Inauguracja projektu "Silent Hero": Sprawiedliwe wśród Narodów Świata - Irena Senderska (C) i Alicja Szczepaniak Schnepf (2P), wysłannik brytyjskiego rządu sir Eric Pickles (2L), prezes Fundacji From the Depths Jonny Daniels (P), prezes Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce Artur Hofman (L). Fot. PAP/M. Obara
Szef Fundacji From the Depths Jonny Daniels zaapelował w poniedziałek do polskich dziennikarzy o wzięcie udziału w akcji "Silent Hero", której celem jest nagrywanie wywiadów z Polakami ratującymi Żydów podczas niemieckiej okupacji.
"Kiedy startowaliśmy z projektem +Silent Hero+ to u jego podstaw była potrzeba, aby te historie tych niesamowitych ludzi zostały zapamiętane i przekazane następnym pokoleniom" - powiedział podczas konferencji prasowej w warszawskiej klubokawiarni Babel Jonny Daniels.
"W czasie mego pobytu w Polsce spotkałem się wieloma ludźmi, którzy podzielili się ze mną swoimi historiami, które nigdy wcześniej nie były upublicznione. (...) Z mojej perspektywy ważne było, abyśmy się skoncentrowali na pozytywnych aspektach tych relacji. (...) Nie wszyscy zdają sobie sprawę, co to znaczyło być bohaterem. Łatwo jest obejrzeć film taki jak np. +Lista Schindlera+ i powiedzieć: dlaczego wszyscy się tak nie zachowywali? Ja bym zrobił tak samo" - mówił Daniels, który podkreślił, że należy do czwartego pokolenia ocalonych z Holokaustu.
"I tylko rozmawiając z takimi niesamowitymi osobami jak pani Irena i pani Alicja - Sprawiedliwymi - słysząc historie takie rodziny Ulmów (...) docenić można ten heroizm" - dodał szef Fundacji From the Depths.
Jak zaznaczył w nagrywaniu wywiadów i wspomnień wideo z Polakami, którzy ratowali Żydów w czasie okupacji biorą udział polscy dziennikarze z różnych stron spektrum politycznego. "Od +Newsweeka+ po +Gazetę Polską+ i od TVN po TVP" - powiedział Daniels.
W konferencji wziął udział wysłannik rządu Wielkiej Brytanii ds. Holokaustu sir Eric Pickles.
"Co innego jest usłyszeć takie historie, a co innego to zrobić. (...) Ta historia jest wyjątkowa. Największa liczba Sprawiedliwych wśród Narodów Świata należy do narodu polskiego" - podkreślił Pickles. Dodał że ten historyczny przekaz, cenny jak złoto, musi być przekazany kolejnym pokoleniom.
Przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce o centrum dla Sprawiedliwych: To będzie to miejsce, w którym, mam nadzieję, te nagrane rozmowy i wszystkie inne dokumenty będą mogły być przez lata udostępniane młodzieży w celu edukacyjnym. Żeby służyły wszystkim, którzy tam przyjdą. Dowiedzą się o wspaniałych bohaterach, o tym, że Polska miała takich wspaniałych ludzi w czasach najgorszych i najtrudniejszych.
"Składam hołd tym bohaterom i bardzo się cieszę, że mój brytyjski rząd mógł dołożyć małą cegiełkę do tego projektu" - dodał.
Przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów (TSKŻ) w Polsce Artur Hofman przypomniał, że obecnie oczekiwane są decyzje dotyczące pl. Grzybowskiego w Warszawie, by móc na nim "rozpocząć odbudowę i centrum kulturalnego Żydów, i Teatru Żydowskiego".
"Ale przede wszystkim, to co nas tu najbardziej interesuje, to jest miejsce specjalne na centrum dla Sprawiedliwych. To będzie to miejsce, w którym, mam nadzieję, te nagrane rozmowy i wszystkie inne dokumenty będą mogły być przez lata udostępniane młodzieży w celu edukacyjnym. Żeby służyły wszystkim, którzy tam przyjdą" - powiedział Hofman. "Dowiedzą się o wspaniałych bohaterach, o tym, że Polska miała takich wspaniałych ludzi w czasach najgorszych i najtrudniejszych" - podkreślił.
"Oprócz nagrodzonych przez Yad Vashem są ludzie - i to znam z wielu opowieści żydowskich - którzy nie mogli przez dłuższy czas pomagać. Mówię tu o takich momentach krótkotrwałych, kiedy np. ktoś przechowywał przez dwie doby, trzy doby - potem dał chleb czy jakieś potrzebne rzeczy. I pomógł w ten sposób" - dodał Hofman.
Przewodniczący TSKŻ zadeklarował, że wspomoże akcję Danielsa: "już mamy nagrane w 2012 r. w różnych oddziałach TSKŻ wspomnienia i spotkania ze Sprawiedliwymi". "Dziś pewnie Ci ludzie już nie żyją, ale ich nagrania zostały. Świadectwo zostało" - podkreślił Hofman.
W spotkaniu wzięły udział nagrodzone przez Instytut pamięci Yad Vashem medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata Irena Senderska i Alicja Schnepf, członkinie Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Zaprezentowano także trzy filmy-wywiady z cyklu "Silent Hero" - z ratującymi Żydów podczas wojny Ireną Senderską, Natalią Jakoniuk i Witoldem Lisowskim.
Partnerem akcji są Towarzystwo Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, rząd Wielkiej Brytanii oraz Agencja Warszawa, która m.in. realizuje rejestracje filmowe wywiadów.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
edytor: Paweł Tomczyk
gj/ pat
