2011-02-26 (PAP) - W wieku 84 lat zmarł w sobotę w Pradze czeski pisarz żydowskiego pochodzenia Arnoszt Lustig, który w swych książkach zawarł przeżycia z nazistowskich obozów zagłady. W Czechach należał do powojennej czołówki literackiej. Jak poinformował praski szpital akademicki na Vinohradach, Lustig od pięciu lat walczył z rakiem krwi. Zgon nastąpił nad ranem.
Pisarz urodził się w stolicy Czech w 1926 roku. W czasie wojny Niemcy więzili go w obozach koncentracyjnych w Terezinie, Buchenwaldzie i Auschwitz. Jak opowiadał, uratował się cudem, gdyż uznano go za zdolnego do pracy, podczas gdy jego ojciec "od razu został wysłany do komory gazowej".
W 1945 roku udało mu się zbiec z transportu do obozu w Dachau. Ukrył się w Pradze, gdzie wziął udział w powstaniu. Wspomnienia przedstawił później w zbiorze opowiadań "Diamenty nocy", na podstawie których w 1964 roku powstał głośny film czechosłowacki pod tym samym tytułem.
W 1948 roku wyjechał do Izraela relacjonować wojnę izraelsko-arabską dla dziennika "Lidove noviny". Po powrocie pracował dla czechosłowackiego radia i telewizji oraz tygodnika "Mlady Sviet". Pisywał także scenariusze dla praskiego studia filmowego Barrandov.
Po inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację zmuszony był opuścić kraj. Kilka lat żył w Jugosławii i Izraelu, a w latach 70. XX wieku trafił do USA i wykładał na Uniwersytecie Amerykańskim w Waszyngtonie. W ciągu ostatnich 20 lat regularnie przebywał w Czechach. W 1995 roku został redaktorem naczelnym czeskiej edycji magazynu "Playboy".
Twórczość Lustiga oscylowała głównie wokół Holokaustu i przeżyć z obozów koncentracyjnych, a dotyczyła losów bezbronnych ofiar: dzieci, kobiet i ludzi starych. To właśnie kobiety są w większości bohaterkami jego dzieł, gdyż - jak sam podkreślał - "wspierają poetów".
Arnoszt Lustig był autorem kilkudziesięciu powieści, opowiadań i esejów. Oprócz "Diamentów nocy" do jego najgłośniejszych dzieł należą "Modlitwa dla Katarzyny Horowitzowej" oraz "Dita Saxova". Za swą twórczość w 2008 roku otrzymał międzynarodową nagrodę literacką im. Franza Kafki, a rok później nominowano go do brytyjskiej prestiżowej Nagrody Bookera.
Kilka jego książek i opowiadań przełożono na język polski.
Z Pragi Michał Zabłocki (PAP)
zab/ klm/ ap/