Obchody 100. rocznicy powrotu Leszna do macierzy przed pomnikiem Żołnierzy Garnizonu Leszczyńskiego. Fot. PAP/J. Kaczmarczyk
100. rocznicę powrotu miasta do macierzy świętowano w piątek w Lesznie. Główne uroczystości, z udziałem przedstawicieli władz centralnych, odbyły się wieczorem przy pomniku Żołnierzy Garnizonu Leszczyńskiego.
Jak podkreślano w piątek, Polska odzyskała niepodległość 11 listopada 1918 roku, jednak Leszno włączono w granice kraju dopiero na mocy traktatu wersalskiego 17 stycznia 1920 roku.
W trakcie głównych uroczystości rocznicowych przy pomniku Żołnierzy Garnizonu Leszczyńskiego, prezydent miasta Łukasz Borowiak przypomniał, że włączenie Leszna w granice Polski "to zasługa wielu pokoleń polskich mieszkańców miasta". Borowiak wskazał, że dzień 17 stycznia 1920 roku jest jedną z najważniejszych dat w historii Leszna, chociaż – jak mówił – "przez długie dziesięciolecia ta data była w Lesznie pomijana". Podkreślił, że w ostatnich latach podjęto działania, aby tej rocznicy nadać odpowiednią rangę.
Premiera znaczka z Lesznem w 100-lecie powrotu miasta do macierzy
Obecna na uroczystości minister rodziny, pracy i polityki społecznej Marlena Maląg powiedziała o walczących o polskość Leszna, że były to "wyjątkowe osoby, których miłość do ojczyzny, patriotyzm i poczucie wolności przede wszystkim zdominowały chęć działania". "I właśnie ci bohaterowie zostawili nam testament, nam współcześnie żyjącym. Trudny testament do wykonania; napisany krwią i miłością do ojczyzny. Wykonując ten testament jesteśmy zobowiązani wychowywać kolejne pokolenia w poczuciu miłości, godności do niepodległej ojczyzny. Jesteśmy zobowiązani przede wszystkich kochać swoją ojczyznę i działać dla niej i dla dobra wspólnego" – dodała.
Sekretarz stanu w KPRM Jan Dziedziczak odczytał kierowany do uczestników obchodów list szefa rządu. Mateusz Morawiecki przypomniał w piśmie, że choć Rzeczpospolita powróciła na mapy świata 11 listopada 1918 roku, nie wszystkie nasze ziemie znalazły się wówczas w jej granicach. "Ratyfikacja traktatu wersalskiego, którego zapisy potwierdziły przynależność tych ziem do Polski, nie byłaby możliwa, gdyby nie patriotyzm żyjących tu Polaków, ludzi niezłomnych, którzy oparli się trwającej ponad wiek germanizacji. To dzięki nim przechowaliśmy tradycje, zwyczaje, a przede wszystkim język i wiarę ojców" - napisał premier.
Szef rządu zaapelował o pamięć "o wszystkich, którzy przyczynili się do ponownego włączenia tych ziem do odradzającej się Polski". Jak dodał, to współczesne pokolenia są dziś odpowiedzialne za rozwijanie ich dziedzictwa. "To my każdego dnia musimy pielęgnować pozostawiony nam przez nich dar — wolną i suwerenną Polskę. To nasz wspólny obowiązek wobec przyszłych pokoleń" - dodał.
List do uczestników uroczystości skierował także szef MON Mariusz Błaszczak. Minister podkreślił w nim, że "dopiero powstanie wielkopolskie, w którym swój udział mieli mieszkańcy Leszna, oraz działalność Ignacego Paderewskiego i Romana Dmowskiego, reprezentujących Polskę na konferencji pokojowej w Paryżu, umożliwiły powrót tych ziem do macierzy". "Patriotyzm i determinacja Wielkopolan odegrały tu kluczową rolę. Pokazali oni, że więź łącząca Polaków z ojczyzną jest potężną siłą, która może wpływać na kształt granic państwowych. Po roku 1920 mieszkańcy Leszna w szeregach Wojska Polskiego wielokrotnie pokazywali, że Polska jest warta walki z bronią w ręku" – napisał szef MON.
W trakcie poprzedzającej uroczystości okolicznościowej sesji rady miejskiej odczytany został list prezydenta Andrzeja Dudy. Prezydent podziękował w nim mieszkańcom Leszna, za to, że "czczą pamięć swoich przodków i poprzedników, którzy pozostając przez 127 lat pod władzą pruskich zaborców, pomimo presji germanizacyjnej, dochowali wierności narodowemu dziedzictwu i tożsamości". "A kiedy nadeszła chwila dziejowego przełomu, całym sercem zaangażowali się najpierw w działania zbrojne podczas powstania wielkopolskiego, później zaś w odbudowę struktur suwerennego państwa i jego obronę przed najazdem bolszewickim" – napisał Andrzej Duda.
Prezydent podkreślił, że niezwykle ważne jest, "abyśmy wspominając chwalebne czyny bohaterów z czasów wybijania się na niepodległość i scalania ziem polskich, spoglądali nie tylko wstecz na naszą historię ojczystą, lecz jednocześnie naprzód – ku przyszłości, z postawy przywódców i działaczy lokalnych społeczności czerpiąc inspirację do jak najlepszej, rzetelnej pracy dla dzisiejszej Rzeczypospolitej".
Dr hab. P. Szlanta: Polska okazała się beneficjentem Traktatu Wersalskiego
Obchody 100. rocznicy powrotu Leszna do macierzy rozpoczęły się we wtorek otwarciem wystawy fotografii przedstawiających miasto w latach 1920-1939. W kolejnych dniach zorganizowano m.in. promocje książek opowiadających o historii Leszna i jego mieszkańców. Rozdawano także okolicznościowe flagi.
Piątkowe uroczystości rocznicowe w Lesznie rozpoczęły się rano włączeniem w mieście syren alarmowych. W Bazylice Mniejszej pw. św. Mikołaja odprawiono mszę św. w intencji ojczyzny i Leszna. W południe w trakcie uroczystej sesji Rady Miejskiej odczytano uchwałę w sprawie ustalenia roku 2020, rokiem jubileuszu 100. rocznicy powrotu Leszna do macierzy.
Z okazji rocznicy Poczta Polska wyemitowała okolicznościowy znaczek w nakładzie 30 mln sztuk. Autorem projektu jest Andrzej Gosik.
W sobotę w ramach obchodów rocznicowych odbędzie się okolicznościowy piknik, na którym będzie prezentowany sprzęt wojskowy, strażacki i policyjny. W poniedziałek pod hasłem "Wolność mamy we krwi" w leszczyńskim urzędzie miasta zostanie zorganizowana akcja krwiodawstwa. Wydarzenia rocznicowe zakończą się we wtorek wernisażem wystawy "Styczeń 1920 – wolność i co dalej? Leszno w latach 1920 – 1939" przygotowanej przez leszczyńskie muzeum okręgowe. (PAP)
autorzy: Anna Jowsa, Rafał Pogrzebny, Szymon Kiepel
ajw/ rpo/ szk/ mrr/
