Wykład "Galeria Holokaustu" przygotowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich zainaugurował w niedzielę w Łodzi V Dni Pamięci o Ofiarach Holokaustu. W programie trzydniowych obchodów znalazły się m.in. spektakle, pokazy filmów, wykłady i wystawy.
Podczas uroczystości otwarcia Dni Pamięci w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana ambasador Izraela w Polsce Anna Azari podkreśliła, że wspaniałe jest to, co Łódź i łodzianie robią dla zachowania pamięci o bardzo dużej i ważnej żydowskiej społeczności, która żyła w tym mieście. "Uważam, że pamięć jest niezwykle ważna nie tylko dla społeczności żydowskiej. Jeśli nie znamy swojej przeszłości, nie możemy budować przyszłości" - mówiła ambasador Izraela.
Przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce Artur Hofman mówił, że Polska to miejsce pełne prawie tysiącletniej historii Żydów, a z drugiej strony miejsce, które jest cmentarzyskiem Żydów europejskich i polskich. "Cieszę się, że możemy pamiętać o tych strasznych wydarzeniach wspólnie. Po to to robimy, aby te rzeczy nigdy się nie powtórzyły i abyśmy nie zapomnieli o tym" - mówił.
Ambasador Izraela w Polsce Anna Azari podkreśliła, że wspaniałe jest to, co Łódź i łodzianie robią dla zachowania pamięci o bardzo dużej i ważnej żydowskiej społeczności, która żyła w tym mieście. "Uważam, że pamięć jest niezwykle ważna nie tylko dla społeczności żydowskiej. Jeśli nie znamy swojej przeszłości, nie możemy budować przyszłości" - mówiła.
W ramach Dni Pamięci w niedzielę w Muzeum Pałac Herbsta można było zwiedzić z przewodnikiem wystawę "Maurycy Gottlieb. W poszukiwaniu tożsamości", na której prezentowane są dzieła tego jednego z najważniejszych malarzy żydowskich XIX w., tworzących w Polsce.
Wieczorem w Centrum Dialogu pokazany został spektakl muzyczny "Grają twoją piosenkę", poświęcony życiu i twórczości urodzonego w Łodzi Andrzeja Własta - jednego z najpopularniejszych przedwojennych twórców m.in. piosenek.
Włast był autorem ponad 2 tys. tekstów piosenek, librett operetkowych, ale także tłumaczem, felietonistą i dyrektorem wielu teatrów kabaretowych i rewiowych. Po wybuchu wojny znalazł się w warszawskim getcie; zginął w niewyjaśnionych okolicznościach. W spektaklu wykorzystano m.in. najbardziej znane jego piosenki, tj. "Całuję twoją dłoń, madame", "Jesienne róże", "Tango Milonga", "Bubliczki" czy "Warszawo ma", ale też wiersze i anegdoty.
W poniedziałek w ramach Dni Pamięci na małej scenie Teatru im. Jaracza pokazany zostanie film dokumentalny "Świat Józefa" Rafała Wieczyńskiego. Obraz opowiada o małopolskiej rodzinie Ulmów z Markowej, zamordowanej w marcu 1944 r. przez Niemców za pomoc Żydom. Zaplanowano też wykład "Łódź 1945: nowy żydowski dom", a wieczorem pokazany zostanie spektakl "Boże mój!" na podstawie sztuki izraelskiej dramatopisarki Anat Gov, który wyreżyserował Jacek Orłowski. To pierwsza realizacja sztuki tej autorki w Polsce.
We wtorek złożone zostaną kwiaty w muzeum na b. stacji kolejowej Radegast, skąd w latach 1941-44 przywożono do Litzmannstadt Getto Żydów z Europy, a później wywożono ich do obozów zagłady. Tam też otwarta zostanie wystawa "Deportacja Żydów z Luksemburga i Trewiru do getta łódzkiego".
Tego samego dnia w "Jaraczu" prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska z Uniwersytetu Łódzkiego wygłosi wykład "Żydowskie motywy w twórczości teatralnej Tadeusza Kantora" i wyświetlony zostanie film dokumentalny "Kabaret w piekle" Andrzeja Celińskiego. Wieczorem na zakończenie V Dni Pamięci w Centrum Dialogu wykład wygłosi prof. Władysław Bartoszewski.
Dniom Pamięci towarzyszyć będą wystawy: "Fotografie Menachema Kipnisa" - przygotowanej przez Żydowski Instytut Historyczny oraz "Żyć raz jeszcze" Ryszarda Bilana - artysty malarza, grafika i rzeźbiarza żydowskiego pochodzenia.
Organizatorem V Dni Pamięci są: Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce, Teatr im. Jaracza, województwo łódzkie oraz Centrum Dialogu im. Marka Edelmana.
Łódzkie Dni Pamięci organizowane są z okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, uchwalonego w 2005 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Dzień ten obchodzony jest 27 stycznia, w rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w 1945 r. (PAP)
szu/ gma/