Z okazji 200. rocznicy śmierci księcia Józefa Poniatowskiego w środę w Pałacu Prezydenckim odbył się koncert. Wziął w nim udział prezydent Bronisław Komorowski z małżonką Anną. W programie koncertu znalazły się m.in. arie z oper Józefa Michała Poniatowskiego - syna Stanisława Poniatowskiego, który był stryjecznym bratem księcia Józefa. Obaj - ojciec kompozytora i książę Józef - byli bratankami króla Stanisława Augusta. "W ten sposób będziemy czcili całą rodzinę, ale przede wszystkim naszego głównego bohatera" - powiedział prezydent.
Koncerty zazwyczaj odbywają się w Belwederze. Prezydent wyjaśnił, że środowy występ odbył się w Pałacu Prezydenckim z uwagi na stojący przed nim pomnik księcia Józefa Poniatowskiego.
Na środowym koncercie wystąpili sopran Joanna Woś i pianista Robert Morawski.
200 lat temu książę Józef Poniatowski zginął w czasie bitwy pod Lipskiem. Trzy dni wcześniej został mianowany przez Napoleona marszałkiem Francji, dostąpił takiego wyróżnienia jako jedyny w historii cudzoziemiec. Poniatowski został prawdopodobnie omyłkowo zastrzelony przez sojuszników podczas odwrotu armii francuskiej przez rzekę Elsterę na rozkaz Napoleona. Książę zginął w czasie próby sforsowania rzeki na koniu - raniony wcześniej kilkakrotnie otrzymał kolejny pocisk i utonął. W 1817 r. Poniatowski został pochowany - jako pierwszy, który nie był monarchą - wśród królów, w podziemiach katedry na Wawelu.
200 lat temu książę Józef Poniatowski zginął w czasie bitwy pod Lipskiem. Trzy dni wcześniej został mianowany przez Napoleona marszałkiem Francji, dostąpił takiego wyróżnienia jako jedyny w historii cudzoziemiec. Poniatowski został prawdopodobnie omyłkowo zastrzelony przez sojuszników podczas odwrotu armii francuskiej przez rzekę Elsterę na rozkaz Napoleona.
Historia monumentu stojącego przed Pałacem Prezydenckim jest równie zawikłana jak losy bohatera, którego upamiętnia. Kilka lat po śmierci księcia Józefa Poniatowskiego polska arystokracja wyjednała u cara Aleksandra I zgodę na postawienie księciu pomnika przed Pałacem Namiestnikowskim (obecnie Prezydenckim). Rzeźbę zlecono duńskiemu rzeźbiarzowi Bertelowi Thorvaldsenowi, artysta przedstawił postać księcia na koniu i z mieczem w prawej ręce.
Po upadku powstania listopadowego, a jeszcze w czasie prac nad pomnikiem, zgodę cofnięto. Gotowy pomnik trafił do twierdzy Modlin, gdzie pozostał do 1840 r. - wówczas car Mikołaj I nakazał jego przetopienie.
Ostatecznie pomnik zabrał namiestnik carski i pogromca powstania listopadowego Iwan Paskiewicz do swojego pałacu w Homlu, a w miejscu przeznaczonym pod pomnik Poniatowskiego w Warszawie stanął monument Paskiewicza.
Pomnik księcia powrócił do niepodległej Polski w 1922 r. na mocy traktatu ryskiego zobowiązującego do rewindykacji zabytków i dzieł sztuki. Stanął na swoim miejscu po raz pierwszy 3 maja 1923 r. Podczas niemieckiej okupacji pomnik na rozkaz generała SS Ericha von dem Bacha wysadzono w powietrze. Nowy odlew monumentu stoi w swoim obecnym miejscu przed Pałacem Prezydenckim od 1965 r., przedtem znajdował się w Łazienkach.
Książę Józef Poniatowski, zwycięski wódz w bitwie pod Zieleńcami, naczelny dowódca wojsk Księstwa Warszawskiego, marszałek Francji urodził się 7 maja 1763 r. w Wiedniu.
Był zwolennikiem Konstytucji 3 Maja. Podczas wojny polsko-rosyjskiej w 1792 r. dowodził wojskami koronnymi. Zwycięstwo pod Zieleńcami, jakie odniósł, stało się impulsem dla Stanisława Augusta do ustanowienia orderu Virtuti Militari. Książę i Tadeusz Kościuszko byli pierwszymi odznaczonymi. Po przystąpieniu króla do konfederacji targowickiej złożył dymisję i odszedł z wojska. Walczył w powstaniu kościuszkowskim, m.in. jako dowódca jednego z odcinków obrony Warszawy.
Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego w 1807 r. Poniatowski został ministrem wojny i organizował wojsko polskie. W 1809 r. dowodził wojskami księstwa w wojnie z Austrią. Wziął udział w bitwie pod Raszynem. Podobnie jak podczas wojny polsko-rosyjskiej dawał dowody osobistego męstwa na polu bitwy. Był bardzo popularny wśród żołnierzy. W kampanii 1812 r., podczas wyprawy Napoleona na Moskwę dowodził V Korpusem Wielkiej Armii, składającym się z wojsk Księstwa Warszawskiego, walczącym m.in. pod Smoleńskiem i Borodino.
W 1813 r. odbudowywał armię Księstwa Warszawskiego. Odrzucił propozycje porzucenia Napoleona. (PAP)
mce/ agz/ abe/
