Stając wobec przemianami społeczno-kulturowych, które zmieniają religijność, kapłanom brakuje wzorców i narzędzi, co wynika z badań Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego „Parafia z perspektywy proboszczów” – powiedział w środę dyrektor instytutu prof. dr hab. Marcin Jewdokimow.
Całość badań ISKK "Parafia z perspektywy proboszczów" zostanie zaprezentowana w czasie II Kongresu Teologii Praktycznej "Parafia Jutra", który odbędzie się w dniach 19-21 września w Licheniu - przekazano w czasie konferencji prasowej, która odbyła się w środę w Warszawie. Wezmą w niej udział naukowcy, duszpasterze i świeccy przedstawiciele wspólnot parafialnych.
Celem II kongresu będzie diagnoza obecnej sytuacji społeczno-religijnej w Polsce oraz stan duszpasterstwa. Będziemy chcieli także zanalizować ją w świetle nauczania magisterium Kościoła katolickiego i ocenić. Uczestnicy wydarzenia będą w końcu wytyczać kierunki działań dla działalności polskich parafii, które przyczynią się do budowania strategii Kościoła w Polsce na następne lata" - zapowiedział organizator kongresu ks. dr hab. Tomasz Wielebski, prof. UKSW.
Zwrócił uwagę, że według badań CBOS 3/4 CBOS ankietowanych ocenia, że nie ma wpływu na to, co dzieje się w ich parafii. "Tylko w połowie parafii w Polsce są parafialne rady duszpasterskie, ale nie wiadomo, czy działają, zaś w 1/10 parafii istnieją rady ekonomiczne.
Badania socjologicznego pt. "Parafia z perspektywy proboszczów" przeprowadzono metodą world cafe.
"Odeszliśmy od badań ilościowych na rzecz badań jakościowych, ponieważ chcieliśmy nie tyle poznać opinie, ile dowiedzieć się, jak z perspektywy doświadczenia życia codziennego wygląda, zdaniem proboszczów, wizja +parafii przyszłości+" - powiedział w środę dyrektor Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego, prof. dr hab. Marcin Jewdokimow.
Wyjaśnił, że w ramach badania poproszono proboszczów, aby najpierw w swoim gronie porozmawiali, z czym muszą się na co dzień mierzyć w swojej pracy, a następnie podzielili się wnioskami z osobami przeprowadzającymi badanie.
W czasie badania podjęto 12 zagadnień. Wśród nich był np. "dzień proboszcza" oraz "kwestie poruszane w rozmowach między duchownymi".
"W przypadku tematu +dnia proboszcza+ dominującym motywem wypowiedzi była niepewność dotycząca codzienności. Zwracano uwagę, że w związku z szerszymi przemianami społeczno-kulturowymi zmienia się religijność, a poprzez to także duszpasterstwo, które odchodzi, jak wskazał jeden z badanych, +od sieciowego na rzecz duszpasterstwa wędkowego+. Tym samym, w życiu codziennym proboszcz mierzy się z koniecznością zmiany pracy duszpasterskiej, której uczył się w seminarium, na rzecz poszukiwania indywidualnych strategii i działań" - powiedział dyrektor ISKK. Dodał, że "według badanych, proboszczowie czują się w tym osamotnieni". Ponad to "brakuje im dobrych wzorców i narzędzi".
Prof. Jewdokimow powiedział również, że "w ocenie uczestników badania +kondycja parafii zależy od kondycji duchowej księdza+. "Oznacza to, według badanych, indywidualne działania i strategie oraz zaangażowanie proboszcza przekładające się na stan życia religijnego w parafii" - wskazał dyr. ISKK.
Przekazał, iż z badania wynika, że "choć proboszczowie są świadomi, że na stan duchowy parafii mają wpływ czynniki zewnętrzne, to jednak patrzą na nią nie, jako na sieć powiązań, którą można dynamicznie zmienić, ale na twór centrystyczny". "Zakłada on, że dynamika - nie tylko religijna, ale również wspólnotowa parafii - opiera się na roli proboszcza" - wyjaśnił dyrektor ISKK.
"Według badanych +bycie proboszczem staje się rolą opartą na wysokiej refleksyjności+" - dodał.
Badanie metodą world cafe przeprowadzono na dwóch grupach księży (łącznie 24 zaangażowanych duchownych z różnych diecezji w Polsce). "Spotkaliśmy się z nimi dwa razy po 3 godziny" - powiedział dyrektor ISKK.
Zastrzegł, że "ten rodzaj badania nie obniża jakości danych". "Wręcz przeciwnie, podwyższa zaangażowanie i szczerość wypowiedzi" - ocenił.
W kongresie w Licheniu weźmie udział m.in.: bp Andrzej Czaja, przewodniczący komisji duszpasterstwa KEP, ordynariusz toruński bp Wiesław Śmigiel, prof. Mirosława Grabowska z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Henryk Sławiński z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, ks. prof. Wojciech Czupryński z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, czy dr Joanna Chwaszcz? z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Kongres organizuje UKSW wraz z czterema stowarzyszenia pastoralistów, katechetyków, liturgistów i homiletów. (PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ mir/