Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 mają zostać połączone. To powrót do starej koncepcji - stwierdza minister kultury Piotr Gliński. To chęć likwidacji Muzeum II Wojny Światowej - ocenia dyrektor tej placówki prof. Paweł Machcewicz.
Podpisane przez ministra kultury obwieszczenie o zamiarze połączenia Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku - utworzonego zarządzeniem z dnia 1 września 2008 r. oraz działającego w tym samym mieście Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 - utworzonego na podstawie zarządzenia z 22 grudnia 2015 r., zostało zamieszczone w piątek w internetowym Biuletynie Informacji Publicznej resortu kultury.
Minister Gliński mówiąc o wydaniu przez resort obwieszczenia o zamiarze połączenia Muzeum II Wojny Światowej z Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 roku, powiedział w sobotę PAP, że "to muzeum powstawało jako muzeum Westerplatte". "Powracamy do starej koncepcji" - podkreślił.
Minister Piotr Gliński mówiąc o wydaniu przez resort obwieszczenia o zamiarze połączenia Muzeum II Wojny Światowej z Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 roku, powiedział w sobotę PAP, że "to muzeum powstawało jako muzeum Westerplatte". "Powracamy do starej koncepcji" - podkreślił. "Chcemy, żeby profil tego muzeum był bardziej związany z tym co jest charakterystyczne dla Gdańska, czyli z Westerplatte i wojną obronną 1939 r. Oksywie, Poczta Gdańska, Hel, kojarzą się ze wspaniałą postawą polskiej armii we wrześniu 1939 r. i z wojną obronną" - mówił.
"Chcemy, żeby profil tego muzeum był bardziej związany z tym co jest charakterystyczne dla Gdańska, czyli z Westerplatte i wojną obronną 1939 roku. Oksywie, Poczta Gdańska, Hel, kojarzą się ze wspaniałą postawą polskiej armii we wrześniu 1939 roku i z wojną obronną" - powiedział Gliński.
Połączenie - dodał - doprowadzi do utworzenia Muzeum Westerplatte i Wojny Obronnej 1939 roku. "Przyczyną połączenia jest zapewnienie efektywności działań. Nie ma sensu, żeby działały dwa muzea w tym samym mieście o tym samym profilu" - powiedział minister.
Dodał że w ciągu trzech miesięcy zapadną decyzje m.in. o obsadzie kierowniczej połączonej placówki.
Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej prof. Machcewicz powiedział w sobotę PAP, że "jest zdumiony formą a także treścią" obwieszczenia resortu kultury.
"Jest dla mnie czymś niebywałym i niespotykanym, że minister kultury obwieszcza chęć połączenia dwóch placówek, a de facto likwidacji wielkiej istniejącej placówki tuż przed jej otwarciem i jakby zapowiada, że zostanie ona wchłonięta przez placówkę, która została dopiero powołana czyli przez Muzeum Westerplatte i Wojny 1939” – powiedział Machcewicz dodając, że on sam poznał treść obwieszczenia w piątek wieczorem poinformowany przez osobę, która przypadkiem trafiła na nie w internecie.
Machcewicz podkreślił, że Muzeum II Wojny Światowej jest już prawie gotowe. „Do końca roku ma się skończyć budowa, a otwarcie planujemy na początek przyszłego roku. Produkowana jest już wystawa główna placówki: jej elementy są już montowane” – mówił. Dodał, że jest dla niego niezrozumiałe, jak można "likwidować muzeum, które jest tuż przed otwarciem i decydować, że zostanie ono wchłonięte przez byt, który faktycznie jeszcze nie istnieje i który ma mieć dużo węższe zadania".
"Jestem zdumiony, że rząd ogranicza rolę muzeum budowanego od lat z tak wielkim nakładem pracy i publicznych środków, które miało być polskim głosem we wszystkich najważniejszych sporach dotyczących II wojny i jej skutków, toczących się w Europie i na świecie" - powiedział Machcewicz.
