Prezes IPN dr Jarosław Szarek (C) oraz uhonorowani nagrodami IPN „Świadek Historii”: Przemysław Bartkowiak (L), ks. Roman Dworacki (2L), dr Zdzisław Kościański (2P) i Tomasz Łęcki (P) podczas gali w poznańskim kinie Rialto. Fot. PAP/J. Kaczmarczyk
Muzealnicy i popularyzatorzy historii z Wielkopolski i województwa lubuskiego zostali w piątek w Poznaniu wyróżnieni nagrodami IPN „Świadek Historii”. Honorowe wyróżnienia czterem nagrodzonym wręczył prezes IPN Jarosław Szarek.
Nagroda "Świadek Historii" jest przyznawana w poszczególnych regionach kraju osobom, a także stowarzyszeniom, instytucjom i organizacjom społecznym zasłużonym dla upamiętniania historii Polski i narodu polskiego w latach 1939–1989. Honorowane nią są też osoby i instytucje wspierające działania pionu edukacyjnego Instytutu Pamięci Narodowej.
"Naszym celem jest troska o to, żeby pamięć, wiedza o naszych dziejach została przekazana następnym pokoleniom, żeby polskość trwała. Wyróżnione osoby w swojej aktywności też to robią – tu się spotykamy” – powiedział w piątek w Poznaniu prezes IPN Jarosław Szarek.
„Budujemy wokół IPN sieć przyjaznych instytucji, osób; wspólnie pracujemy – bez nich nie podołalibyśmy stojącym przed nami zadaniom. Potrzeby są bardzo duże, bo wiedza o naszej historii, chociażby wśród młodzieży szkolnej, wśród studentów, jest wciąż niewystarczająca. Obszary niewiedzy o elementarnych kwestiach są bardzo duże” – dodał.
Laureatem tegorocznej edycji nagrody "Świadek Historii” został historyk Przemysław Bartkowiak, kierownik Działu Informacji Regionalnej i Bibliograficznej Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze. Od kilku lat współpracuje z poznańskim oddziałem IPN m.in. przy organizacji Przystanków Historia oraz wykładów z cyklu Akademia Niepodległości. Działa również z Instytutem jako osoba zaangażowana w prace Komitetu upamiętnienia wydarzeń zielonogórskich roku 1960, przygotowując uroczystości, konferencje naukowe oraz zajęcia edukacyjne.
Jak podkreślono w uzasadnieniu nagrody, w ostatnim czasie Przemysław Bartkowiak stanowił "nieocenioną pomoc przy inicjowaniu prac Punktu Zamiejscowego IPN w Zielonej Górze".
Nagrodę odebrał także współpracujący od lat z IPN dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu ks. Roman Dworacki.
"Osobiste zaangażowanie ks. Romana Dworackiego (...) powoduje, że badania prowadzone przez pracowników IPN związane z historia Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1945–1989 zaowocowały m.in. przygotowaniem przez nas cyklu konferencji naukowych poświęconych arcybiskupom poznańskim lat 1945–1989: +Arcybiskup Walenty Dymek – życie i dzieło+, Poznań 2011; +Arcybiskup Antoni Baraniak w służbie Kościoła i Ojczyzny+, Poznań 2012; +Arcypasterz czasów przełomu Arcybiskup Jerzy Stroba 1919–1999+, Poznań 2013” – podano w uzasadnieniu przyznanej nagrody.
Nagrodzony został również dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu Tomasz Łęcki. Jak podkreślono, jego osobiste zaangażowanie "przekłada się na możliwość realizowania przez Instytut licznych działań edukacyjnych".
"Dzięki życzliwości Tomasza Łęckiego możliwe jest organizowanie bezpłatnych lekcji w Muzeum Czerwca 1956, dodatkowo, organizowane są spotkania i zajęcia edukacyjne w innych jednostkach organizacyjnych Muzeum, tzn. w Forcie VII oraz Muzeum Powstania Wielkopolskiego. Tomasz Łęcki bezpłatnie udostępnił zbiory fotografii i dokumentów muzeum na potrzeby przygotowywanego przez Instytut portalu internetowego www.powstaniewielkopolskie.ipn.gov.pl" – podano w uzasadnieniu.
Łęcki to także inicjator i założyciel Stowarzyszenia Dzieje, organizator plenerowych widowisk historycznych w Parku Dzieje w Murowanej Goślinie.
"Świadek historii w pierwszej kolejności kojarzy się z uczestnikiem ważnych wydarzeń. Kiedy tych bezpośrednich uczestników zaczyna brakować, ważne jest to, by świadczyć w kolejnych generacjach o tych wydarzeniach. W moim przypadku misja prowadzenia muzeum czy misja budowania nowego, zachwycającego muzeum powstania wielkopolskiego wypełnia tego rodzaju oczekiwania czy wyzwania. Z drugiej strony inscenizacje, które robimy w Parku Dzieje pozwalają grającym i oglądającym współprzeżywać naszą przeszłość” – powiedział w piątek Łęcki
Czwartą nagrodzoną w tej edycji osobą jest Zdzisław Kościański. Jest on m.in. członkiem Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przy Oddziale Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, członkiem Prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 oraz przewodniczącym Komisji Historycznej i Archiwalnej Zarządu Głównego TPPW.
Zdzisław Kościański jest autorem ponad 600 publikacji naukowych i popularnonaukowych w tym kilkunastu książek, m.in. dotyczących zbrodni katyńskiej, wojny 1939 roku, monografii miast. To także redaktor wielu wydawnictw m.in. XIV-tomowego Słownika biograficznego uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.
Tegoroczni laureaci z Wielkopolski i województwa lubuskiego dołączyli do grona kilkudziesięciu uhonorowanych osób i instytucji m.in. Janusza Pałubickiego, ks. Jarosława Wąsowicza, Andrzej Nowotnego, Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Wielkopolska, Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego Oddział Wielkopolska, Stowarzyszenia "Katyń" w Poznaniu czy Stowarzyszenia "Poznański Czerwiec 1956". (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ wj/
