Około 100 osób weźmie udział w VII Edukacyjnym Rajdzie Motocyklowym szlakiem 24 Dywizji Piechoty. Tym razem będzie to odcinek specjalny w związku z 80. rocznicą ujawnienia zbrodni katyńskiej.
„Trzeba ludziom opowiedzieć tę historię i przybliżyć tamte wydarzenia. Na naszym terenie jest wiele upamiętnień katyńczyków, którzy pochodzili z Podkarpacia” – powiedziała PAP Małgorzata Waksmundzka-Szarek, pomysłodawczyni rajdu.
To będzie dwudniowy rajd. Na trasie przejazdu są miejsca związane z Polakami zamordowanymi przez NKWD podczas II wojny światowej. Przewodnikami na szlaku będą historycy oraz regionaliści i lokalni pasjonaci. Uczestnicy rajdu spotkają się również ze świadkami historii.
Motocykliści wystartują w sobotę o godz. 10, sprzed budynku Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie. Miejsce nie jest przypadkowe, ponieważ w rajdzie uczestniczą m.in. policjanci, a wśród ofiar komunistycznej zbrodni z 1940 roku byli także policjanci.
Zanim motocykliści wyruszą w trasę, złożą kwiaty pod tablicą poświęconą patronowi podkarpackich policjantów. Wiktor Zygmunt Sas Hoszowski był twórcą Policji Państwowej na obszarze byłej Galicji. „Po przejściu na emeryturę, został najprawdopodobniej zamordowany wiosną 1940 r., w jednym z sowieckich więzień. Jednak dokładnego miejsca śmierci i daty nie znamy. Był jednym z tysięcy przedwojennych policjantów, którzy wpadli w ręce sowieckie” – przypomniała Waksmundzka-Szarek.
Pierwszy przystanek na trasie rajdu będzie w Mielcu, przed ścianą katyńską, która znajduje się na murze bazyliki pw. św. Mateusza. Przymocowano do niej tabliczki z nazwiskami osób związanych z Mielcem i regionem, zamordowane przez sowieckie NKWD.
Kolejny przystanek zaplanowano w Turzy koło Sokołowa Małopolskiego. W 1944 roku, między sierpniem a listopadem, sowieci zamordowali tam kilkaset osób - głównie żołnierzy Armii Krajowej i partyzantów, wcześniej przetrzymywanych w obozie w pobliskiej Trzebusce. Wyroki śmierci wykonywano w turzańskim lesie. Do dziś to miejsce nazywane jest „Małym Katyniem”.
„Miejsca pochówku były starannie maskowane. Wszystkie rzeczy osobiste niszczono. Obóz zlikwidowano w październiku 1944 roku. Pierwsze ekshumacje przeprowadziła grupa partyzantów w listopadzie tego samego roku. Już wtedy potwierdzono, że doszło tam do zmasowanego mordu” – zaznaczyła Waksmundzka-Szarek.
W sobotę uczestnicy rajdu zwiedzą też z przewodnikiem XIX wieczny Fort I Salis-Soglio Twierdzy Przemyśl. Pierwszy dzień wyprawy zakończą w Kalwarii Pacławskiej.
W niedzielę, motocykliści przejadą przez Birczę i Borownicę, czyli miejsca związane z historią 24. Dywizji Piechoty. Rajd zakończy się w miejscowości Tarnawka, w gminie Markowa. Tam, na budynku OSP powstał mural upamiętniający por. Franciszka Majewskiego, który zginął w Katyniu w 1940 r. Majewski był kierownikiem miejscowej szkoły w latach 1936–1939.
Współorganizatorem rajdu jest rzeszowski oddział Instytut Pamięci Narodowej. (PAP)
autorka: Agnieszka Lipska
al/ ok/