powiedział, że prezydent Kaczorowski miał trzy gabinety, w Londynie i w Warszawie. „Z dumą mogę powiedzieć, że żaden nie był tak okazały jak ten tutaj w Białymstoku. (…) To już jest taki gabinet o wartości muzealnej” - dodał.
Ryszard Kaczorowski urodził się 26 listopada w 1919 roku w Białymstoku. Tu ukończył szkołę handlową i działał w harcerstwie. Po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną w 1939 roku, tworzył Szare Szeregi, pełnił funkcję komendanta okręgu białostockiego.
Za działalność konspiracyjną w ZHP w czasie okupacji sowieckiej sąd w Mińsku skazał go w 1940 roku na karę śmierci przez rozstrzelanie. W celi spędził 100 dni. Wyrok zamieniono na 10 lat łagru. Karę odbywał na Kołymie w kopalni złota Duskanja, nazywanej Doliną Śmierci.
Wypuszczony z obozu po wejściu w życie układu Sikorski-Majski, w marcu 1942 roku dotarł do tworzonej w ZSRS przez gen. Władysława Andersa Armii Polskiej. Walczył w kampanii włoskiej, m.in. pod Monte Cassino.
W 1947 roku osiadł w Londynie, gdzie ukończył Szkołę Handlu Zagranicznego. W 1986 roku w rządzie na emigracji został ministrem do spraw krajowych, w 1989 objął - po Kazimierzu Sabbacie - stanowisko prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.
Po wyborze Lecha Wałęsy na prezydenta, w grudniu 1990 roku, Kaczorowski przekazał na jego ręce insygnia władzy prezydenckiej II Rzeczpospolitej. Zginął tragicznie 10 kwietnia tego roku w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem.
Prezydent Kaczorowski jest honorowym obywatelem Białegostoku, a także województwa podlaskiego. Ma też tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku. (PAP)
swi/ rof/
