Watykański sekretarz stanu kardynał Pietro Parolin powiedział w poniedziałek, że „Żydzi, w tym także mała grupa rabinów, byli do tego stopnia przekonani o przyjacielskim podejściu Piusa XII wobec nich, że bezpośrednio zwracali się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o pomoc przed II wojną światową i w jej trakcie”. O zaangażowaniu papieża w obronę Żydów hierarcha mówił podczas konferencji na temat pontyfikatu Piusa XII i relacji chrześcijańsko-żydowskich.
Trzydniowe międzynarodowe sympozjum na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie rozpoczęło się w 65. rocznicę śmierci papieża, któremu niektóre środowiska zarzucały milczenie wobec Holokaustu bądź niewystarczające działania w reakcji na Zagładę.
Watykan argumentuje na podstawie dokumentów, że Pius XII był sekretnie zaangażowany w ratowanie Żydów i obala tym samym jego „czarną legendę”.
Kardynał Parolin w swoim wystąpieniu zaznaczył, że dzięki otwarciu archiwów watykańskich oczywiste stało się, że papież Pacelli wykorzystywał zarówno „drogę dyplomatyczną, jak i ukrytego oporu”.
Ponadto podkreślił: „Od początku II wojny światowej aż do jej końca znaczna liczba katolików z powodu przekonań religijnych, jak i posłuszeństwa wobec papieża, broniła Żydów wszelkimi możliwymi sposobami, także uczestnicząc w aktywnym ruchu oporu wobec nazizmu i faszyzmu”.
Odnosząc się do zarzutów wobec Pius XII sekretarz stanu zaznaczył: „Ostatnie odkrycia w archiwach watykańskich oraz innych pozwoliły zrozumieć, jak historyczne dokumenty były manipulowane po wojnie, w rezultacie czego o katolikach w ruchu oporu wspominano niewiele albo w ogóle”.
W ocenie kardynała Parolina potrzeba „więcej niż pokolenia historyków, by stworzyć spójny obraz” pontyfikatu Piusa XII na podstawie różnych źródeł archiwalnych.
Z Rzymu Sylwia Wysocka (PAP)
sw/ ap/