Trafnie odczytał znaki czasu, odbudowywał struktury duszpasterskie po XX-wiecznych totalitaryzmach – mówił o zmarłym abp. Bolesławie Pylaku metropolita lubelski abp Stanisław Budzik we wtorek podczas mszy św. pogrzebowej w Lublinie. Abp Pylak, biskup lubelski w latach 1975-1997, został pochowany krypcie archikatedry lubelskiej.
"Jezu (…), prosimy Cię, przyjmij do chwały zmartwychwstania twego wiernego sługę, wprowadź go +w niebios błogie bramy+. Prosi Cię o to cała archidiecezja wdzięczna za jego gorliwą posługę duszpasterską i troskę o rozwój i pogłębienie życia religijnego, doceniająca trafne odczytanie znaków czasu i podjęcie we właściwym momencie wielkiego dzieła odtwarzania i rozwijania struktur duszpasterskich osłabionych i niszczonych przez XX-wieczne totalitaryzmy. Budująca się przykładem jego osobistej pokory, skromności, szacunku wobec każdego człowieka" – powiedział abp Budzik podczas mszy św. pogrzebowej.
Przypomniał, że święcenia biskupie ks. Pylak przyjął pół roku po zakończeniu obrad Soboru Watykańskiego II, będącego wydarzeniem przełomowym dla Kościoła, a w biskupstwie przeżył 53 lata, w tym przez 22 lata był biskupem diecezjalnym w Lublinie.
Abp Budzik powiedział, że jednym z priorytetów posługi biskupa Pylaka była "troska o pogłębianie poczucia odpowiedzialności za Kościół u ludzi świeckich w duchu soborowej odnowy" i wspieranie powstawania wspólnot modlitewnych i formacyjnych, jak np. Ruch Światło-życie, Droga Neokatechumenalna, Ruch Focolari.
"Rozwijał działalność dobroczynną w parafiach poprzez tworzenie zespołów charytatywnych, co w perspektywie stało się dobrym przygotowaniem do odnowienia działalności Caritasu" – mówił abp Budzik.
Przywoływał liczne dokonania związane z posługą biskupa Pylaka w diecezji lubelskiej, m.in. budowę ponad 400 kościołów i kaplic, znaczne powiększenie liczby parafii, wzrost powołań kapłańskich – wyświęcenie prawie 700 kapłanów.
"Dostrzegając ważną rolę mediów w przekazie wiary, założył katolicką rozgłośnię radiową oraz wydawnictwo diecezjalne" – dodał.
Metropolita lubelski przypominał też, że trzy lata temu abp Pylak obchodził złoty jubileusz święceń biskupich i był to "pierwszy taki jubileusz w historii Kościoła w Polsce". Papież Franciszek w skierowanym wtedy liście gratulacyjnym napisał m.in. że swoją działalność duszpasterską abp Pylak wypełniał "mądrze w zmieniających się okolicznościach".
W uroczystościach pogrzebowych uczestniczyli liczni biskupi, przedstawiciele władz lokalnych, parlamentarzyści, przedstawiciele senatu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Rektor KUL ks. prof. Antoni Dębiński powiedział że abp Pylak był związany z uczelnią wieloma więzami – jako jej absolwent, profesor, kierownik katedry, autor cenionych publikacji i jako Wielki Kanclerz KUL.
"Pełnił swoje wysokie funkcje w okresie przełomów. Funkcję wielkiego kanclerza objął w połowie lat 70., kiedy nasza uczelnia z jednej strony słusznie chlubiła się opinią enklawy, wyspy wolności, ale z drugiej strony nadal była poddawana różnym restrykcjom i limitom ze strony władz administracyjnych, łącznie z reglamentacją liczby kandydatów" – mówił ks. Dębiński.
"W tych trudnych czasach, kiedy pojawiały się nowe formy działania opozycji, a poza obiegiem cenzury nowe czasopisma, kiedy studenci zrzeszali się w nowe formy organizacyjne, czasami zniecierpliwieni i gniewni, ksiądz arcybiskup podejmował w sposób wyważony i roztropny rozmowy z władzami w Lublinie i Warszawie, aby przede wszystkim zapewnić godne trwanie naszej instytucji, a także autonomię, wolność badań, działania, na tyle, na ile to było możliwe" – dodał rektor KUL.
List z kondolencjami skierował także przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki. Podkreślił w nim, że życie abp. Bolesława Pylaka było długie i owocne. "Dziękuję Bogu za jego zaangażowanie w ramach prac Konferencji Episkopatu Polski jako członka Rady Głównej, Rady Naukowej, Komisji ds. KUL oraz Komisji Maryjnej" – napisał abp. Gądecki.
Abp Bolesław Pylak urodził się 20 sierpnia 1921 r. w Łopienniku Górnym koło Krasnegostawu. Do gimnazjum i liceum uczęszczał w Tarnowskich Górach, maturę zdawał jako eksternista w czasie II wojny światowej. W 1943 r. wstąpił do Lubelskiego Seminarium Duchownego, które w tym czasie mieściło się w Krężnicy Jarej. Święcenia kapłańskie przyjął w czerwcu 1948 r. z rąk ówczesnego biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego i rozpoczął pracę jako wikariusz parafii Nałęczów.
W 1952 r. rozpoczął pracę na KUL jako młodszy asystent przy Katedrze Teologii Dogmatycznej na Wydziale Teologicznym, w 1953 r. uzyskał tytuł doktora. Równocześnie był wykładowcą w Lubelskim Seminarium Duchownym. Przez wiele lat był wicerektorem tego seminarium.
Święcenia biskupie przyjął 29 maja 1966 r. Pełniąc obowiązki biskupie, kontynuował pracę naukową. W 1969 r. habilitował się z zakresu teologii dogmatycznej, a po otrzymaniu nominacji na docenta został kierownikiem Katedry Teologii Dogmatycznej. W 1988 r. uzyskał tytuł profesora zwyczajnego teologii.
27 czerwca 1975 r. mianowany został biskupem lubelskim, a w marcu 1992 r. podniesiony do godności arcybiskupa metropolity lubelskiego. Paliusz metropolity otrzymał z rąk Jana Pawła II 29 czerwca 1992 r.
Zgodnie z wymogiem prawnym po ukończeniu 75 lat w 1996 r. złożył rezygnację z urzędu. 14 czerwca 1997 r. został zwolniony z obowiązków i przeniesiony w stan emerytalny.
Zmarł w czwartek w Lublinie. W sierpniu skończyłby 98 lat.
(PAP)
Autorzy: Renata Chrzanowska, Zbigniew Kopeć
ren/ kop/ joz/