Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin. Fot. PAP/A. Warżawa
Wiceminister kultury Jarosław Sellin zapewnił podczas posiedzenia Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, że państwo polskie będzie dbało, by miejsca pamięci obejmujące byłe niemieckie obozy upamiętniały i skłaniały do refleksji historycznej i moralnej.
Rada, która jest organem doradczym premiera RP w sprawach dotyczących terenów byłego obozu Auschwitz oraz innych miejsc zagłady w granicach Polski, zebrała się w Oświęcimiu na ostatnim spotkaniu w obecnej kadencji.
Sellin przypomniał, że obozy koncentracyjne stworzone przez Niemców były rozlokowane na terenie pięciu współczesnych państw. Ośrodki zagłady stworzyli oni jednak tylko na terenach okupowanej Polski. „Są to miejsca, gdzie każdy młody wrażliwy człowiek, może myśleć o tym, czym jest dobro i czym jest zło – także zło osobowe – czym są miłość i nienawiść, czy Bóg istnieje, czy nie istnieje. W tych miejscach pytania te zadajemy sobie ze szczególną intensywnością. Zapewniam, że państwo polskie będzie dbało, żeby te miejsca te upamiętniały i skłaniały nie tylko do refleksji historycznej, ale także refleksji moralnej nad kondycją człowieka” – powiedział Jarosław Sellin.
Wiceminister przypomniał, że jego resort podejmuje wiele działań związanych z zachowaniem pamięci o Holokauście, nie tylko w miejscach pamięci na terenach byłych obozów, ale także poprzez nowe instytucje, jak tworzone muzeum warszawskiego getta.
Paweł Sawicki z biura prasowego Muzeum Auschwitz poinformował, że Rada dyskutowała m.in. nad rekomendacjami dla członków MRO następnej kadencji. Dotyczą one generalnych i szczegółowych kierunków działania, a także podstawowych zasad i wartości, którymi nowa Rada powinna się kierować. „Zestaw rekomendacji zostanie przekazany premierowi, którego organem doradczym jest Międzynarodowa Rada Oświęcimska” – poinformował.
Wśród kwestii, które pojawiły się w tej dyskusji, są m.in. postulaty nieangażowania się w bieżącą politykę, gotowość do prowadzenia dialogu o sprawach skomplikowanych czy niewygodnych, umiejętność szukania kompromisu i porozumienia, dbanie o pamięć i reprezentowanie wszystkich ofiar Auschwitz, wspomaganie działania i rozwoju wszystkich Miejsc Pamięci, nie tylko w Polsce, a także wypracowywanie dobrych praktyk, z których korzystać będą mogły inne podobne miejsca. Istotne znaczenie ma wiedza i doświadczenie eksperckie oraz międzynarodowy autorytet członków Rady.
Zdaniem dyrektora Muzeum Auschwitz Piotra Cywińskiego, Rada zyskała rangę opiniotwórczą, która wykracza poza sprawy wewnątrz polskie i poza kwestie najważniejszych Miejsc Pamięci w Polsce. „Ta rada w ostatnich kilkunastu latach spotkała się z rosnącą rozpoznawalnością międzynarodową, rosnącym wspólnym autorytetem, z ogromną zdolnością do dialogu na bardzo trudne tematy. Te elementy pozwoliły wzmocnić światowy constans wokół tego miejsca, tej pamięci, tych ofiar i tych ludzi. To jest coś, co wymaga największej ochrony na przyszłość, niezależnie od kwestii, które będą dyskutowane” – powiedział Cywiński.
Minister kultury prof. Piotr Gliński w liście do członków Rady dziękował za ich zaangażowanie w ochronę i zagospodarowanie terenów byłego niemieckiego obozu Auschwitz i innych Pomników Zagłady. „Za państwa troskę i wrażliwość na to bolesne dziedzictwo, za bezkompromisowość i za to, że nie pozwalacie, aby problemy Zagłady i męczeństwa narodów nam spowszedniały, bowiem trzeba rozrywać te rany, żeby się, jak powiedział Stefan Żeromski, +nie zabliźniły błoną zapomnienia+, bardzo wam serdecznie dziękuję” – napisał prof. Gliński.
Szef resortu kultury dziękował w liście także dyrektorom, pracownikom muzeów martyrologicznych, ekspertom, działaczom społecznym, „którzy niestrudzenie pracują z poświęceniem na rzecz dokumentowania i edukowania o prawdzie dotyczącej Holokaustu”.
Dyrektor Cywiński podsumował najważniejsze działania w Miejscu Pamięci Auschwitz, które miały miejsce od ostatniego posiedzenia Rady. Zwrócił uwagę, że wciąż utrzymuje się duża frekwencja. W ub.r. odwiedziło je 2,1 mln osób. „Stały wzrost w ostatnich kilkunastu latach jest wynikiem konsensusu międzynarodowego zbudowanego wokół wymowy i historii Auschwitz, także jego symbolicznej roli w powojennym budowaniu Europy i świata. Większość osób to młodzi, którzy przyjeżdżają tu w ramach programów edukacyjnych” – powiedział.
Jego zdaniem, ze względu na utrzymującą się liczbę odwiedzających ważna jest rozbudowa infrastruktury służącej obsłudze odwiedzających związana z nowym centrum obsługi. Muzeum zamierza pozyskać na ten cel pieniądze z Funduszy Norweskich.
Wśród najważniejszych ostatnich wydarzeń w Muzeum dyrektor wymienił obchody 73. rocznicy wyzwolenia Auschwitz, Marsz Żywych z udziałem prezydentów Polski i Izraela, a także 30-lecie współpracy w koncernem Volkswagen i Międzynarodowym Komitetem Oświęcimskim.
Cywiński mówił też o postępach w adaptacji - stojącego tuż przy poobozowym ogrodzeniu byłego obozu Auschwitz I - budynku Starego Teatru na nową siedzibę Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście oraz pracach konserwatorskich prowadzonych w barakach murowanych byłego obozu Auschwitz II-Birkenau.
Międzynarodowa Rada Oświęcimska zrzesza 25 osób z różnych krajów, m.in. byłych więźniów, specjalistów zajmujących się tematyką Holokaustu, przedstawicieli instytucji pamięci, a także duchownych. Wybierani są na sześcioletnią kadencję. Obecna dobiega końca. Rada nowej kadencji zbierze się jesienią br.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. W 1947 r. powstało muzeum, które obejmuje byłe obozy Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ agz/
