"Kręcenie Nikifora było najpiękniejszym, najlepszym, najszczęśliwszym czasem w jej życiu" - mówi PAP aktorka Daniela Popławska, która z Krystyną Feldman spędziła w garderobie poznańskiego Teatru Nowego 20 lat. Tyle samo mija właśnie od premiery "Mojego Nikifora".
24 września 1914 r. urodził się Andrzej Panufnik - kompozytor i dyrygent, uhonorowany w 1991 r. przez królową Elżbietę II tytułem szlacheckim. Tuż przed wybuchem Powstania Warszawskiego skomponował melodię pieśni "Warszawskie dzieci".
3 września 1976 r. powstał Komitet Obrony Robotników (KOR) - jedno z najważniejszych ugrupowań opozycyjnych w PRL-u. Stał się on intelektualną i organizacyjną podstawą dla Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", pierwszego za "żelazną kurtyną" niezależnego związku zawodowego.
Koledzy mówią, że zawsze trzyma się z boku, małomówny, do granic skromny, jakby nieświadomy swej pozycji. Jest absolutnym mistrzem wewnętrznej transformacji - o Januszu Gajosie w 85. urodziny aktora pisze Jacek Wakar, szef działu kultury PAP, autor książki "Przyczajony geniusz. Opowieści o Januszu Gajosie".
84 lata temu Niemcy rozpoczęli akcję pod kryptonimem Aktion Saybusch, czyli Akcja Żywiec. Polegała na wysiedleniu Polaków z Żywiecczyzny wcielonej do III Rzeszy. Od 22 września do 14 grudnia 1940 r. deportowali do Generalnego Gubernatorstwa około 20 tys. osób.
22 września 1939 r. Sowieci zamordowali Józefa Olszynę-Wilczyńskiego, 49-letniego generała Wojska Polskiego. Szanse na przeżycie – ze względu na generalskie szlify – miał minimalne. Zginął od strzału w tył głowy, jak tysiące polskich oficerów w Katyniu.
22 września 2009 roku zmarł w Hamburgu Zygmunt Chychła, bokser, zdobywca pierwszego po wojnie złotego medalu olimpijskiego dla Polski. 57 lat wcześniej, 2 sierpnia 1952 roku, w finale Igrzysk w Helsinkach pokonał reprezentanta Związku Sowieckiego Siergieja Szczerbakowa.
21 września 1914 roku z Cieszyna wymaszerował Legion Śląski. Ponad 400 ochotników ze Śląska Cieszyńskiego dotarło do Mszany Dolnej, gdzie dołączyli do II Brygady Legionów Polskich. Pożegnanie legionistów było manifestacją polskości.
Zginął akurat w chwili, gdy Hollywood zaczęło kupować prawa do ekranizacji jego utworów. 20 września 1939 r. w Kutach pod rumuńską granicą poległ od sowieckich kul kapral Tadeusz Dołęga-Mostowicz - pisarz, autor „Kariery Nikodema Dyzmy” i „Znachora”.
85 lat temu - 18 września 1939 roku - Stanisław Ignacy Witkiewicz - Witkacy, autor „Nienasycenia”, „Szewców” i setek obrazów, jeden z największych indywidualistów 20-lecia międzywojennego popełnił samobójstwo w małej kresowej wiosce. Miejsce jego pochówku pozostaje nieznane.
Ostatni żołnierze okupanta, który sprawował kontrolę nad powojenną Polską, opuścili nasz kraj w 1993 r. O wyjeździe z Polski ostatnich jednostek Armii Sowieckiej meldował 17 września gen. Leonid Kowaliow. Dzień później porannym pociągiem z Warszawy faktycznie wyjechała niewielka grupa oficerów sowieckich, w tym pięciu generałów.