Wystawa opowiadająca o powstaniu warszawskim zostanie zaprezentowana w Centrum Topografii Terroru w Berlinie - w miejscu, z którego prawdopodobnie Heinrich Himmler wydał 70 lat temu rozkaz unicestwienia Warszawy. Ekspozycję otworzą 29 lipca prezydenci Polski i Niemiec.
Bronisław Komorowski i Joachim Gauck objęli honorowy patronat nad wystawą przygotowaną "Powstanie Warszawskie 1944" przez Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie we współpracy z Fundacją Topografii Terroru w Berlinie.
Na ekspozycję plenerową złożą się plansze z informacjami na temat powstania, kolorowymi fotografiami powstańców i Warszawy oraz gabloty z powstańczymi eksponatami. Film "Miasto ruin" ukazujący zburzoną i wyludnioną Warszawę będzie wyświetlany w pawilonie ustawionym przed Centrum Topografii Terroru.
"Jest to miejsce szczególne. To tam stał gmach Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Trzeciej Rzeszy i wszystko wskazuje na to, że to właśnie z tego miejsca Heinrich Himmler zadzwonił do wojsk stacjonujących w 1944 r. na terenie Warszawy i wydał rozkaz przeprowadzenia aktu totalitarnego ludobójstwa. W tym miejscu po 70 latach opowiemy o powstaniu warszawskim" - powiedział na wtorkowej konferencji prasowej w Warszawie dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski. Jak dodał, "rozkaz całkowitej likwidacji miasta i zabicia ok. 900 tys. ludzi 1 sierpnia został wydany ustnie przez Hitlera, a przekazany jednostkom wojskowym przez Himmlera".
Obecnie w miejscu dawnej siedziby Gestapo i SS znajduje się Centrum Dokumentacyjne Topografii Terroru przypominające o najbardziej zbrodniczych instytucjach Trzeciej Rzeszy. Placówkę rocznie odwiedza ok. dwóch milionów ludzi.
Prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK Leszek Żukowski podkreślił, że na świecie wiedza o powstaniu warszawskim jest znikoma. Według niego Warszawa z okresu drugiej wojny światowej kojarzy się głównie ze zrywem w getcie. "Cieszymy się, że wystawa będzie w Berlinie. (...) Jeżeli jest możliwość, żeby Niemcy byli naszymi przyjaciółmi, nie tylko sąsiadami i wrogami, to niech zobaczą, jak my pragniemy wolności i co robiliśmy, żeby tą wolność zdobyć" - mówił Żukowski.
Wystawa będzie się składać z 10 rozdziałów. "Pierwszy rozdział mówi o Warszawie przedwojennej. Chcemy pokazać, że Warszawa była pięknym, prężnym, nowoczesnym miastem już przed wojną" - podkreślił wicedyrektor muzeum Paweł Ukielski.
Kolejne rozdziały będą opowiadać o napaści Niemiec na Polskę, niemieckiej okupacji i polityce terroru oraz Polskim Państwie Podziemnym. Rozdział poświęcony samemu powstaniu warszawskiemu zostanie zatytułowany "Bitwa o wolność". Jak podkreślił wicedyrektor, "chcemy pokazać, że kara, która miała spotkać mieszkańców i samo miasto, była karą za pragnienie wolności".
Wyróżniającym się graficznie za sprawą czarnego koloru elementem będzie rozdział mówiący o katach Warszawy. "Zostaną oni wymienieni z imienia i nazwiska. Tutaj duży ukłon wobec naszych niemieckich gospodarzy, którzy sami bardzo silnie podkreślali, że nie można pozostawić tych ludzi bezimiennymi, trzeba ich nazwać, pokazać z imienia i nazwiska" - zaznaczył Ukielski.
Po rozdziałach o zniszczeniu miasta i wypędzeniu jego ludności kolejna część ekspozycji poświęcona będzie konferencji w Jałcie. Ostatni rozdział pod nazwą "Feniks z popiołów" opowie o drodze Polski do odzyskania wolności: ruchu Solidarności i wyborach 4 czerwca 1989 r.
Wystawa będzie w dwóch językach - angielskim i niemieckim. Potrwa do 26 października.
Ekspozycji towarzyszyć będą dyskusje z udziałem historyków, pokazy filmów, spotkania ze świadkami historii. (PAP)
mce/ ls/
