Czerwiec 1976 - demonstracja przed siedzibą KW PZPR w Płocku. Źródło: IPN
W ramach obchodów 40. rocznicy protestu robotniczego w Płocku w czerwcu 1976 r. odbędzie się inscenizacja tamtych wydarzeń oraz poświęcony im panel naukowy. Odsłonięta zostanie także, ufundowana przez „Solidarność”, tablica upamiętniająca historyczny protest.
Tegoroczne obchody wystąpień robotniczych z czerwca 1976 r. rozpoczną się w Płocku 17 czerwca, a główną ich część zaplanowano na 19 czerwca. Patronat honorowy nad tymi obchodami objął prezydent RP Andrzej Duda, który został zaproszony na uroczystości – poinformował w piątek PAP Jerzy Obrębski, szef Regionu Płockiego NSZZ „Solidarność”, będącego organizatorem uroczystości.
Obchody otworzy w płockim Urzędzie Miasta 17 czerwca panel naukowy z udziałem m.in. historyków IPN i uczestników protestu sprzed 40 lat oraz otwarcie wystawy „Czerwiec 1976 Radom – Ursus - Płock”.
W kolejnym dniu, 18 czerwca, na budynku dawnego Komitetu Wojewódzkiego PZPR, przed którym doszło do starć protestujących z ówczesną Milicją Obywatelską, odsłonięta zostanie tablica pamiątkowa „Krok ku Wolności”, ufundowana przez płocki region „Solidarności”. Następnie odbędzie się przygotowana przez aktorów Teatru Dramatycznego w Płocku, Stowarzyszenia PER SE i IPN inscenizacja wydarzeń, jakie w czasie protestu, miały miejsce w tym mieście w czerwcu 1976 r.
Główne uroczystości zaplanowano na 19 czerwca. Tego dnia odbędzie się przemarsz mieszkańców Płocka i zaproszonych gości ulicami miasta spod pomnika Ofiar Protestów Robotniczych przy kościele św. Stanisława Kostki na tamtejszy Stary Rynek. Tam odprawiona zostanie uroczysta msza polowa, której przewodniczył będzie biskup płocki Piotr Libera.
„W Płocku otwieramy w tym roku obchody protestów robotniczych z czerwca 1976 r. Następnie główne uroczystości upamiętniające tamte wydarzenia odbędą się w Radomiu i Ursusie” – powiedział PAP szef tamtejszego regionu NSZZ „Solidarność”. Obrębski podkreślił, że w płockich obchodach protestów robotniczych sprzed 40 lat, oprócz prezydenta RP Andrzeja Dudy, uczestniczyć mają m.in. przewodniczący KK NSZZ „Solidarność” Piotr Duda i wicepremier, minister Kultury Piotr Gliński, obaj wchodzący w skład komitetu honorowego tych uroczystości.
Do protestu robotników i mieszkańców Płocka na ulicach miasta doszło 25 czerwca 1976 r. Na wieść o podwyżkach cen żywności i robotniczych wystąpieniach w Ursusie oraz Radomiu spod bramy Mazowieckich Zakładów Rafineryjnych i Petrochemicznych – obecnie PKN Orlen wyruszył w kierunku centrum miasta spontaniczny pochód robotników, do którego dołączały kolejne osoby, w tym pracownicy innych przedsiębiorstw.
Manifestujący, w sumie ok. 3 tys. osób, dotarli pod budynek ówczesnego płockiego Komitetu Wojewódzkiego PZPR – obecnie Książnica Płocka. Doszło tam do starć z milicją i ściągniętymi z innych miast jednostkami ZOMO, które trwały do późnego wieczora. Protestujący byli wyłapywani, bici i zatrzymywani. Do zatrzymań dochodziło także po zajściach - uczestników protestu identyfikowano na podstawie zdjęć, które Służba Bezpieczeństwa wykonywała m.in. podczas przemarszu manifestantów ulicami Płocka.
W sumie aresztowano 55 osób, a 34 spośród nich przedstawiono zarzuty. Wobec 18 uczestników protestu zapadły wyroki od 2 do 5 lat pozbawienia wolności. Wielu spośród protestujących było represjonowanych, np. zwalnianych z pracy.
Protest robotników i mieszkańców Płocka w czerwcu 1976 r. był przez ówczesne władze PRL pomijany lub umniejszany. Było to celowe działanie propagandowe, ze względu na planowane tam centralne uroczystości dożynkowe z udziałem pierwszego sekretarza PZPR Edwarda Gierka i premiera Piotra Jaroszewicza. Ostatecznie komunistyczne władze nie zdecydowały o przeniesieniu organizacji dożynek do innego miasta. Odbyły się one w Płocku we wrześniu 1976 r. (PAP)
mb/ dym/
