Logo IPN. Fot. PAP/G. Jakubowski
Posłowie PiS kończą pracę nad projektem ustawy zmieniającym zasady działania IPN. Instytutowi przyznane mają być dodatkowe kompetencje dwóch urzędów, które po zmianach zostałyby zlikwidowane: Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Jak powiedział PAP szef klubu PiS Ryszard Terlecki projekt trafi do Sejmu w ciągu dwóch miesięcy - jest gotowy w ogólnej wersji, dopracowywane są szczegółowe rozwiązania.
Z rozmów PAP z politykami PiS wynika, że chodzi przede wszystkim o wzmocnienie IPN, który stałby się główną instytucją polityki historycznej państwa. IPN zostałby połączony z instytucjami, które pełnią obecnie podobne funkcje: Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
"Kompetencje tych instytucji trochę się dublują. Potrzebny jest jeden solidny instytut, który zajmowałby się polityką historyczną" - powiedział PAP Terlecki.
IPN z poszerzonymi kompetencjami pozostałby przy starej nazwie, zachowałby też wszystkie dotychczasowe uprawnienia. Nazwa się przyjęła, nie ma powodu, aby ją zmieniać" - stwierdził szef klubu PiS.
Po dokonaniu nowelizacji ustawy prawdopodobnie doszłoby do zmian personalnych - powstanie Instytutu o poszerzonych kompetencjach mogłoby oznaczać powołanie nowego składu Rady IPN. Członków Rady, według obecnych przepisów, wyłaniają Sejm, Senat oraz prezydent.
Prezes IPN jest wybierany przez Sejm na 5 lat, na wniosek Rady Instytutu Pamięci, która zgłasza kandydata spoza swojego grona. Kadencja obecnego prezesa dr. Łukasza Kamińskiego kończy się w tym roku.
Instytut został powołany 19 stycznia 1999 na mocy ustawy z 18 grudnia 1998 o Instytucie Pamięci Narodowej. Do zadań IPN należy: gromadzenie i zarządzanie dokumentami organów bezpieczeństwa państwa, sporządzonymi od 22 lipca 1944 do 31 grudnia 1989, ściganie zbrodni nazistowskich i komunistycznych, prowadzenie działalności edukacyjnej.
Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa została powołana przez Sejm ustawą z 2 lipca 1947 roku. Rada OPWiM jest ciałem społecznym powoływanym na 4-letnią kadencję przez premiera na wniosek ministra kultury. Ustawowe zadania Rady na co dzień realizuje Biuro, którym kieruje sekretarz - obecnie funkcję tę sprawuje dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert. Działalność Rady OPWiM finansowana jest z budżetu.
Rada OPWiM jest jedynym w Polsce organem państwowym inicjującym i koordynującym działalność związaną z upamiętnianiem historycznych wydarzeń i miejsc oraz postaci w dziejach walk i męczeństwa narodu polskiego w kraju i zagranicą, a także walk i męczeństwa innych narodów na terytorium Polski.
Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych został utworzony w 1991 roku na podstawie Ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Jego najważniejszymi zadaniami są: „zapewnianie kombatantom i osobom represjonowanym należnego szacunku i honoru oraz pomocy i szczególnej opieki”, przyznawanie uprawnień ustawowych, oraz „upowszechnianie tradycji walk o suwerenność i niepodległość Polski”.
Tomasz Grodecki. (PAP)
tgo/ mok/
