Rzeźba przedstawiająca Romualda Traugutta Fot. Muzeum Niepodległości w Warszawie
Osłonięciem rzeźb przedstawiających członków Rządu Narodowego z okresu powstania styczniowego, otwarciem Galerii Bramy Bielańskiej w Muzeum X Pawilonu Cytadeli i uroczystością przy Krzyżu Traugutta stolica uczci w środę rocznicę stracenia członków władz zrywu.
5 sierpnia 1864 r. na stokach warszawskiej Cytadeli zostali straceni członkowie Rządu Narodowego sprawującego władzę nad powstaniem styczniowym. Romuald Traugutt, Rafał Krajewski, Józef Toczyński, Roman Żuliński i Jan Jeziorański zostali powieszeni przez tłumiące powstanie rosyjskie władze zaborcze.
Uroczystości w rocznicę stracenia członków rządu rozpocznie w południe otwarcie Galerii Bramy Bielańskiej przy Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej. "To nowa część muzeum, gdzie będą w przyszłości prezentowane różnego typu wystawy czasowe. Zadaszony, zamknięty obiekt mieści się praktycznie w murach obronnych okalających Cytadelę przy samym wejściu do Bramy Bielańskiej. To niewielkie, kameralne, ale bardzo klimatyczne miejsce zostało specjalnie zaadaptowane i dostosowane" - powiedział PAP Bartłomiej Kłusek z Muzeum Niepodległości, którego oddziałem jest Muzeum X Pawilonu.
Podczas przygotowywania galerii przeprowadzono renowację elewacji ceglanej, usunięto roślinność porastającą ściany i zakonserwowano z zewnątrz mur okalający Cytadelę. Oczyszczono go także z warstwy ziemi leżącej na górnym tarasie oraz wykonano izolacje przeciwwilgociowe i prace związane z nałożeniem nowego tynku umożliwiające pomalowanie elewacji.
"Od 40 lat na stokach Cytadeli Warszawskiej w Parku Traugutta, gdzie stoi krzyż i jest ustawiony pomnik, dwa razy do roku odbywają się uroczystości związane z powstaniem styczniowym i egzekucją członków Rządu Narodowego z tego okresu. Zapraszamy wszystkich na tę uroczystość, która jest okazaniem pamięci i oddaniem czci tym, którzy 151 lat temu oddali życie za naszą wolność" - powiedział PAP Andrzej Melak, przewodniczący Kręgu Pamięci Narodowej, organizującego uroczystość.
Po otwarciu galerii odbędzie się koncert pieśni powstańczych z okresu powstania styczniowego w wykonaniu Polskiego Chóru "Zgoda" z Brześcia Litewskiego. Później zostanie zaprezentowana galeria plenerowa rzeźb przedstawiających członków Rządu Narodowego z okresu zrywu. Znajdą się tam popiersia Romualda Traugutta, Rafała Krajewskiego, Józefa Toczyńskiego, Romana Żulińskiego i Jana Jeziorańskiego. Następnie odbędzie się złożenie kwiatów w Celi Traugutta.
Po południu pod Krzyżem Traugutta zaplanowano uroczystą mszę św. pod przewodnictwem ks. prałata Józefa Maja, apel poległych oraz złożenie wieńców i zapalenie zniczy w miejscu upamiętniającym straconych członków Rządu Narodowego. Uroczystości będzie towarzyszyła asysta wojskowa, zaśpiewać ma także Chór AK "Nowogródzkie Orły".
"Od 40 lat na stokach Cytadeli Warszawskiej w Parku Traugutta, gdzie stoi krzyż i jest ustawiony pomnik, dwa razy do roku odbywają się uroczystości związane z powstaniem styczniowym i egzekucją członków Rządu Narodowego z tego okresu. Zapraszamy wszystkich na tę uroczystość, która jest okazaniem pamięci i oddaniem czci tym, którzy 151 lat temu oddali życie za naszą wolność" - powiedział PAP Andrzej Melak, przewodniczący Kręgu Pamięci Narodowej, organizującego uroczystość.
Powstanie styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Powstańcy zaatakowali rosyjskie garnizony w Królestwie Polskim. W ciągu trwających ponad 1,5 roku działań zbrojnych doszło do ponad tysiąca mniejszych lub większych potyczek, a w walkach wzięło w sumie udział co najmniej 150 tys. powstańców.
Walka powstańcza przez cały swój czas miała charakter rozproszonej akcji partyzanckiej. Powstańcom nie udało się opanować na dłużej większego terytorium, a władze powstania nie miały stałej siedziby. Po klęsce większych zgrupowań partyzanckich m.in. w bitwach pod Węgrowem i Siemiatyczami, walkę toczyły głównie niewielkie oddziały.
Powstanie styczniowe było najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX w. Bilans insurekcji był tragiczny - dziesiątki tysięcy poległych lub straconych przez Rosjan, zesłania na Syberię i konfiskaty majątków uczestników powstania. (PAP)
akn/ gma/
