Białystok, 10.02.2019. I Bieg Pamięci Sybiru w lesie Pietrasze. Fot. PAP/M. Onufryjuk
II Bieg Pamięci Sybiru, zapalenie tysiąca czterystu zniczy w ramach Światła Pamięci złożą się między innymi na obchody 80. rocznicy pierwszych masowych wywózek obywateli polskich na Sybir. Uroczystości odbędą się w dniach 8-10 lutego w Białymstoku.
O programie obchodów poinformowano w środę podczas konferencji prasowej w Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku.
"140 tysięcy osób trafiło na nieludzką ziemię od nocy z 9 na 10 lutego 1940 r. Bardzo nam zależy, żeby w tych uroczystościach, które zaplanowaliśmy, wzięło udział jak najwięcej białostoczan, także osób z całej Polski, bo to wydarzenie jest często zapomniane, a nam, jako władzom miasta, zależy na tym, aby w świadomości nie tylko lokalnej, ale także ogólnopolskiej, funkcjonowało" - powiedział zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki.
"140 tysięcy osób trafiło na nieludzką ziemię od nocy z 9 na 10 lutego 1940 r. Bardzo nam zależy, żeby w tych uroczystościach, które zaplanowaliśmy, wzięło udział jak najwięcej białostoczan, także osób z całej Polski, bo to wydarzenie jest często zapomniane, a nam, jako władzom miasta, zależy na tym, aby w świadomości nie tylko lokalnej, ale także ogólnopolskiej, funkcjonowało" - powiedział zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki.
Miasto przypomina, że wywózka ta była pierwszą masową deportacją ludności zamieszkałej na Kresach II RP, której dokonały władze sowieckie. "W okresie okupacji sowieckiej praktycznie co piąty białostoczanin +zniknął+ ze swego mieszkania, kamienicy, domu... Niemal każda rodzina została dotknięta sowieckimi prześladowaniami. Deportacje i lata wojny spowodowały wielkie straty ludnościowe, doprowadziły do gospodarczego i kulturalnego upadku Białegostoku" - podkreślają w materiale prasowym władze miasta.
Upamiętnianiu ofiar wywózek, dokumentacji tamtych wydarzeń, podtrzymywaniu pamięci ma służyć Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. Zakończyła się już budowa gmachu tego muzeum, trwają prace nad wystawą stałą, placówka ma być otwarta w tym budynku 17 września 2021 r.
79. rocznica masowej deportacji obywateli polskich w głąb Związku Sowieckiego
Uroczystości z okazji 80. rocznicy deportacji rozpocznie w sobotę 8 lutego II Bieg Pamięci Sybiru, który jest współorganizowany z Fundacją Białystok Biega. Zaplanowano bieg główny, który rozpocznie się o godz. 17.00 w Lesie na Pietraszach (sprzedano już wszystkie wejściówki; trasa ma 5 km). Wcześniej, o godzinie 10.00, odbędzie się natomiast bieg otwarty dla wszystkich chętnych. By upamiętnić ofiary wywózek, uczestnicy biegu pokonają ok. dwukilometrową trasę od Pałacu Branickich do Muzeum Pamięci Sybiru przy ul. Węglowej. Przy muzeum będzie można obejrzeć tematyczną wystawę. Biegom będą towarzyszyć rekonstrukcje historyczne.
Grzegorz Kuczyński z Fundacji Białystok Biega powiedział, że to ważne, że wydarzenia sprzed 80 lat można upamiętniać także w taki sposób jak bieg. Do biegu głównego zgłosiło się tysiąc biegaczy z całej Polski. Na bieg wydano okolicznościowy medal. Kuczyński poinformował, że od 2020 r. na medalach będą się znajdować nazwy kolejnych miejsc, do których trafiali deportowani. W tym roku jest to Archangielsk (odległość 1,6 tys. km).
9 lutego wieczorem (godz. 20.00), przy Muzeum Pamięci Sybiru w ramach Światła Pamięci będą zapalone znicze. Wiceprezydent Rudnicki poinformował, że będzie to 1,4 tys. zniczy.
"Każdy mieszkaniec naszego miasta, województwa będzie mógł zapalić lampkę, lampkę na torach (kolejowych), którymi faktycznie były wywożone osoby na Syberię" - powiedział dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński. W uroczystościach mają wziąć udział mieszkańcy miasta, kombatanci, harcerze. Zaplanowano także przemarsz pod Pomnik-Znak Pamięci Polskiej Golgoty Wschodu, który upamiętnia wywózki, usytuowany przy ul. R. Traugutta.
Okupacja sowiecka
10 lutego, w południe, pod pomnikiem Grobem Nieznanego Sybiraka zostaną uroczyście złożone wieńce i kwiaty, potem w Centrum Konferencyjno-Wystawienniczym Archidiecezji Białostockiej zaplanowano spotkanie pokoleń, w którym wezmą udział Sybiracy i młodzież. Prof. Wojciech Śleszyński powiedział, że będzie to okazja do podzielenia się przez Sybiraków swoimi wspomnieniami, a młodzi będą mogli poznać tę historię.
W gmachu Muzeum Pamięci Sybiru trwa odbiór pierwszego etapu tworzenia wystawy stałej. Prace nad tą wystawą są podzielone na cztery etapy - poinformował Śleszyński.
Muzeum powstało z dofinansowaniem z ministerstwa kultury.
Wiceprezydent Rudnicki poinformował, że do udziału w uroczystościach 9 i 10 lutego został zaproszony wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.(PAP)
autor: Izabela Próchnicka
kow/ dki/
