Obchody 80. rocznicy masowych deportacji na Syberię i do Kazachstanu Polaków z terenów zajętych przez ZSRS po 17 września 1939 roku zorganizował Związek Polaków na Białorusi. Uroczystości odbyły się w niedzielę w Lidzie w obwodzie grodzieńskim.
„Jest to wielkie wzruszenie, że nasi rodacy z Grodzieńszczyzny, z Lidy, z innych miejscowości na Białorusi, pamiętają o tych tragicznych wydarzeniach, których początek sięga 17 września 1939 r., kiedy to Sowieci zaatakowali Polskę, zajmując ponad połowę jej terytorium” – mówiła w Lidzie senator Maria Koc, wiceprzewodnicząca senackiej komisji spraw emigracji i łączności z Polakami za granicą. „Pod okupacją znalazło się 13 mln obywateli RP, a 10 lutego zaczęły się deportacje. W ramach czterech wywózek oficjalnie wywieziono 340 tys., ale deportowanych mógł być nawet milion” – dodała Koc.
Prof. D. Boćkowski: po 17 września 1939 r. celem okupantów była sowietyzacja Polaków
„Przyjechaliście tu, by powiedzieć: pamiętamy. Bo pamięć to prawda” – powiedziała senator Koc.
W uroczystości wzięli udział byli zesłańcy, członkowie Stowarzyszenia Sybiraków i Ofiar Represji Politycznych przy ZPB, Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK, aktywiści Związku Polaków na Białorusi, konsul generalny RP w Grodnie Jarosław Książek.
Podczas niedzielnej uroczystości w siedzibie szkoły społecznej przy ZPB odsłonięto ufundowaną przez Sybiraków z Lidy tablicę poświęconą pamięci ofiar deportacji.
„W Lidzie jest bardzo prężne środowisko Sybiraków, ich stowarzyszenie obchodzi właśnie 25-lecie” – powiedziała PAP przewodnicząca ZPB Andżelika Borys.
Dr W. Wasilewski: Celem deportacji Polaków w głąb ZSRS było zniszczenie struktury narodowej na ziemiach wschodnich RP
W czasie spotkania Borys podkreśliła, że wspominając ofiary deportacji, odsłaniając tablicę poświęconą ich pamięci, Polacy z Białorusi „robią to dla siebie”.
„Dlatego, że jesteśmy Polakami. To nasz obowiązek” – mówiła Borys, wskazując, że Polacy na Białorusi „są w nieprzyjemnej sytuacji” i są zmuszeni do stawania w obronie języka polskiego, polskiej pamięci.
W latach 1940–41 cztery fale deportacji ludności polskiej z terenów zajętych przez ZSRR w 1939 r. objęły według historyków około miliona obywateli polskich. Byli oni zsyłani w głąb ZSRR – od Syberii po republiki środkowoazjatyckie.
Z Mińska Justyna Prus (PAP)
just/ kar/
