Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach. Fot. PAP/A. Grygiel
Śląskie instytucje zacieśniają współpracę ws. starań o wpis tarnogórskich podziemi na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W poniedziałek przedstawiciele dwunastu zarządzających tymi zabytkowymi obiektami instytucji, podpisali porozumienie o współdziałaniu.
Wraz z porozumieniem powołany został także komitet sterujący, którego celem jest realizacja planu spójnego zarządzania całym pogórniczym kompleksem.
Na kompleks ten składa się 28 obiektów leżących głównie w Tarnowskich Górach oraz w części Bytomia i gminy Zbrosławice. Są to m.in. podziemne wyrobiska, sztolnia, szyby, krajobrazy pogórnicze, które pod względem historycznym i technicznym tworzą spójną całość, związaną z wydobyciem rud srebra, ołowiu i cynku oraz systemami odwadniania podziemi i wykorzystaniem wody pogórniczej do celów spożywczych.
Obiekty są jednak zarządzane przez różne instytucje. Dlatego, jak tłumaczył Grzegorz Rudnicki ze Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które nadzoruje starania o wpis tych obiektów na listę światowego dziedzictwa UNESCO, eksperci opiniujący wniosek zalecali opracowanie porozumienia gwarantującego skuteczną ochronę obiektu i zarządzanie nim.
W związku z tym poniedziałkową deklarację współpracy podpisało dwunastu sygnatariuszy – przedstawicieli instytucji zarządzających poszczególnymi częściami zabytkowego kompleksu - z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, samorządów lokalnych z Tarnowskich Gór, Bytomia i Zbrosławic, Starostwa Powiatowego, miejskich i wojewódzkich wodociągów, Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska z Katowic, Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Lasów Państwowych, Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu oraz Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.
"Porozumienie zapewnia, że zarządzanie tymi podmiotami już po ewentualnym wpisie na listę UNESCO, nie będzie w jakikolwiek sposób zagrożone" - powiedział członek zarządu woj. śląskiego Henryk Mercik.
Oprócz deklaracji współpracy na rzecz spójnego zarządzania zespołem zabytkowych obiektów, udzielanej w zakresie użytkowania tych obiektów, ich ochrony i konserwacji oraz promocji i turystycznego wykorzystania, sygnatariusze zobowiązali się także współpracować z Narodowym Instytutem Dziedzictwa oraz wypracować ogólne zasady działania i współpracy określone w planie zarządzania dobrem na lata 2016-2020.
Zdaniem przedstawicieli Stowarzyszenia, to pierwsze w kraju tego typu porozumienie na rzecz wsparcia dziedzictwa kultury przemysłowej.
Jak przekazał Rudnicki, najbliższe spotkanie uczestniczących w projekcie śląskich instytucji odbędzie się w styczniu. "Do tego czasu zostanie wypracowany regulamin wzajemnej współpracy. Konieczne będzie również wyznaczenie koordynatora potencjalnego miejsca światowego dziedzictwa i powołanie grupy roboczej. To niezwykle ważne elementy, bez których nie można mówić o sprawnym zarządzaniu dziedzictwem" - podał.
Decyzja o ewentualnym wpisaniu "kopalni ołowiu, srebra, cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi" na listę światowego dziedzictwa UNESCO ma zapaść w 2017 r. Obecnie na tej liście znajduje się czternaście obiektów z Polski, choć nie ma dotąd żadnego z woj. śląskiego.
Pełnomocnik dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa ds. wdrażania konwencji UNESCO i jednocześnie reprezentantka Polski w Komitecie Światowego Dziedzicowa - Katarzyna Piotrowska zaznaczyła, że w historii polskich starań o wpis na listę światowego dziedzictwa UNESCO nie było dotąd tak skomplikowanej kandydatury.
W Tarnowskich Górach są dwa zabytkowe obiekty górnicze - Zabytkowa Kopalnia Srebra oraz Sztolnia Czarnego Pstrąga. Są one częścią podziemnego kompleksu chodników i wyrobisk po dawnych kopalniach rud srebronośnych na tym terenie, liczące ponad 150 km.(PAP)
akp/ mow/