"Mieliśmy pokazać światu polską perspektywę i doświadczenie wojny, przypomnę, że jednym z powodów powołania Muzeum II Wojny była chęć przeciwstawienia się deformowaniu historii przez te środowiska w Niemczech, które koncentrowały się na losie Niemców wysiedlanych po wojnie z Polski. Rezygnacja z Muzeum II Wojny oznacza dobrowolną marginalizację polskiego głosu w najważniejszych debatach historycznych" – stwierdził.
Minister Gliński poinformował w sobotę PAP, że w poniedziałek chce się spotkać z dyrektorem Machcewiczem. "Mam do niego pytanie: czy uważa, że budowa Muzeum II Wojny Światowej za 500 mln zł jest w porządku wobec sytuacji, gdy Muzeum Historii Polski było niebudowane? Gdzie tutaj jest logika?" - powiedział szef resortu kultury.
Zamiar utworzenia w Gdańsku Muzeum II Wojny Światowej ogłosił w 2007 r. ówczesny premier Donald Tusk. 1 września 2009 r., w trakcie uroczystości na Westerplatte, podpisano akt erekcyjny, a prace przy budowie placówki ruszyły w sierpniu 2012 r. Pierwotnie na ten cel polski rząd - w ramach wieloletniego programu, zarezerwował 358 mln zł. Z czasem suma ta została powiększona do około 449 mln zł.
Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej prof. Machcewicz powiedział w sobotę PAP, że "jest zdumiony formą a także treścią" obwieszczenia resortu kultury. "Jest dla mnie czymś niebywałym i niespotykanym, że minister kultury obwieszcza chęć połączenia dwóch placówek, a de facto likwidacji wielkiej istniejącej placówki tuż przed jej otwarciem i jakby zapowiada, że zostanie ona wchłonięta przez placówkę, która została dopiero powołana czyli przez Muzeum Westerplatte i Wojny 1939” – powiedział.
Wystawa główna placówki ma zająć powierzchnię 5 tys. m kw. Nowoczesna scenografia uzupełniona o liczne multimedia ma być tłem dla autentycznych przedmiotów związanych z II wojną, a całość ma pokazać spójny obraz tego konfliktu wojennego i jego konsekwencji zarówno w kontekście politycznym, jak i losów pojedynczych ludzi: Polaków, ale też innych narodów.
Pierwotnie planowano, że placówka zostanie otwarta 1 września 2014 r. Różne problemy techniczne, jakie pojawiły się w trakcie budowy, sprawiły jednak, że data ta kilkakrotnie ulegała zmianie.
W ub.r. – zgodnie z przepisami – dyrektor Muzeum II Wojny Światowej przesłał resortowi kultury sprawozdanie zawierające informacje o działaniach podejmowanych w danym roku i programie działań na rok 2016. Wiceminister resortu Jarosław Sellin, nie przyjął jednak sprawozdania Machcewicza, zwracając się także o szczegółowe informacje dotyczące wystawy głównej Muzeum.
Machcewicz powiedział w sobotę PAP, że dostarczył w odpowiedzi na to pismo szczegółowe materiały. "To miało miejsce w styczniu i potem nic się nie działo. Pierwsza rzecz, która potem nastąpiła, to właśnie opublikowanie w piątek przez ministerstwo obwieszczenia” – dodał.
Zamiar utworzenia Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 ogłosił w pierwszej połowie grudnia ub.r. wiceminister kultury Jarosław Sellin. Wyjaśnił wówczas, że była to jedna z pierwszych decyzji ministra kultury. Placówka ma opowiedzieć zarówno o historii polskiej składnicy wojskowej na Westerplatte i jej obrony, jak i o całej wojnie obronnej Polski w 1939 r. Otwarcie pierwszej części wystawy głównej muzeum planowano na 1 września 2019 r.
Na dyrektora Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 r. został w grudniu ub.r. powołany związany z Akademią Marynarki Wojennej w Gdyni historyk prof. Piotr Semków. W sobotę poinformował on jednak PAP, że 31 marca złożył rezygnację z tej funkcji. Profesor nie chciał mówić o powodach rezygnacji. (PAP)
aks/ tgo/ mok/