P. Gliński: nowe muzeum w Łebie wpisuje się w proces umacniania roli morza, Bałtyku w polskiej historii

„Ta przestrzeń, w której jesteśmy, wygląda pięknie. Idea tego muzeum jest piękna i bardzo potrzebna. Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie - dziewiąty oddział Narodowego Muzeum Morskiego - powstaje. Ta inwestycja zapowiada się wspaniale, jest realizowana sprawnie. To dla nas wielka duma, że koszt tej inwestycji, ok. 70 mln zł, jest pokryty w 100 procentach z polskiego budżetu. To są świetnie wydane publiczne pieniądze” – zaznaczył wicepremier.

Podkreślił, że muzeum wpisuje się w proces umacniania roli morza, Bałtyku w polskiej historii, w ogóle, jego zdaniem, znaczenia Bałtyku dla rozwoju społeczno-gospodarczego.

„Do tego miejsca przyjeżdżamy nie tylko wypoczywać, ale morze jest także ważne dla Polski z wielu różnych powodów. Dla mnie na przykład, pamiętającego mit Mariusza Zaruskiego, morze jest ważne z powodów aksjologiczno-pedagogicznych, wychowawczych” – powiedział prof. Gliński.

Podkreślił, że instytucja, która zostanie niedługo uruchomiona ma przede wszystkim cel kulturalny i edukacyjny.Zaznaczył, że to muzeum wpisuje się w politykę muzealną ostatnich lat. „Muzea są przepięknymi współczesnymi instytucjami kulturalnymi, które wielowymiarowo służą kulturze społeczeństw, narodów. Muzeum współczesne to nie tylko eksponat czy artefakt, ale multimedia, działalność edukacyjne, interakcje. Przed pandemią, w 2019 r. muzea w Polsce zostały odwiedzone przez 40 mln osób, (…) do kin poszło 60 mln ludzi. My doganiamy te najbardziej masowe instytucje kultury, najbardziej atrakcyjne. (…) Ludzie kochają muzea” – ocenił prof. Gliński.

Dodał, że obecnie w całej Polsce realizowanych jest 300 inwestycji muzealnych. „To wzmacnia naszą tożsamość, wspólnotowość, które są tak ważne zwłaszcza teraz, w tym niepewnym czasie zagrożonym przez wiele kryzysów” – mówił wicepremier, odwołując się do wojny, którą Federacja Rosyjska rozpętała na Ukrainie i której skutkiem jest światowy kryzys energetyczny.

Szef MKiDN podczas uroczystości poinformował, że Muzeum Narodowe w Gdańsku, podobnie jak to się stało w przypadku Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, również „będzie przejęte przez polski budżet”. „Nie dlatego, że ktoś chce komuś coś zabierać, ale to jest kwestia współpracy i maksymalizacji środków publicznych na kulturę” – podkreślił prof. Gliński.

Dodał, że to jedna z ważnych decyzji dotyczących kultury podjętych na Pomorzu, gdzie ma miejsce wiele wielowymiarowych działań rządu. I tu wskazał na otwierany we wtorek Baltic Pipe oraz niedawno otwarty przekop Mierzei Wiślanej. „To pokazuje jak morze jest ważne dla Polski” – ocenił wicepremier.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, poseł PiS Marcin Horała zwrócił uwagę na to, że po 1989 r. wątek związku Polski z morzem, tak bardzo obecny w 20-leciu międzywojennym, stracił na znaczeniu. „I to był zły trend, który teraz udaje się odwracać. To muzeum będzie jednym z takich ważnych kroków, by Polska morska, związki Polski z morzem były na ważnym miejscu w świadomości narodowej każdego Polaka” – mówił Horała przekonany o tym, że dzięki powstającemu muzeum, poziom oferty turystycznej Łeby będzie wyższy, a zwiedzający będą mogli spędzić w nim czas w sposób interesujący, ciekawy, a jednocześnie pożyteczny.

Zaznaczył, że muzeum „pokazywać będzie gościom z całej Polski (...) fragment dziedzictwa polskiego Pomorza, dziedzictwa, które jest żywe, bo rybołówstwo morskie to nadal źródło utrzymania i codziennej pracy wielu mieszkańców Pomorza”.

Wojewoda pomorski Dariusz Drelich podkreślił, że w muzeum „można będzie dotknąć tradycji Polski morskiej”. Ocenił, że ta inwestycja wpisuje się też w plan zrównoważonego rozwoju dla Pomorza.

Prace na budowie Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie rozpoczęły się w październiku 2020 roku. Wykonawcą robót jest konsorcjum dwóch spółek - Poleko Budownictwo i Przedsiębiorstwo Budowlane Budomex. Projekt budynku o łącznej kubaturze 46 tys. m3 wykonała spółka Plus3Architekci. Jak podało NMM, kształt i nachylenie frontowej falującej fasady, pokrytej giętymi drewnianymi listwami oraz pionowo rozpięte liny mają nadać obiektowi żeglarski charakter i nawiązać do wyrzuconego na brzeg konaru, kadłuba statku, morskich fal czy nadmorskich wydm.

Projekt zakłada również zastosowanie przyjaznych środowisku naturalnych rozwiązań, które pozwolą na maksymalne ograniczenie zapotrzebowania obiektu na tradycyjną energię i użycie nowoczesnych ekologicznych technologii.

18 maja 2021 r., w Międzynarodowym Dniu Muzeów, miało miejsce uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod nową placówkę, w którym uczestniczył także wicepremier Gliński. Już miesiąc później w przestrzeni przyszłej sali ekspozycyjnej, o planowanej powierzchni 3.500 m2, pojawił się największy z eksponatów powstającego muzeum - odrestaurowany stalowy kuter rybacki GDY-18, zbudowany według polskiej konstrukcji w latach 70. XX w.

W kolejnych miesiącach postawieniem żelbetonowej konstrukcji budynku zakończył się pierwszy etap budowy muzeum. W marcu br. rozpoczął się drugi w ramach którego zrealizowano montaż drewnianych dźwigarów dachowych i konstrukcji stalowej pod elewację frontową. Centralna cześć budynku muzeum jest już niemal w całości pod dachem. Rozpoczęto montaż instalacji wewnętrznych. W przestrzeni muzeum pojawił się drugi z wielkogabarytowych eksponatów – ważący 8 ton silnik Nohab, pochodzący z polskiego kutra WŁA-54.

Zakończenie prac budowlanych i montażowych planowane jest na koniec IV kwartału 2023 r. W 2024 r. NMM planuje realizację prac związanych z budową i montażem wystawy stałej.

Koszt budowy oddziału NMM w Łebie to 68,6 mln zł. Zadanie jest finansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa i Funduszu Promocji Kultury.

Położenie Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w pobliżu ujścia rzeki Łeby do Bałtyku, w ocenie NMM, ma szczególne, symboliczne znaczenie. Jak podano, wcześniej rzeka ta przepływa przez jezioro Łebsko, nad brzegami którego dokonano odkryć wczesnośredniowiecznych łodzi słowiańskich. To właśnie ówczesna sztuka szkutnicza i słowiańskie łodzie z czasów wikingów mają stanowić jeden z najważniejszych wątków wystawy stałej nowego muzeum. (PAP)

autorka: Inga Domurat

ing/ aszw/