Marszałek województwa kujawsko-pomorskiego, prezydent Torunia oraz biskup toruński podpisali się w poniedziałek pod apelem do posłanek i posłów o zaprzestanie prac nad przekazaniem Węgrom XV-wiecznego „Kodeksu Macieja Korwina”. Dzieło znajduje się w zbiorach toruńskiej książnicy.
Projekt ustawy o przekazaniu XV-wiecznego manuskryptu ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej na Węgry jako prezent w ramach "dalszego umocnienia i rozwoju wielowiekowej tradycji przyjaźni między Narodami Polskim i Węgierskim" wniesiony został 2 lutego do Sejmu. Wnioskodawców reprezentuje poseł PiS Paweł Babinetz.
Celem projektowanej ustawy jest umożliwienie przekazania przez Rzeczpospolitą Polską na rzecz Węgier kodeksu pergaminowego "Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem" ("List do Najjaśniejszego Macieja Korwina, króla Panonii, o pochwałach dostojnej biblioteki i księgach czterech wersetów napisanych na ten sam temat" - PAP). Manuskrypt powstał w II poł. XV w., a jego autorem jest Naldus Naldius, pochodzący z Florencji humanista i pisarz doby renesansu, działający na dworze króla węgierskiego, Macieja Korwina. Karty kodeksu zdobią wysokiej klasy iluminacje florenckiego miniaturzysty Attavantego degli Attavantiego. Dzieło pozostaje obecnie w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu.
W projekcie ustawy wskazano, że "przekazanie Kodeksu na rzecz Węgier pozwoli wyrazić wdzięczność Narodu Polskiego i odwzajemnić gest przyjaźni Narodu Węgierskiego, jaki stanowiło podarowanie stronie polskiej pozłacanej zbroi dziecięcej króla Zygmunta II Augusta, pozostającej w zbiorach i pod zarządem Węgierskiego Muzeum Narodowego". Obecnie zbroja znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu.
Pomysłodawcy przekazania dzieła Węgrom wskazują, że, "mając na uwadze, że Kodeks pozostaje własnością podmiotu samorządowego, jego przekazanie przez Rzeczpospolitą Polską na rzecz Węgier wymaga uprzedniego nabycia własności przez Skarb Państwa".
W poniedziałek po raz kolejny przeciwko takiemu rozwiązaniu opowiedzieli się przedstawiciele samorządu miasta Torunia, województwa kujawsko-pomorskiego, diecezji toruńskiej, a także Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
"Apelujemy do posłanek i posłów (…) o odstąpienie od inicjatywy pozbawienia Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu znajdującego się w jej kolekcji bezcennego rękopisu. Bezcennego dla Torunia i regionu, będącego nierozerwalną częścią duchowego i materialnego dziedzictwa narodowego Polski" – napisano w deklaracji, która ma zostać przekazana m.in. marszałek Sejmu Elżbiecie Witek, a także wicepremierowi, ministrowi kultury i dziedzictwa narodowego Piotrowi Glińskiemu.
Pod apelem podpisali się m.in. marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki, prezydent Torunia Michał Zaleski, biskup toruński Wiesław Śmigiel, rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. Andrzej Sokala.
W apelu podkreślono wyjątkową wartość historyczną i artystyczną kodeksu.
"Dlatego, kiedy Polska jest wolnym i niepodległym państwem, jesteśmy winni wdzięczność za ten dar minionym pokoleniom. I jesteśmy zobowiązani przekazać go następnym, aby nadal stał na straży prawdy historycznej i tożsamości narodowej" - napisano w apelu. (PAP)
autor: Tomasz Więcławski
twi/ aszw/