170 symbolicznych urn wyborczych na placu w centrum Lublina przypominać będzie o 30. rocznicy pierwszych częściowo wolnych wyborów 4 czerwca 1989 r. w Polsce. W programie obchodów także m.in. prezentacja portalu poświęconego wydarzeniom z 4 czerwca 1989 r. w Lublinie.
170 urn - tekturowych pudeł z napisem "Wybory 4 czerwca 1989 r." - tyle, ile w czerwcu 1989 r. było komisji wyborczych w Lublinie, ustawionych zostanie 4 czerwca na Placu Litewskim w centrum miasta.
„Symbolem wyborów, tego, co się wtedy stało, jest urna wyborcza. To dzięki tej urnie mogliśmy przeżyć 30 wspaniałych lat. Dlatego ta instalacja artystyczna, odwołująca się do wydawałoby się tak banalnego przedmiotu, jakim jest urna wyborcza, wskazuje na to, co takie ważne jest w życiu społecznym – właśnie wybory. Trzeba chodzić na wybory” – powiedział Tomasz Pietrasiewicz, dyrektor Ośrodka Brama Grodzka – Teatr NN, współorganizatora obchodów.
„Delikatna, krucha, niewidoczna, to jest właśnie wolność, o której będziemy chcieli opowiedzieć, na którą będziemy chcieli zwrócić uwagę. Spróbujemy ją znów zobaczyć, poczuć, żeby była dla nas bardzo ważna. Nasze działania dedykujemy wolności, bo dzięki temu, co wydarzyło się 30 lat temu, jesteśmy wolnymi ludźmi i powinniśmy tego pilnować” – dodał Pietrasiewicz.
Do jednej z wystawionych na Placu Litewskim urn wszyscy chętni będą mogli wrzucać opisy swoich marzeń o Polsce. Towarzyszyć temu będzie wystawa „Lublin 4 VI 1989 – 4 VI 2019” obrazująca jak Lublin zmieniał się w czasie tych ostatnich 30 lat.
Z okazji rocznicy Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN przygotował specjalny portal internetowy „4 czerwca 1989”, w którym udostępniono m.in. nagrania wspomnień świadków tamtych wydarzeń, wiele zdjęć. Na portalu znaleźć można m.in. opis sytuacji międzynarodowej w czerwcu 1989 r., opis przebiegu wyborów w Polsce i na Lubelszczyźnie, działania Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” woj. lubelskiego, a także jak wyglądał Lublin w latach 90. XX wieku.
Ośrodek wydał też specjalny numer czasopisma „PA.RA”, poświęcony wydarzeniom z 4 czerwca 1989 r. w Lublinie. Zamieszczono w nim m.in. zdjęcia z tamtego czasu, pochodzące z zasobów lubelskiej Studenckiej Agencji Fotograficznej „Terra”. „PA.RA” będzie rozdawana m.in. w szkołach i na uniwersytetach w Lublinie.
Na Placu Litewskim zaplanowano także spotkanie z dziennikarką i działaczką opozycyjną Małgorzatą Bielecką-Hołdą, która zaprezentuje swoją książkę „4 czerwca 1989 w Lublinie. Przewodnik”. Ponadto lubelscy dziennikarze i mieszkańcy miasta będą czytali wiersze o wolności, a wieczorem na fontannach odbędzie się multimedialny pokaz „Inspiruje nas Wolność” - prezentacja ukazująca rolę Lublina w procesach odzyskana niepodległości w Polsce, zrealizowana w stylizacji kroniki filmowej, w której wykorzystano archiwalne materiały i nagrania, fragmenty filmów, zdjęcia oraz animacje komputerowe.
Obchody 30. rocznicy wyborów 1989 r. w Lublinie rozpoczną się już w niedzielę koncertem „Chcemy być sobą”, w którym wystąpią Ryszard Borkowski, Łukasz Jemioła oraz Lubelska Federacja Bardów. W programie koncertu będą utwory nawiązujące do tematyki wolności.
3 czerwca odbędzie się debata „Lublin, Europa, Wolność – ’89 rok przełomu”, której uczestnicy będą dyskutować m.in. o tym, jak czerwcowe wybory, obrady okrągłego stołu, upadek muru berlińskiego, rozpad Związku Radzieckiego wpłynęły na historię Europy i jakie mają skutki dziś dla Polski i krajów sąsiednich. W debacie udział wezmą m.in. rosyjski intelektualista i dysydent ważni Aleksandr Daniel, ukraiński pisarz i tłumacz Mykoła Riabczuk. (PAP)
Autorka: Renata Chrzanowska
ren/ agz/